شهر قم در حاشیه کویر، درفاصله 140 کیلومتری جنوب شهر تهران و در ارتفاع 930 متری از سطح دریا واقع شده است. قم در منطقه ای خشک و کویری و در طبقه بندی اقلیمی ایران در زمره آب و هوای نیمه بیابانی قرار دارد. این شهر دارای تابستان های گرم و خشک و زمستان های کم و بیش سرد است.
این شهر هشتمین شهر پرجمعیت ایران پس از شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، تبریز، کرج، شیراز، اهواز و دومین شهر زیارتی پس از مشهد است. قم یکی از مراکز مهم فرش ابریشمی ایران و جهان است. تولیدات شیرینی و سوهان این شهر نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این شهر که در شاهراه مواصلاتی و حمل و نقل ایران واقع شده از یک سو رابط بین استان های صنعتی ایران با تهران و از سوی دیگر رابط استان ها و شهرهای جنوبی ایران با استان ها و شهرهای شمالی است.
شهر قم از شهرهای مهم کویری ایران و از قطب های بزرگ توسعه گردشگری زیارتی به شمار می آید. جریان فرهنگ دینی و مذهبی شهر قم را به یکی از بزرگ ترین مراکز آموزش علوم دینی و آیین های مذهبی تبدیل کرده که در دهه های اخیر نقش بسیار ممتازی در فرآیند تحولات دینی، مذهبی، سیاسی و اجتماعی ایران بر عهده داشته است. در کنار جاذبه های مذهبی، زیارتی و تاریخی نظیر آرامگاه و حرم تاریخی و باستانی «حضرت معصومه، دختر هفتمین امام شیعیان»، مسجد جمکران، بیش از صدها امامزاده، حوزه ها، مدارس علمیه، مساجد تاریخی مهم، موسسات آموزشی و بین المللی جاذبه های طبیعی این شهر نیز سبب مهاجرپذیری آن شده است.
کشاورزی، دامپروری و پرورش طیور به دو روش سنتی و صنعتی در قم از دیرباز رواج داشته است.
گویش عموم مردم قم فارسی با لهجه قمی است. اقوام دیگری نیز با مذاهب، زبان و لهجه های متفاوت در این شهر سکونت دارند. اغلب ساکنان شهر مسلمان و شیعه دوازده امامی هستند.