تبریز سرگُل شهرهای ایران است، شهری تاریخی و زیبا و پر از جاذبههای تاریخی، فرهنگی و مذهبی متنوع که هر گردشگری با دیدن آن با کولهباری لبریز از تاریخ، فرهنگ، لذت و شادمانی باز میگردد. یکی از جاذبههای تاریخیمذهبی تبریزِ زیبا و اصیل «مسجد کبود» است، مسجدی به رنگ آبی دریا و کبودی آسمان. مسجدی که با قدم زدن در آن هم به زیبایی و غنای معماری ایرانیاسلامی پی خواهید برد و هم لبریز از آرامشی عمیق خواهید شد.
بنای اصلی مسجد کبود، آجری است و با کاشیکاریهایی به رنگ آبی تیره و فیروزهای آراسته شده است. مسجد کبود را اگر بخواهیم به زبان ترکی مردم شهر تبریز بخوانیم نامش «گوی مچید» میشود یعنی مسجد آبی. مسجد آبی را قراقویونلوها در قرن نهم هجری بنیان نهادند. در واقع سلطان جهانشاه، شاهِ پر قدرتِ سلسله قراقویونلوها این مسجد زیبا را به خواستِ دخترش «صالحه خانم» در سال 870 هجری قمری ساخته تا مسجد کبود هم هدیهای به پیشکش او باشد و هم پیشکش به همه کسانی که قرنها و قرنها بعد پا در این مسجد میگذارند و در آبی بیکرانش غرقه میشوند.
پا که در مسجد کبود بگذارید، او را مسجدی زیبا خواهید یافت که انگار چون آیینهای شکسته و پیوند خورده است، این خطوط ردِ درد زلزلهای است که در سال 1158 هجری شمسی تبریز را لرزاند و آسیبهای فراوانی به مسجد وارد کرد؛ حتی سبب شد گنبد مسجد فرو بریزد. این مسجد زیبا که جزو نفیسترین آثار معماری ایرانی است، 150 سال چون مخروبهای برجا بود تا سال 1318 که مسجد مرمت و دوباره سرپا شد.
مسجد کبود را فیروزه جهان اسلام هم مینامند؛ مسجدی با معماری و رنگ متفاوت در کاشیکاریها است که بسیاری معتقدند این مسجد تنها به شیوه آذری ساخته نشده، بلکه حاصل کاربست تفکر بومی و فنون سنتی با یکدیگر است که نتیجه آن مسجدی با فرم و شکلی منحصر به فرد است.
گذشته از رنگ متفاوت این مسجد، چیز دیگری که توجه هر بازدیدکنندهای را جلب میکند؛ خطوط و اشکال ظریف و تنوع طرح در کاشیکاریهای این مسجد است؛ بخشی از طراحی کاشیکاریهای سقف مسجد از ترکیب طلا و فیروزه ساخته شده است. صحن مسجد مربع است، حوضی در میان و چندین شبستان دارد. همچنین این مسجد دو گنبد اصلی و هفت گنبد کوچک بر شبستانها دارد.