تبریز (شهر جهانی فرش)

شهر تبریز یکی از شهرهای بزرگ و قدیمی ایران است و در دامنه کوه سهند (آتشفشان خاموش) واقع شده است. این شهر از سمت شمال، جنوب و شرق به کوهستان و از سمت غرب به زمین های هموار و شوره زارهای تلخه رود محدود می شود و به شکل یک چاله نسبتاً بزرگ و یا یک جلگه بین کوهی با طبیعت زیبا درآمده است. ارتفاع این شهر از سطح دریا بین 1350 تا 1550 متر در نقاط مختلف آن متغیر است. آب وهوای تبریز در زمستان ها بسیار سرد و در تابستان ها خشک و گرم است. 
شهرستان تبریز دارای دو بخش به نام های مرکزی و خسروشاه، سه نقطه شهری به نام های تبریز، سردرود و خسروشاه و هفتاد و پنج آبادی است.

تبریز پرجمعیت ترین شهر استان آذربایجان شرقی و از پرجمعیت ترین و بزرگ ترین شهرهای شمال غرب ایران است. پس از بهره برداری از آزادراه تبریز- زنجان میزان مسافرپذیری تبریز رو به فزونی نهاد و این شهر پس از مشهد به عنوان دومین شهر مسافرپذیر ایران مطرح گردید.
نماد این شهر ارگ تبریز است. تبریز شهری است که در طول جاده ابریشم غرب را به شرق پیوند داده و دروازه مشرق زمین خوانده شده است و به سبب موقعیت مناسب از گذشته تاکنون یکی از مراکز مهم تجاری، صنعتی، اقتصادی و فرهنگی در سطح ایران محسوب شده است. این شهر به دلیل شرایط خاص جغرافیایی از اهمیت بالای اقتصادی و سیاسی برخوردار است و به دلیل جذب سرمایه های کلان بخش خصوصی، به عنوان مهد سرمایه گذاری ایران شناخته می شود؛ تبریز به مدت پنج سال متوالی دارنده رتبه نخست جذب سرمایه در بین شهرهای ایران است.
این شهر دومین شهر صنعتی ایران پس از تهران است و به دلیل صنعتی بودن یکی از مهم ترین شهرهای مهاجرپذیر کشور محسوب می شود. هم چنین این شهر رتبه دوم برج سازی را در بین شهرهای ایران داراست. تبریز قطب اداری، ارتباطی، بازرگانی، سیاسی، صنعتی، فرهنگی و نظامی منطقه آذربایجان است. تولیدات عمده صنعتی در این منطقه، مواد غذایی، مواد شیمیایی، کانی غیرفلزی، فلزات اساسی، ماشین آلات نساجی و فرش هستند. کارخانه های بزرگ صنعتی با ایجاد و تمرکز بر صنایع سنگین و تولید ماشین آلات و تجهیزات تبریز را به یکی از قطب های صنعتی کشور تبدیل نموده است. در زمینه صنعت چرم نیز تبریز جزء پیشتازان است. تبریز مدت هاست که مرکز هنر و صنایع دستی بوده است. فرش دست باف تبریز و مراغه به علت طراحی ویژه و کیفیت بالا دارای شهرت جهانی هستند و صادرات آن ها یکی از منابع قابل توجه ارزی به شمار می آید. 
زبان مردم شهرستان تبریز ترکی آذری است. شهر تبریز نخستین پایتخت جهان تشیع بوده و بیشتر مردم این شهرستان شیعه اثنی عشری هستند.

شهر جهانی فرش

سال ثبت 2015

شهر تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی نقش مهمی در تاریخ ایران داشته است. این شهر که در شمال غربی ایران واقع شده، مهمترین شهر بازرگانی منطقه خود به خصوص در روابط تجاری ایران و غرب می­باشد.

 تبریز چندین بار پایتخت ایران بوده و با حدود یک و نیم ملیون نفر ساکن، اکنون ششمین شهر پر جمعیت ایران است. بخش اعظم ساکنان این شهر ترکهای آذری هستند که به ترکی آذری تکلم می­کنند و غالبا مسلمان هستند. آب و هوای آن استپی خشک است که تابستان­ها گرم و خشک و زمستان­ها سرد است. قدمت تبریز به هزاران سال قبل می­رسد، هرچند بخاطر وقوع زلزله­های متعدد و تخریب آثار، نمی­توان عمر آن را به طور دقیق حدس زد. شهر تبریز تاریخی پر فراز و نشیب دارد که شامل دوران­ متعدد اشغال و سپس شکوفایی است، چرا که آذری­ها به سخت­کوشی در تجارت، صنعت، کشاورزی و هنر مشهورند.

 تبریز به عنوان پایتخت گردشگری اسلامی در سال 2018 انتخاب شده است.

از میان هنرهای گوناگون صنایع دستی تبریز، این شهر بیشتر بخاطر فرش­هایش مطرح است. فرش تبریز در سال 2015 در فهرست جهانی شهرهای جهانی صنایع دستی قرار گرفت. هنر بافت فرش از زمان صفویه شکوفا شد و از زمان قاجار، صادرات فرش به کشورهای غربی رونق گرفت که این رویه در دوران پهلوی نیز ادامه یافت و اکنون نیز فرش از جمله مهمترین محصولات صادراتی صنایع دستی ایران است.