قالی تبریز را یکی از پرآوازه­ ترین قالی­ های ایران می­دانند؛ و امروزه از سوی شورای جهانی صنایع ­دستی شهر تبریز به عنوان شهر جهانی بافت فرش دستباف انتخاب شده است. اگر بخواهیم در رابطه با پیشینه ی تاریخی این هنر فاخر ایرانی سخن بگوییم باید اشاره کنیم که با روی کار آمدن صفویان و انتخاب تبریز به عنوان پایتخت (در دوران شاه اسماعیل) و توجه شاهان این دوره به فرهنگ و هنر، کارگاه ­های قالی ­بافی زیادی در سراسر حکومت صفوی از ­جمله شهر تبریز دایر شد و کم ­کم قالی­بافی در این دوران از حالت روستایی خارج و به هنری درباری تبدیل شد. از این رو، دوران صفویه را دوره ی درخشش و اوج هنر قالی­بافی تبریز می­دانند.

از قرن­ هفدهم میلادی به بعد قالی ایران به کشو­رهای مختلف صادر شد؛ در این میان صنعتگران تبریزی با در نظر گرفتن سلیقه ی مردمِ اروپا و آمریکا اقدام به بافت قالی­ هایی منطبق با سلیقه ی مردم آن دیار کردند. از نشانه­ های بارز فرش تبریز که این بافته را از سایر بافته ­های ایران متمایز می­ کند، وجود ستاره ی چند­گوش و بزرگ در مرکز فرش و چرخش ­های ظریف اسلیمی است که با گل ­های ختایی پوشیده شده است.

فرش تبریز همچنین یکی از نفیس­ ترین قالی ­های ایران شمرده می ­شود چرا که در شالوده و بافت بعضی از این فرش ­ها از ابریشم، طلا و نقره نیز استفاده شده است. از طرح­ های شاخص این بافته می­ توان به طرح مستوفی (گل فرنگ مستوفی)، اسلیمی ترنج­دار، اسلیمی لچک ترنج، نقش ماهی یا هراتی، گلدانی، میناخانی، طرح درختی، طرح تصویری، طرح باغی یا گلستانی و طرح شکارگاه اشاره کرد.

در سال­ های اخیر شاهد نوآوری ­هایی در فرش این منطقه بوده ­ایم که سبب تمایز این بافته شده و تاکنون در ایران سابقه نداشته است؛ از جمله می ­توان به رج شمارهای بالا و ریز­بافت، تنوع بالای رنگ­ ها، کوتاه بودن پرزهای فرش و پرداخت آن توسط افراد ماهر، به کار­بردن الیاف بسیار مرغوب و استفاده از سایه-­روشن برای ایجاد عمق در قالی اشاره کرد. همچنین در بخش طراحی بافندگان این قالی با ابداع طرح­ هایی مانند طرح زیرخاکی، استفاده از عناصر جدید در الگوهای سنتی و استفاده از فرم جانوران در طرح فرش تحسین همگان را برانگیخته­ اند. امروزه اکثر کارگاه­ های قالی­ بافی در شهر تبریز و روستاهای اطراف این شهر واقع شده است.