گلپایگان از کهنترین شهرهای استان اصفهان است که آبوهوایی کوهستانی و متغیر دارد. زمستانهای سرد، تابستانهای گرم و پاییز و بهار معتدل، اقلیمی چهار فصل را موجب شده است.
گلپایگان در مرکز ایران و فاصله ۱۵۶ کیلومتری شمالغرب شهر اصفهان قرار گرفته است. این شهر از شمال به خمین، از جنوب به خوانسار، از غرب به الیگودرز و از شرق به میمه محدود میشود.
شهرستان گلپایگان از یک بخش مرکزی، سه شهر گلپایگان، گوگَد، گلشهر و ۵۲ روستا تشکیل شده است و مردم آن به زبان فارسی با گویش گلپایگانی صحبت میکنند.
بیشتر ساکنان منطقه به کشاورزی و پرورش دام اشتغال دارند و محصولات کشاورزی و دامی از مهمترین محصولات این شهر به شمار میآید.
افزون بر کشاورزی و دامپروری، مراکز صنعتی مهمی که در این شهر قرار گرفتهاند، پایههای اقتصاد آن را تشکیل میدهند. صنایع مهم خوردروسازی، کارخانجات لبنیات، معادن سنگ و طلا و متالورژی در سالهای گذشته مهم ترین شاخصهای صنعتی و اقتصادی این شهر بودهاند.
گلپایگان، طبیعتی بکر و مکانهای تاریخی دیدنی را در خود گنجانده است. دشتهای سرسبز که در بهار خاستگاه لالهها، شقایقها و لالههای واژگون هستند، باغهای میوه و گل سرخ، از جاذبههای این شهر در فصلهای مختلف سال است.
شهر در دامنهی کوههای زاگرس قرار گرفته است و در زمستان، کوههای پوشیده از برف و مناظر زیبا و جذاب آن، دیدنیهای بسیاری را ترسیم میکند که میتواند مورد توجه گردشگران علاقهمند به طبیعت بکر قرار گیرد.
سنگ نگارههای تیمره، مساجد تاریخی و منارههای آجری، کبوترخانه و حمامهای قدیمی از مهمترین جاذبههای گردشگری گلپایگان است.
بهترین زمان سفر به گلپایگان بهار یا پاییز است. فرصت تماشای دشتهای سرسبز بهاری و باغستانهای هزاررنگ پاییزی، جاذبهای تکرارنشدنی است که در این دو فصل برای گردشگران علاقهمند رقم میخورد.
معروف ترین غذای گلپایگان کباب است. مسافرانی که از سراسر ایران به این شهر سفر میکنند، چشیدن طعم به یاد ماندنی کباب معروف گلپایگان را حتما در برنامه سفر خود میگنجانند.
مهم ترین سوغات گلپایگان صنایع دستی این شهر است که قالیبافی، گیوهدوزی، معرقکاری، چرمدوزی و سنگتراشی از مهمترین آنهاست.
لبنیات، عسل، نان شیرمال، انواع میوهها و خشکبار، ترخینه گلپایگان، کیک زبان سنتی گلپایگان و شیرینی سنتی از دیگر سوغاتیهای گلپایگان است.
یکی از مراسم ویژه در این شهر، سنت جالب عروسی قنات است. در گذشته آب آشامیدنی این شهر از محل قناتهای محلی تامین میشد و هر زمان که آب قنات کم یا خشک میشد، اهالی در مراسمی برای قنات جشن عروس برپا میکردند و با شادی و پایکوبی، قنات را به زندگی دوباره و پرآبی دعوت میکردند. این مراسم معمولا در پایان فصل زمستان و هنگامی که اهالی از وجود آب در قنات ناامید میشدند، برگزار میشد.