رشت شهری زیباست، شهری جادویی با خانههایی با شیروانیهای سرخ و دیوارهای بلند آجری که از هرجایش خزه و گل و سبزه روییده و حیاط خانه‌ها پر است از درخت‌های بلند نارنج و پرتقال و کیوی و هنگام بهار بوی بهار نارنج و بنفشه و شببو میپیچد توی کوچهها و با هوای مرطوب و خواستنی همراه میشود، تا رشت، شهری یگانه باشد. شهر باران و درخت در کناره سپیدرودِ نقره‌فام.
اما رشت تنها شهر طبیعت بکر و آب و هوای خوش نیست، البته جاذبه‌های طبیعی چون پارک جنگلی سراوان، تالاب عینک جزو مکانهای بهشتی رشت است، اما این شهر قدمتی طولانی و سابقهای دراز در مدنیت دارد که اگر گذرتان به این شهر افتاد، حتما باید از نشانههایش چون میدان شهرداری، مدرسه شاپور، مسجد صفی، خانه ابریشمی، کاروانسرای لات، خانه میرزا کوچک خان، خانه تاریخی قدیری، موزه گنجینه و غیره دیدن کنید.
گردش در بزرگترین بازار روباز ایران
میان این همه جاذبه طبیعی و شهری، «بازار زیبای رشت» چون گل سرسبد است که در قلب شهر، در کنار میدان شهرداری و در میان بافت سنتی رشت قرار دارد. بازاری طناز و پُررنگ و لعاب که هر تکهاش غرق یک رنگ و طعم و عطر است. بازاری که کافی است وارد آن شوید تا گذر زمان را حس نکنید و در کوچه پس کوچههای این بازار رنگارنگ غرق شوید. یکی از ویژگیهای بازار رشت، نداشتن سقف است؛ در واقع بازار رشت بزرگترین بازار روباز ایران است که بدون سقف طراحی شده تا بیشترین استفاده را از آفتاب کمیابی کند که از پس مه غلیظ سر برمیآورد و گاهی رخ مینماید. بازار رشت معماری خاصی دارد و شامل میدان بزرگ، میدان کوچک، چندین چهارسوق و کاروانسرا میشود؛ این معماری چنان ویژه است که در بازار بزرگ تهران یک کاروانسرا هم به همین سبک ساخته شده که به کاروانسرای رشتیها معروف است. برخی از این کاروانسراهای قاجاری چون «کاروانسرای طاقه کوچک»، «کاروانسرای سعادت»، «کاروانسرای ملک» و کاروانسرهای پهلوی چون «کاروانسرای چینی چیان» در فهرست آثار ملی ایران ثبت شدهاند.
گشت و گذار در بازار رشت حس و حالی دوگانه دارد؛ هم گشت و گذار در بازاری تاریخی است و هم لذت بردن از یک بازار شلوغ و پر نقش و نگار که در هر راسته‌اش یک نوع کالا عرضه میشود. بازار ماهی فروش‌ها که پر است از ماهی‌های صید روز و ماهی دودی‌های خشک شده و به نخ آویخته و سر و صدای ماهی فروشانی که هریک از تازگی و طعم ماهی خود تعریف میکنند. اگر اهل پخت و پز هستید، میتوانید از این بازار ماهی پاک‌شده بگیرید و نوش جان کنید. بازار سبزی‌فروش‌ها که دیگر هوش از سر می‌رباید، در هر فصلی از سال خاک این شهر پر برکت و پربار است و بازارش پر است از سبزی، میوه و مرکبات، بوی سیر تازه، سبزی‌های شمالی و زیتون به هم آمیخته غوغا میکند.
یکی از لذت بخش‌ترین خریدها از بازارهای شمالی خصوصا رشت، خرید از دست‌رنج زنان زحمتکشی است که محصول باغچه خود را چیده و دست کرده و اینجا می‌روشند. از این بخش بازار نمیشود دست خالی برگشت، سبزی‌های خوش رنگی که در غذا معجزه میکنند، لوبیای پوستکنده برای باقالی قاتق، سیر، آب نارنج، ربآلوچه و انار، دلار، ترشی، شور، زیتون، مرباهای محلی و تخم مرغ و اردک محلی از محصولات پرآوازه این زنان دوست داشتنی است که نباید از آنها گذشت.
در این بازار ظرف‌های سفالی رشت و همچنین حصیربافیهای ظریف و هنرمندانه هم یافت میشود که با عشق در هم تنیده شده و زیبایی عرضه میکنند.
