در ایران وقتی میگوییم آش در اکثر موارد مقصودمان آش رشته است، چرا که به دلیل محبوبیت و رواج بالای این نوع آش، در واقع عامترین آشی است که در بین خانوادههای ایرانی طبخ آن رایج است. در میان کسانی که به خوردن غذاهای مایع علاقهمند هستند، آش رشته در صدر جدول انتخابی قرار میگیرد. البته باید گفت که طبخ این غذا چندان آسان هم نیست و برای پخت یک آش جاافتاده و لذیذ آشپز نیاز به تجربه و مهارت بالایی دارد.
آش رشته ترکیبی از سبزیجات تازه به ویژه اسفناج، حبوبات یعنی نخود و لوبیا و رشتهی آشی است که هر یک طی مراحلی برای اضافه شدن به آش آمادهسازی میشود. نکتهی بسیار مهم در طبخ آش رشته خیساندن نخود و لوبیا حداقل از 24ساعت قبل است. برای طبخ آش ابتدا آب را به جوش میآورند، سپس پیازها را سرخ میکنند تا طلایی شود. حبوبات از پیش پخته را داخل آب جوش میریزند و سپس سبزیجات را اضافه میکنند، با جوشیدن آب، پیازداغ، سیرداغ و نعناع داغ را به آن اضافه میکنند. در نهایت، نیم ساعت قبل از سرو غذا، رشته را اضافه میکنند و اندکی بعد آش آماده است. سبزی معمول آش رشته ترکیب تره، جعفری، گشنیز، اسفناج و شوید است که برخی به آن ترخون هم اضافه میکنند. در برخی موارد برای جاافتادن بهتر آش و نیز طعمدار شدن به آن کشک، قرهقروت، خمیرمایه و آب نارنج نیز میافزایند. در نهایت آش را در ظرفهای مخصوص ریخته و روی آن را با باقیماندهی سیر، پیاز و نعناع داغ همراه با کشک تزیین میکنند.
محبوبیت آش رشته در میان خانوادههایی ایرانی تا آنجاست که پیچیدن عطر آن در فضای خانه تداعیگر گرمای زندگی، خانواده، خبرهای خوش و دورهمیهای شیرین ایام قدیم است. از همین روست که علاوه بر طبخ خانگی آش رشته به-عنوان وعدهی روزانه، بیشتر شاهد پخت این نوع آش در جریان انواع دورهمیها و مراسمهای مذهبی، و بهویژه هنگام رفتن شخصی از میان اعضای خانواده به سفر زیارتی یا خدمت سربازی هستیم که به آن آش پشتِ پا میگویند و طبخ آن طی مراسم خاصی انجام میشود. این آش را معمولاً سه روز پس از عزیمت مسافر میپزند و ایرانیان از قدیمالایام بر این عقیده بودند که پخت این آش برای مسافر خیر و خوشی و نیکی به همراه خواهد داشت.
آش پشت پا را معمولاً در میان همسایگان، فامیل و آشنا و بهویژه فقیران تقسیم میکنند. آش رشته در هوای سرد زمستان بهعنوان عصرانه یا میانوعده بسیار میچسبد، برخی نیز آن را بهعنوان یک وعدهی کامل غذایی مصرف میکنند، هر چند بسیاری معتقدند آش به تنهایی انسان را سیر نمیکند.