موزه‌ی مفاخر فرهنگی و هنری مهاباد یا موزه‌ی هیمن در واقع خانه‌ی شاعر کُرد معروفی به‌نام محمد‌امین شیخ‌الاسلامی ملقب به هیمن (نامی در زبان کردی به‌معنای متین و آرام) است. این موزه خانه‌ای است که هیمن در سال‌های پایانی عمر خود در آن می-زیست و به‌سال 1391خورشیدی مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت و در سال 1392 خورشیدی با هدف نمایش آثار به‌جا مانده از مفاخر شهرستان مهاباد بازگشایی شد.
شیخ محمد‌امین الاسلامی خدمات ادبی و اجتماعی زیادی را در منطقه اجرا کرده است. او یک انتشاراتی به‌زبان کردی به‌نام صلاح‌الدین ایوبی در شهر ارومیه برپا کرد. هیمن اشعار زیادی را نیز به‌زبان کردی از خود به-یادگار گذاشته است و از شخصیت‌های محبوب در میان مردم کردزبان است. موزه‌ی مفاخر فرهنگی و هنری مهاباد از قسمت‌های مختلفی چون فضای نمایش، مخزن موزه، آرشیو اسناد و تالار نشست‌ها تشکیل شده است.
در این موزه از آثار، دست‌خط، اشیا و یادگاری‌هایی از اشخاص معروف شهر نگهداری می‌شود که معروف‌ترین آنها عبارتند از 1- محمد قاضی، او به‌سال 1292 در شهر مهاباد به‌دنیا آمد و مترجم برجسته‌ی کرد زبان ایران است. از وی آثار ترجمه‌ی ارزشمندی به‌یادگار مانده است که از آن میان می توان به دن‌کیشوت، نان و شراب، مادام بوواری، تپلی، شاهزاده و گدا، زوربای یونانی، شازده کوچولو و بسیاری دگر به‌زبان‌فارسی اشاره کرد محمد قاضی در میان اهل ادب به‌زوربای ایرانی شهره است؛ 2- محمد امین شیخ‌الاسلامی مکری (هیمن) از آثار این شاعر شهیر کُرد می‌توان به تاریک و روون، ناله جودایی، شازاده و گه‌دا و بسیاری دگر اشاره کرد؛ 3- عبدالرحمان شرفکندی، وی نیز متولد مهاباد است او شاعر، نویسنده، مترجم، محقق و عکاس ایرانی است که با نام هژار تخلص می‌کرد از آثار برجسته‌ی او به ترجمه‌ی کتاب قانون در طب ابن سینا از عربی به‌فارسی و ترجمه‌ی رباعیات خیام از فارسی به‌کردی و ترجمه‌ی قرآن‌کریم به-زبان کُردی و همچنین ترجمه‌ی بسیاری از کتب دکتر علی شریعتی به‌زبان کُردی اشاره کرد؛ 4- خالد حسامی، او متولد بوکان است و از شاعران و نویسندگان برجسه‌ی کُرد‌زبان است و به هیدی تخلص می‌کرد مجموعه اشعار او در کتابی به نام کاروان خیال به‌چاپ رسیده است؛ 5- محمد ماملی، او متولد مهاباد است و از شاعران و خوانندگان سرشناس این منطقه است.
