چهارده، روستایی است در 5 کیلومتری بیرجند که در دامنه های کوه باقران و قله النگآتش شکل گرفته است و آبشارهایی پشت سر هم از این ارتفاعات جاری میشوند. به باور برخی نام روستا از روی چهارده آبشاری است که پیرامون این روستا از کوه سرازیر هستند و همگی با هم در پایان به کنار چشمهای به همین نام میرسند.
درون دره، به سویِ جنوبِ روستای چهارده، کمی پایین تر، آبشارها یکی یکی به چشم میآیند. ارتفاع بلندترین آبشار از آبشارهای چهارده گانه، 7 متر است. آب این آبشارها بسیار سرد است و با شتاب به درون دره میریزد.
آبشارهای چهارده در سرزمینی که مجاور کویر واقع شده، سرچشمه زندگی برای جانوران و گیاهان منطقه است. آب همه این آبشارها به رودخانهای می ریزد که درون این دره پیچ و تاب می خورد. پوشش گیاهی پیرامون روستا، درخت انار و بادام کوهی است و زمین نیز آراسته به گلهایی با رنگ زرد و صورتی و بنفش شده است. همچنین کشتزارهای گندم نیز اینجا و آنجا دیده می شود.
روستای چهارده دو بخش دارد، چهارده بالا و چهارده پایین. تعداد خانواده هایی که در این روستا زندگی می کنند انگشت شمار است و بیشتر این مردمان سالمند یا میانسال هستند. این خانوارها خانه های سنگی و کوچک دارند که با کوچه هایی باریک و دیوارهایی نزدیک به هم ساخته شده است. بیشتر کاری که این روستاییان خراسانی به آن می پردازند، سبدبافی است. سبد به گویش بومی این مردمان «تگیجه» خوانده می شود. این روش از سبدبافی ایرانی از شاخه های دو گیاه بیدمشک و بید قرمز بهره می برد. شاخه های بیدمشک سبز و شاخه های بید قرمز چنانکه از نامش هم پیدا است، سرخ است. ماده ساخت «تگیجه» از کوه های باقران و دیگر کوه های پیرامون روستای چهارده فراهم می شود. هر چهار تاری که با هم تنیده می-شوند در این روش «تو» نامیده می شود. پودها این توها را که به یک مرکز در میان سبد پیوند دارند، در هم می بافند و کار بافتن دیواره ها تا پایان انجام می شود. در بافتن سبد گاهی از هر دو گونه شاخه سبز و سرخ نیز با هم بهره برده می شود، به ویژه که این کار به آرایش سبد کمک بیشتری می کند. سبدهای سبز که از شاخه های بوته بیدمشک ساخته می شود، استوارتر هستند.
آبشار و روستای گردشگری چهارده و هنر سبدبافی مردمانش هنوز در فهرست آثار ملی ایران جایی نیافته است.