کلیسای کانتور

«کلیسای کانتور» که در کوی قدیمی «پنبه ریسه» شهر قزوین ایستاده است، یادگاری از جنگ جهانی دوم است. این کلیسا که با نام «برج ناقوس» و «کلیسای روسی» نیز خوانده می­شود، سال‎های سال گذشته و زنگ ناقوس­‎اش در شهر طنین­انداز نشده است.

در شهریور سال 1320 خورشیدی، قزاق­های روس که به بهانه­ جنگ جهانی دوم به ایران لشکر کشیده بودند، در یکی از پایتخت های گذشته­ ی ایران خانه گزیدند. روس­ها در کوی پنبه ریسه­ قزوین، سازه ­هایی چون کنسولگری، سالن نمایش، آب انبار و دفتر کار افراشتند و روی ­هم رفته این‎جا را به مرکزی، که در زبان روسی «کانتور» یا همان «سنتر»، خوانده می­شود، دگرگون کردند.

آن‎ها با کمک شرکت راه­سازی، در کانتور، این شاید خُردترین کلیسای ایران را پی ریختند. هنگامی که آن‎ها، در بهار سال 1325 خورشیدی، سرانجام ایران را رها کردند و از مرزهای شمالی گذشتند، ایرانیان نیز خاطره­ خوبی از آن‎ها نداشتند. این‎گونه بود و چنین شد که کلیسای ارتودوکس کانتور نیز رها شد.

کلیسای کوچک کانتور یک چندپهلوی ناترازمند است و از آجر سرخ ساخته شده. این کلیسای سرخ تالار، ستون­ها، سرستون­های مارپیچ، تاق­ها و تاقچه­ هایی دارد و آراسته به شیروانی، آجرنوار و پنجره­ های نعل ­اسبی است. میانساری کانتور آجرفرش است و نرده ­های آهنی دارد و دو مهندس روس زیر دو سنگ به نشان آرامگاه زیر آن آرمیده ­اند. درگاه کلیسای کانتور رو به سوی باختر دارد، با سقف شیروانی که به ایوان کوچکی با ستون‎های چوبی درون آن می­گشاید.

یک چلیپا پیچیده در تاجی از گل، که نماد مسیحیان ارتودوکس جهان است، با گچ­بری در دو سوی درگاه برجسته و زیباسازی شده است. در تالار روبرویی که آراسته به گچ­بری است، برج ناقوس با نمازخانه و نورگیرها و محرابی نیم­گرد رو به سوی خاور فراز شده است. دو اتاق نیز در شمال و جنوب تالار دیده می­شود که امروز به آن‎ها دسترسی نیست.

برج ناقوس
ناقوس بر بالاي آن برج ناقوس كليسا با ارتفاع حدود 11 متر قرار گرفته است. هال شامل نمازخانه و محراب بوده كه در دو طرف آن دو فضاي مستطيل شكل قرار گرفته اند. فضاي محراب پلاني نيمدايره و بر فراز آن گنبدي قرار گرفته است. فضاي نمازخانه نيز داراي گنبد بوده و فضاهاي جانبي آن داراي پوشش تخت مي باشند. اين كليسا در نماي خارجي واجد ستون هاي تزييني مي باشد.

امروزه کاربری کلیسای کانتور برگزاری نمایشگاه هنرهای دستی است.