موزه مردم شناسی طبس

موزه مردم شناسی طبس، یکی از جاذبه‌های گردشگری استان خراسان جنوبی، در شهر طبس واقع شده است. این موزه در باغ خان، یک موقوفه به وسعت ۴ هزار و ۴۰۰ مترمربع و با زیربنای ۶۰۰ مترمربع قرار دارد. موزه دارای دو بخش نمایشگاهی است که شامل پیکره‌ها و سالن‌های ویترینی می‌شود. هدف اصلی این موزه، بررسی برخی مشاغل، حرفه‌های سنتی و ابزار و لوازم معیشتی مردم در گذشته است. این موزه در حمام خان قدیمی قرار گرفته است.  پس از زمین‌لرزه سال ۱۳۵۷ طبس، کارکنان شرکت نفت کشور به ساخت حمام خان طبس با طراحی سنتی و زیربنای ۶۰۰ مترمربع پرداختند تا به مردم زلزله‌زده خدمت‌رسانی کنند. تا سال ۱۳۸۴، این حمام عمومی مورد استفاده و بهره‌برداری مردم قرار می‌گرفت، اما به دلیل توسعه ساخت و ساز منازل مسکونی، تدریجاً بلااستفاده شد.

امروزه، این بنا به عنوان یکی از جاذبه‌های دیدنی طبس شناخته می‌شود و به صورت یک موزه بهره‌برداری می‌شود. با حدود ۵۰۰ شیء فرهنگی اهدایی از سوی مردم علاقه‌مند و فرهنگ‌دوست طبس، این موزه به بررسی برخی مشاغل، حرفه‌های سنتی و ابزار و لوازم معیشتی مردم در گذشته می‌پردازد. نمایشگاه پیکره‌ها شامل نه مانکن حرفه‌های سنتی و سالن‌های ویترینی شامل ۲۰ ویترین است. 

این موزه، دارای بخش‌های مختلفی است که هر کدام به بررسی جوامع و فرهنگ‌های مختلف این منطقه می‌پردازند. در بخش اول موزه، با فرهنگ و زندگی روستایی آشنا می‌شویم. در این بخش، اشیاءی نظیر لباس‌های محلی، ابزار و وسایل کشاورزی و دامپروری، سفال‌های سنتی و ... به نمایش گذاشته شده‌اند. بخش دوم موزه، به بررسی فرهنگ و زندگی شهری در طبس می‌پردازد. در این بخش، اشیاءی نظیر لوازم خانگی، لباس‌های شهری، ابزار و وسایل صنعتی و ... به نمایش گذاشته شده‌اند. بخش سوم موزه، به بررسی فرهنگ و زندگی عشایر در طبس می‌پردازد. در این بخش، اشیاءی نظیر چادرهای عشایری، لباس‌های عشایری، ابزار و وسایل کوچندگی و ... به نمایش گذاشته شده‌اند. بخش چهارم موزه، به بررسی فرهنگ و هنر محلی در طبس می‌پردازد. در این بخش، اشیاءی نظیر نقاشی‌های محلی، حصیربافی، قالیبافی و ... به نمایش گذاشته شده‌اند. اشیاء شاخص موزه شامل آثار باستانی نفیس، سنگ‌نگاره‌ها، فرش‌ها و تابلوهای هنری محلی و همچنین لباس‌ها و تزئینات هستند. 

بهترین فصل برای بازدید از این موزه به علت آب و هوای گرم منطقه، فصل پاییز و بهار است. موزه مردم‌شناسی طبس اطلاعات گوناگونی را در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌دهد، از جمله اطلاعات درباره تاریخچه و فرهنگ منطقه، اشیاء نمایش داده شده، روش‌ها و فرآیندهای ساخت اشیاء، و توضیحاتی درباره مراسمات و رویدادهای محلی. این موزه برای همه افرادی که به فرهنگ و تاریخ منطقه علاقه‌مند هستند، جالب است. همچنین برای علاقه‌مندان به هنرهای بومی، صنایع دستی، آثار باستانی و فرهنگ‌های مکانی نیز بسیار جذاب خواهد بود.  در کل، بازدید از موزه مردم شناسی طبس، یک تجربه فرهنگی و آموزشی بسیار ارزشمند است که به دیدن آن به همه علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ این منطقه توصیه می‌شود.