موزه تاریخ طبیعی بیرجند

موزۀ تاریخ طبیعی بیرجند در سال بر اساس تصمیم اتخاذشده در سال 1381 در محل باغ شوکت‌آباد بیرجند راه‌اندازی شد. برپایی این موزه حاصل مشارکت اداره اوقاف و امور خیریه شهر بیرجند، هیئت امنای عمارت و باغ شوکت آباد بود. موزۀ تاریخ طبیعی بیرجند بعد از موزۀ شهدا دومین موزه‌ای است که با مشارکت دیگر سازمان‌های دولتی در این شهر تأسیس می‌شود. مرمت و سازماندهی عمارتی که امروزه موزه در آن واقع شده از سال 1378 آغاز شد و در سال 1382 به پایان رسید. 

این موزه دربردارندۀ بخش‌های مختلفی چون موزه علوم، تاریخ طبیعی و سفره‌خانۀ سنتی است. 1000 نوع فسیل و بالغ بر 150 گونه از حیوانات و پرندگان تاکسیدرمی‌شده در این موزه در معرض دید علاقه‌مندان قرار گرفته است. این جانوارن اکثر متعلق به اقلیم بومی خراسان و نیز کشور هستند. حضور آب و هوای کویری و کوهستانی به‌صورت همزمان در استان خراسان جنوبی آن را به بستری مناسب برای زیست بسیاری از گونه‌های نادر و بااهمیت زیست محیطی بدل کرده است. انواع پرندگان، خزندگان و پستانداران بومی اقلیم کویر و کوهستان در موزۀ تاریخ طبیعی بیرجند به نمایش گذاشته شده‌اند. 

یکی از ویژگی‌های خوب موزۀ تاریخ طبیعی بیرجند این است که خود در دل یکی از بزرگترین و باصفاترین باغ‌های تاریخی برپا شده است. و دیگر ویژگی جذاب آن قرارگیری در مجاورت مراکز خرید اصلی در شهر است و این به بازدیدکنندگان امکان می‌دهد تا پس از بازدید برای خرید سوغاتی به مرکز خرید نیز سری بزنند.