سنگ به عنوان یکی از قدیمی ترین مواد در دسترس بشر، همواره نقش مهمی در ساخت بناهای ماندگار ایفا کرده است اما اگر بخواهیم در میان بناهای معاصر به اثری باشکوه از حجاری و معماری اشاره کنیم، بی گمان قلعه خدارحم خان یکی از آن‌هاست. این قلعه که در شهر چالِشتُر در 5 کیلومتری شهرکرد، مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده، بنا بر تاریخ ثبت شده بر روی یکی از سرستونهای سنگی آن، در سال 1321 هجری قمری یا 1282 هجری شمسی احداث شده است.
همان طور که از نام این اثر زیبا مشخص است، این قلعه توسط خدارحم خان با تلفیقی از معماری قاجار و اروپایی با ستونهای خوشتراش سنگی ساخته شده است.
این مجموعه تاریخی شامل قسمتهای مختلفی از جمله سردر سنگی، خان نشین، اندرونی، حمام، انبارها و اصطبلها می‌شود. قلعه از دو حیاط بیرونی و اندرونی تشکیل شده است. حیاط بیرونی یا همان خاننشین قلعه به کاخ خدارحم خان و حیاط اندرونی به نام قلعه ستوده معروف است و این دو قلعه با دالانی به یکدیگر متصل می‌شوند.
بخش خاننشین قلعه به عنوان مکانی عمومی برای مراجعه روستاییان آبادیهای تحت امر خان کاربرد داشته است که دارای 38 ستون سنگی با سردر و ایوان است. از نقوش استفاده شده در بخش خاننشین می توان به نقشهای گل و مرغ، نقوش گیاهی و فرشته اشاره کرد که با استادی و مهارت قابل تحسینی حجاری شدهاند.
بخش اندرونی، محلی خصوصی برای زندگی و سکونت خانواده و محارمِ خان بوده و ایوان آن دارای 10 ستون سنگی است. از ویژگیهای مهم بخش اندرونی میتوان به استفاده از سبک نقاشی لندنی که تلفیقی از سبک های نقاشی ایرانی و غربی است، اشاره کرد. در این سبک از نقوشی مانند گل و گلدان، افسانه لیلی و مجنون، داستان یوسف و زلیخا و همچنین از نقوش اسلامی و آیات قرآن استفاده شده است. استفاده از سبک نقاشی لندنی در دوره قاجار به اوج خود میرسد.
این قلعه در طول جنگ جهانی اول محل سکونت و تحقیق علامه علی اکبر دهخدا بود و وی از کتابهای موجود در کتابخانه این قلعه برای نوشتن دو کتاب معروف خود یعنی «لغتنامه» و «امثال و حکم» استفاده کرد.
مجموعه تاریخی چالشتر که نمونه ای زیبا از معماری سال‌های نه چندان دور این سرزمین را برای بازدیدکنندگان خود به نمایش میگذارد، همچنین دارای موزه مردم شناسی، موزه آثار سنگی و موزه کار و زندگی است.