قالی بافی
«قالی بافی»یکی از صنایع دستی سنتی بسیار معروف ایران است. بسیاری به جای کلمه قالی، کلمۀ فرش را به کار می برند. واژه قالی به بافته ایی گفته می شود که بر روی دار (عمودی یا افقی) بافته  و در آن تکه های کوتاه الیاف به وسیله تکنیکی خاص، به دور تارهای موازی، گره زده می شود تا بافته دارای پرزهای بلند شود (پرزهای بلند باعث نرمی و لطافت سطح قالی می شود). مواد اولیه قالی برای تار پشم، کرک یا ابریشم پُرتاب، و برای پود نخ پنبه ای، پشم یا ابریشم کم تاب است، و دارای نقوش اسلیمی، ختایی و هندسی است. کلمه فرش عربی و اسم مفعول آن مفروش است. فرش، در عربی به معنای زمین است و متضاد کلمه عرش، یعنی آسمان، و به هر گستردنی می تواند اطلاق شود.

مثلا سنگ فرش، موزاییک فرش، گلیم، جاجیم و غیره. در شاهنامه، فردوسی بافتن فرش را به زمان تهمورث نسبت می دهد. کهن ترین شی از هنر قالی بافی به دوران مفرغ می رسد این شی یک کارد قالی بافی است که از کاوش های منطقه ترکمنستان و شمال ایران به دست آمده است. قالی پازیریک قدیمی ترین قالی کشف شده است که از پنجمین گور اقوام سکایی پیدا شده است و پژوهشگران آن را مربوط به دوران هخامنشی می دانند.

شواهد و مطالعات نشان می دهد در تمام اعصار تاریخی بعد از این نیز کارگاه های بافندگی قالی در نقاط مختلف ایران دایر بوده است؛ و اما در دوران حکومت شاه تهماسب صفوی قالی ایران به اوج زیبایی و ظرافت دست می یابد. از مناطق مهم قالی بافی می توان به شهرهای تبریز، اردبیل، سراب، هریس، اصفهان، کاشان، جوشقان، نایین، تهران، مشهد، بیرجند، سنندج، بیجار، قم،کرمان، اراک، همدان و یزد اشاره کرد؛ که کارشناسان با توجه به طرح، رنگ و انواع بافت آثار مناطق مختلف را از یکدیگر تفکیک می کنند. طرح های فرش ایرانی به 19 گروه اصلی تقسیم شده اند که عبارتند از: نقشه آثار و ابنیه تاریخی، نقشه شاه عباسی، نقشه اسلیمی، نقشه افشان، نقشه اقتباسی، نقشه بندی(واگیره ای)، گروه بوته ای(بته جقه)، نقشه درختی، نقشه ترکمن، نقشه قابی (شکارگاهی)، نقشه قابی (خشتی)، نقشه گل فرنگ، نقشه گلدانی، نقشه ماهی در هم، گروه محرابی، نقشه محرمات، نقشه هندسی، نقشه ایلیاتی و نقشه تلفیقی.

اما آنچه مسلم است تعداد نقوش اصلی و فرعی قالی های ایران بیش از این ها است. علاوه بر طرح، قالی های ایرانی بر اساس پرز و جنس پشم نیز طبقه بندی می شود که عبارت است از: قالی تمام پشم، قالی کرک، قالی ابریشمی، قالی کف ابریشم، قالی گل ابریشم، قالی گرده ابریشم و قالی صوف. شیوه بافت قالی بر اساس گره آن نیز به دو دسته ترکی باف و فارسی باف تقسیم می شود. شیوه ترکی باف که بیشتر در مناطق ترک زبان ایران رواج داشته به علت گره های متقارن از کیفیت بهتری برخوردار است.