منطقه کوهستانی طالقان یکی از بی نظیرترین دره‌ها و مناطق کوهستانی ایران واقع در منطقه البرز غربی است که سراسر آن را از شرق به غرب رودخانه خروشان طالقان رود یا به عبارتی شاهرود طی می کند و با عبور از دریاچه سد طالقان به رودخانه الموت و سپس به دریاچه سد سپیدرود می‌پیوندد.
شهرستان طالقان تا چندی پیش یکی از شهرستان‌های حومه تهران به حساب می‌آمد اما این روزها جزئی از استان البرز است. این منطقه 80 روستا را شامل می‌شود که در میان دره بزرگی در کوه های البرز قرار دارد. طالقان از شمال به كلاردشت و الموت و منجیل، از غرب به اوشان، از جنوب به قزوین و آبیك و هشتگرد و كرج و از شرق به كندوان و كرج متصل می‌شود و با مساحتی حدود 1300 كیلومترمربع مساحت، در فاصله حدود 140كیلومتری تهران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا از 1400 تا 2600متر، متغیر است. همچنین پل بزرگی روی رودخانه طالقان قرار دارد که با استفاده از آن می توان به روستاهای سوهان و کش دسترسی پیدا کرد.
سد طالقان بر روی رودخانه ای به همین نام در دره طالقان و در 120 کیلومتری شمال غربی تهران واقع شده که از نوع سنگریزه ای با هسته رسی است، اولین طرح های مربوط به احداث سد طالقان به دهه 30 بازمی گردد اما تا سال های 1366 ساخت آن به تعویق می افتد و گزارش نهایی همراه با اسناد مناقصه سد در سال 1371 به سازمان آب منطقه ای تهران ارائه می شود. پس از انجام تمام تحقیقات و بازنگری ها کار ساخت آن در سال 1380 و در سال 1385 پایان می یابد. طول تاج هزار و 111 متر، ارتفاع از پی 109 متر و ارتفاع از كف این سد 103 متر است. همچنین گنجایش كل مخزن 420 میلیون متر مكعب و گنجایش مفید مخزن 329 میلیون متر مكعب است.
تجربه یک دنیا آرامش در کمپ ماهیگیری
علاوه بر این که دریاچه ایجاد شده در سد طالقان، محل زیست ماهی های بسیاری از جمله زردپر، قزل آلای رنگین کمان و کپور است، می توانید کمپ ماهی گیری در کناره های آن برپا کنید و ساعت‌های آرامش بخشی را تجربه کنید. در این منطقه می توانید سری به چشمه های آب گرم، غارها و دخمه های طبیعی بزنید و گردش متنوعی داشته باشید. مشهورترین این چشمه‌ها، چشمه آب گرم در شمال روستای گراب در بالاطالقان، چشمه آب گرم گنداب در شمال روستای دهدر در بالاطالقان و چشمه آب گرم در شمال روستای هرنج است. همچنین از غارهایی که می توانید از آن‌ها بازدید کنید غار بزج در روستای بزج، غار کله سنگ در كوهی به همین نام در نزدیكی روستای سوهان و آرتون، مرغ بند در شمال روستای ناریان، دخمه باستانی خلی رز در مزرعه‌ای به همین نام در روستای ورکش و دخمه بادامستان در نزدیکی روستای وشته هستند.
آبشارگردی در طالقان
طالقان آبشارهای فصل و دائمی زیبایی را نیز در خود جای داده که از مهم ترین آن ها آبشار «شلبن» در جنوب روستای بزج، آبشار «ترنو» در جزینان دربند و آبشار «آسكان» در روستایی به همین نام، آبشار «سفیدآب» در جوار مزرعه و كوهی به همین نام كه در غرب قله شاه‌البرز واقع است، هستند. برخی از این آبشارها در فصل زمستان قندیل می بندند که منظره زیبایی را به وجود می آورد.
اگر به کوهنوردی نیز علاقه مند باشید می‌توانید به ارتفاعات اطراف طالقان از جمله شاه البرز و رشته های کوه فرعی طالقان که بخشی از رشته کوه اصلی البرز است سری بزنید.
اما طالقان از نظر کسانی که به مناطق تاریخی و البته زبانشناسی نیز علاقه دارند نیز منطقه جالب توجهی است، تاریخ طالقان به4 هزار و 500 سال قبل باز می گردد و مردم در آن با لهجه تاتی و برخی نیز به زبان ترکی صحبت می کنند.
