برای رسیدن به الموت باید از جاده‌ای پر پیچ و خم و کوهستانی بگذرید؛ جاده‌ای دیدنی که در بعضی از فصول مه‌آلود می‌شود. الموت سرزمین شگفتی‌هاست؛ منطقه‌ای عظیم و شکوهمند، رمزآلود، غرورآمیز و ایستاده بر فراز تاریخ. الموت سرشار از آیه‌های عظمت و شکوه الهی است که ما را بر آن می‌دارد سر تسلیم در برابر خالق این همه زیبایی فرود آوریم؛ آنجا که کوه، درخت، رود و دره در هم آمیخته‌اند تا الموت را نگینی کنند تا بر تارک قزوین بدرخشد. راه‌های دشوار، صخره‌های بلند و کوهستانی صعب‌العبور از الموت منطقه‌ای نفوذناپذیر ساخته تا در گذشته‌ای دور پناهگاهی باشد برای کسانی که در پی راه گریز از ماموران حکومتی بودند. الموت سرزمین دژهای کهنسال و برج و باروهای غیرقابل نفوذ است. کوه‌های قدبرافراشته و صخره‌های بلند که حرکت روی آنها کاری بس دشوار است، ویژگی منحصر به فردی به این منطقه بخشیده. در این منطقه 55 خانه زیبا با ساخت تاریخی و بافت سنتی مخصوص گردشگران ساخته شده است که سفر گردشگران را خاطره انگیزتر می‌کنند. الموت دارای صدها پارچه آبادی است که هر کدام از آنها ده‌ها چشمه و رود کوچک در دل خود دارد. تمام رودهای الموت به یکدیگر پیوند می‌خورند و شاه‌رود خروشان و سرکش شکل می‌گیرد. الموت بخشی از حوضه آبریز کاسپین است منطقه‌ای واقع شده در سلسه جبال البرز و جا گرفته در شمال شرقی قزوین، جنوب مازندران و گیلان. دیار الموت منطقه‌ای است بسیار زیبا و طبیعی با قله‌های سر به فلک کشیده مانند سیالان، شاه البرز، خشچال و قلعه‌های کهن که قلعه حسن صباح معروف‌ترین آنهاست. قلعه حسن صباح از این جهت مشهور است که سال 482 هجری قمری در پی گسترش اسماعیلیان به رهبری حسن صباح مناطق کوهستانی شمال ایران از رشته کوه‌های البرز تا شمال خراسان برای حکومت ترکان سلجوقی ناامن شده بود. اسماعیلیان قلعه‌های حکومتی را تصرف می‌کردند و در ستیغ کوه‌های بلند، قلعه‌های تسخیرناپذیر می‌ساختند تا علیه حکومت سلجوقی مبارزه کنند. حسن صباح به مدت 10 سال تمام مناطق شمالی، مرکزی و قسمتی از غرب ایران را برای یافتن پایگاهی سترگ زیرپا می‌گذارد تا آنکه در میان کوه‌های مرتفع، صخره‌ای عظیم و صعب‌العبور در الموت را پیدا می‌کند. امروز پس از حدود 900 سال باستان‌شناسان به دنبال آن هستند که پرده از رمز و راز الموت بردارند. همه این موارد نشان از قدمت چند صد ساله الموت قدیمی و زیبا دارد.
از جاجیم تا ماهی قزل آلا
در همسایگی این کوه‌های بلند روستاهای زمردین جای گرفته‌اند. آبادی‌ها و روستاهای سبز و زیبا که سال‌های سال همسایه دیوار به دیوار رود و کوه و برکه هستند؛ با چشم انداز‌های بسیار زیبا در تمام فصول سال. مراکز شهری الموت؛ معلم کلایه و رازمیان است. هیر نیز به عنوان مشهورترین روستا در کنار رودخانه قرار دارد. جمعیت کل روستاهای و افراد الموت کمتر از 20 هزار نفر است. در دامن کوهپایه‌های الموت دامداری و پرورش گاو و گوسفند و تولید شیر و گوشت رونق بسیاری دارد. البته منطقه بکر و طبیعت دست نخورده الموت بهترین محل برای پرورش زنبور عسل و ماهی قزل‌آلاست. وجود گل‌های بسیار و تپه‌های سرسبز و رودهای خروشان باعث شده تا زنبورداری و در کنار آن پرورش‌ماهی مشاغل عمده این منطقه باشد. همچنین صنایع دستی بسیار گسترده و متنوع در این منطقه به چشم می‌خورد که گفته می‌شود به دیگر شهرها فرستاده می‌شود. بافت چادرشب و جاجیم از متداول‌ترین آنهاست. نمدمالی پشم‌ریسی، قالی‌بافی و گلیم‌بافی از دیرباز چرخ زندگی را در این منطقه می‌چرخاند. درختان گردوی بسیار کهنسال، فندوق، گیلاس و ذغال اخته از جمله محصولات طبیعی الموت است. در دامنه این مناطق مرتفع و بکر حیات‌وحش زیبا و دست‌نیافتنی و در عین حال خطرناک الموت به چشم می‌خورد. منطقه الموت زیستگاهی امن برای بسیاری از گونه‌های کمیاب مانند آهوی کوهی است. همچنین الموت از دیرباز محل پرورش گیاهان دارویی بوده است. اینهمه زیبایی، سرسبزی و چهره‌های رنگارنگ طبیعت، با سفر به قلب الموت یعنی دریاچه اوان می‌تواند تکمیل شود. بی‌شک اوان مهمترین جاذبه گردشگری الموت است. الموت از زیباترین و متنوع‌ترین مناطق ایران محسوب می‌شود که دارای دسترسی مناسب، طبیعت بکر، پوشش‌های گیاهی و جانوری است بنابراین برای سفر به این منطقه نباید هیچ تردید به خود راه دهید.
