گبه بافی ((بوشهر))

گبه بافی ((بوشهر))

گبه بافی ((بوشهر))

32

گبه ­بافی برجسته ­ترین صنعتِ دستی و خانگی استان بوشهر است که تقریبا در اکثر نقاط روستایی و حتی در بعضی مناطق شهری رایج است و شغل اول یا حرفه‌ی دوم تعداد زیادی از خانواده ­ها محسوب می­ شود. بافت گبه شبیه به­ بافت قالی است ولی تفاوت آن در تعداد پود­های بلند و ضخیم، رنگ، طرح و ابعاد آن است. در بافت گبه، حاشیه و نقوش طبق اصول متداول قالی­ بافته نمی­ شود. ممکن است گبه­ ای حاشیه نداشته باشد یا نقوش آن قرینه نباشد. به ­طور کلی، می­ توان گفت نقوش گبه مانند نقاشی کودکان است، ساده و بدون آلایش و با الهام از طبیعت اطراف بافنده خلق شده است.

گبه ذهنی ­بافت است و بافنده‌ی آن آزاد است هر­چه پیرامون خود می ­بیند و دوست دارد، در هر­جای گبه که می­ خواهد ببافد. تفاوت دیگر گبه با قالی در رنگ ­بندی آن است؛ پشم­ های به­ کار رفته در بافت گبه خود­رنگ است و امروزه به­ خاطر نقوش خاص و ساده‌ی آن طرفداران بسیاری پیدا کرده است. زمینه‌ی گبه­ های بوشهری اکثراً به­ رنگ ­های سفید، شیری، قهوه ­ای، سیاه و خاکستری است و نقوش روی گبه به ­رنگ­ های مشکی، حنایی، قرمز، سرمه­ایی و غیره است. بیشتر بافندگان استان بوشهر که غالباً متشکل از زنان و دختران هستند یک یا چند طرح را در ذهن دارند و در بافت آن ماهر هستند. در مجموع می­ توان گفت وجه مشترک تمامی گبه ­های تولیدی در این استان به ­گونه­ ای نقش ­پردازی سنتی است که طی قرن­ ها پرورش یافته و به ­نوعی از ارزش هنری ویژه ­ای برخوردار است.

مواد اولیه‌ی مورد استفاده در بافت گبه­ های سنتی غالباً از دامداران ساکن در همان منطقه تهیه می­ شود. امروزه تولید گبه در استان بوشهر به ­­سفارش کشورهای اروپایی و حاشیه‌ی خلیج ­فارس انجام می­ شود و این امر سبب استفاده از رنگ رزی گیاهیِ نخ­ ها و به­ کار بردن رنگ­ های آبی، سبز، زرد و پرتقالی در زمینه‌ی گبه شده است. نقوش مورد استفاده در گبه­ های صادراتی شامل نقوش حیوانی و عروسکی است. از عمده ­ترین طرح ­های گبه­ های سنتی استان بوشهر می­ توان به لنگر، خشت، چنگ، شکار، صور هندسی و نگاره­ های پرندگان و حیوانات یا انواع گل ترنج اشاره کرد. مراکز مهم تولید گبه در استان بوشهر عبارتند از: روستای شول، کمالی، بهمنیاری، محمد­صالحی، سرخره، ذکریایی، بامنیر، مال­محمود، خلیفه­ای، عطیبه، دهداران و بسیاری دیگر.


افزودن دیدگاه جدید