مهارت ساختن و نواختن عود پرونده‌ای دوملیتی است که پس از بررسی در هفدهمین کمیتۀ بین‌الدولی پاسداری از میراث ناملموس در شهر رباط مراکش، ثبت جهانی شد. با ثبت این پرونده در فهرست میراث ناملموس یونسکو، شمار آثار ثبت‌شدۀ ایران در این فهرست به 18 پرونده رسید.
عود یک ساز سنتی ایرانی از نوعی زهی زخمه‌ای است. نوازنده برای نواختن این ساز آن را روی پای خود قرار می‌دهد، در حالی که با یک دست روی وترها انگشت‌گذاری می‌کند، از دست دیگرش برای نواختن مضراب کمک می‌گیرد. مانند دیگر سازهای سنتی، عود نیز از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که در این میان کاسه صدای گلابی شکل مهم‌ترین بخش است. گردن ساز معمولاً کوتاه و کاسۀ آن بزرگ است. برای ساختن یک عود بیست و پنج روز زمان لازم است؛ این فرآیند زمانی برای خشک‌شدن و سخت‌شدن چوب، و پانزده روز برای کار کردن روی آن با آب و بخار، به منظور افزایش استقامت، را شامل می‌شود. عود ایرانی عموماً پنج سیم جفتی دارد، هر چند گاهی سیم ششمی نیز به آن افزوده می‌شود. به دلیل دربرگیری محدودۀ صوتی بم و باریتون، عود می‌تواند صداهای ملودیک و هارمونیک را همزمان تولید کند. نواختن عود در بسیاری از آیین‌ها و مراسم‌ها، به‌صورت تک یا گروه‌نوازی همراه با دیگر سازها و رقص سنتی رایج است. علاقه‌مندان به نواختن این ساز یا آن را از طریق دوره‌های کارآموزی نزد اساتید قدیمی می‌آموزند و یا در شکل مدرن آن در آموزشگاه‌ها، دانشکده‌ها و دانشگاه‌های موسیقی فرا می‌گیرند. سابق بر این اکثر سازندگان عود را مردان تشکیل می‌دادند، اما اینک شاهد حضور پرتعداد زنانِ علاقه‌مند در این رشته هستیم.
قدمت ساختن و نواختن عود را می‌توان از حضور آن در نقش‌برجسته‌های کهن، و نیز دیوان شعرا و تصویرسازی‌های نسخ خطی دریافت. هم اینک نیز، پس از گذشت بیش از دو هزار سال، این ساز خاصه در مناطق جنوبی ایران، خوزستان، بوشهر و هرمزگان همچنان از عناصر هویتی مشترک میان اقوام بختیاری و عرب به شمار می‌رود. افزون بر این، شاهد رواج این نوع از موسیقی در دیگر استان‌های ایران چون تهران، کردستان، شیراز، اصفهان، تبریز و مشهد نیز هستیم.
مهارت ساختن و نواختن عود پیش از این در سال 1397 در فهرست ملی میراث ناملموس ثبت شده بود. در پروژۀ یونسکو، سوریه همکار ایران است. پیش از این، ۱۷ میراث ناملموس از جمله مهارت سنتی قالی‌بافی در کاشان، ردیف موسیقی ایرانی، تعزیه، موسیقی بخشی‌های خراسان، نقالی و داستان‌سرایی نمایشی در ایران، نوروز، هنر ساختن و نواختن کمانچه، آیین‌های پهلوانی یا زورخانه‌ای، مهارت ساخت و نواختن دوتار، دانش ساخت لنج، فرهنگ پخت و تقسیم نان لواش، قالی‌شویان، مهارت‌های سنتی قالی بافی در فارس، چوگان، نگارگری ایرانی، آیین زیارت کلیسای تادئوس و برنامه ملی پاسداری از هنر خوشنویسی، به نام ایران و یا مشترک با کشورهای دیگر در یونسکو ثبت شده است.
