فیروزه کوبی((اصفهان))

فیروزه کوبی((اصفهان))

فیروزه کوبی((اصفهان))

23

یکی از صنایع­ دستی تزیینی-­ کاربردی ایران فیروزه­ کوبی نام دارد و آن عبارت است از وسایل و یا ظروف ساخته شده از جنس زیر ساخت مس، نقره، برنج و یا برنز که قطعات ریز فیروزه بر قسمت­ هایی از آن یا تمام سطح آن به شکل موزاییک ­کاری در کنار هم نشانده شده باشد. فیروزه­ کوبی از آن دست صنایع ­دستی­ هاست که سابقه‌ی تاریخی چندانی ندارد و حدود هفتاد سال پیش در مشهد به ­دست مردی به نام یوسف حکیمیان ابداع شد و بر روی زیورآلاتی مانند گوشواره، دستبند، گل سینه و غیره انجام می­ شد.

سپس صنعتگری به نام حاج­ داداش آن را به اصفهان برد و امروزه یکی از صنایع ­دستی­های معروف اصفهان است. فیروزه‌ی مورد استفاده در این هنر از کارگاه ­های فیروزه ­تراشی و خرده ­سنگ ­های فیروزه که قابل استفاده نیستند تامین می­ شود. روش کار بدین صورت است که ابتدا ظرف مسی، برنجی، نقره ­ای و یا زیورآلات فلزی را به ­عنوان زیر ساخت انتخاب و محیط آن را با یک رشته‌ی باریک فلزی به ارتفاع دو یا سه میلی­متر لحیم و تقسیم ­بندی می ­کنند. اگر سطح موردنظر طرح­دار باشد، داخل طرح را نیز با همان رشته­ های فلزی نقش می­ دهند و لحیم ­کاری می ­کنند، این کار افزون بر زیبایی باعث استحکام بیشتر سطح فیروزه ­کوب می ­شود.

سپس قطعات ریز و درشت­ فیروزه را پس از تمیزکردن، تفکیک می­کنند. آن­گاه شیء موردنظر را سی درجه‌ی سانتی­گراد گرم کرده و در حین حرارت دادن در قسمت­های مورد نظر مقداری لاک گردویی پودر شده می ­پاشند تا ذوب شود، بعد خرده ­های فیروزه را بر روی کار طوری قرار می ­دهند که تمام سطح موردنظر را بپوشاند. در صورتی که سطح مدور باشد، عمل فیروزه­ چینی را در چند مرحله انجام می ­دهند. مرحله‌ی چیدن فیروزه مهم ترین قسمت فیروزه­ کوبی است. برای پرکردن محل­های خالی دوباره ظرف را تا 40 درجه حرارت می ­دهند، لاک می ­پاشند و محل­ های خالی را با سنگ­ های ریزتری می­ پوشانند و در نهایت فضاهای خیلی ریز و خالی را با ملات مخصوص آبی پر می­ کنند. سپس رویه کار را به کمک چرخ تراش سنگ، ساییده و صیقل می­ دهند. در مرحله‌ی آخر عمل پرداخت انجام می­ گیرد که جلوه‌ی خاصی به شیء موردنظر می­ بخشد. هر چه ظرف فیروزه­ کوبی شده پر­کار­تر و قطعات سنگ منظم ­تر در کنار یکدیگر نصب شده باشد کار دارای ارزش هنری بیشتری است. ­


افزودن دیدگاه جدید