بهرام بیضایی

بهرام بیضایی نویسنده و کارگردان ایرانی به تاریخ پنجم دیماه 1317 در تهران متولد شد. پدرش شاعری آرانی (شهری در اصفهان) بود. بیضایی در دوران تحصیلش یعنی در حدود سال های 1334تا 1337 از مدرسه فرار می کرد و به سینما می رفت و تلاش هایی بسیار نافرجامی برای داشتن دوربین فیلمبرداری کرد. درسال های آخر دبیرستان دو نمایشنامه با زبان تاریخی را نگارش کرد. پس از اتمام تحصیلات دبیرستانی وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد و بیش از پیش سینمای جدید ایران را پیگیری می کرد. او به مدت یک سال درس و دانشگاه را رها کرد و در زمینه ی ادبیات ایران، شاهنامه، فرهنگ پیش از اسلام، اساطیر و مردمشناسی به مطالعه و پژوهش پرداخت. از سال 1340 نوشته هایی درباره ی سینما در نشریه علم و زندگی منتشر کرد. و به طور جدی به نوشتن نمایشنامه پرداخت.

سال 1341 عروسک ها و غروب دریای غریب را نوشت و سال 1342 قصه ی ماه پنهان را نگارش کرد و هر سه را به صورت کتاب سه نمایشنامه ی عروسکی منتشر کرد. او همچنین از سال 1341 در عرصه ی درام نویسی و پژوهش در زمینه ی تئاتر آغاز کرده است. او نویسنده ای پرکار و هنرمند است. نگارش های ادبی بیضایی شامل نمایشنامه هاف فیلم نامه ها و برخوانی های اوست. برخوانی نوعی بیان نمایشی است که چندان رایج نیست و به این صورت است که اصولاً در برخوانی این شخصیت نیست که سخن می گوید، بلکه همیشه راوی روایت را با صدای بلند از بر می خواند. هرچند که بسیاری از آثار او به صحنه ی نمایش یا اکران در سینما نرسیده اما به صورت کتاب منتشر شده است. که از آن میان می توان به نمایشنامه های پهلوان اکبر می میرد، هشتمین سفر سندباد، دنیای مطبوعاتی آقای اسراری در حضور باد، گمشدگان و بسیار آثار دیگر اشاره کرد. موضوعات مطرح در آثار بیضایی متنوع است. او آثارش را به یک یا چند موضوع محدود معطوف نکرده است.

اما سه موضوع ملی، اجتماعی و مسائل زنان نسبت به سایر موارد بیشتر مورد توجه او بوده است. بیضایی در سال 1347 به همراه نُه نویسنده ی دیگر از پایه گذاران کانون نویسندگان ایران بود و در سال 1348 استاد مدعو دانشکده ی هنرهای زیبای تهران شد. بیضایی در سال 1352 استادیار تمام وقت نمایش در دانشکده هنرهای زیبا و مدیر رشته ی هنرهای نمایشی شد و در سال 1360 از این سِمَت عزل شد. در نیمه ی سال 1389 بیضایی به همراه خانواده ی خود به دعوت دانشگاه استنفورد به ایالات متحده رفت و در آن دانشگاه مشغول تدریس و تحقیق است. از آخرین فیلم های بیضایی می توان به وقتی همه خوابیم، قالی سخن گو و سگ کشی اشاره کرد.