سال ثبت 2018
خرااشاد روستایی کوچک در شرق ایران، در خراسان جنوبی است. این روستا در دره نصرآباد واقع شده و نام یگانه اش به معنای "محل طلوع خورشید" در زبان پهلوی، یادآور مناظر بیمانند آن است. با قدمتی که به دوران پیش از اسلام میرسد، این روستا از نادر نمونههای روستایی ایران است که به جای خالی شدن از سکنه، هر ساله پذیرای مهاجران جدید است. این روستا سرزمین مادری بسیاری از نخبگان علمی، فرهنگی و اقتصادی است که تعداد این افراد در مقایسه با جمعیت هزار نفری روستا بسیار زیاد است، تا جایی که به عنوان روستای نخبه پرور ایران نامیده میشود.
سکنه این روستا در کنار فعالیت هایی همچون کشاورزی، در صنایع دستی فعال هستند. در سال 2018 روستای خراشاد برای تولید محصولات دست باف با نام "روستای جهانی توبافی" در فهرست شهرهای جهانی صنایع دستی ثبت شد.
توبافی هنر تولید محصولات سنتی گوناگون پارچه از پنبه و ابریشم است. امروزه همچنان بافت پارچههای سنتی با همان ابزار سنتی انجام میشود. محصول نهایی از جنس کتان و ابریشمی بی مانند است که از مواد خامی مانند ابریشم، پنبه، پشم و الیاف ویسکوز (کتان فرآوری شده با چسب چوب) تهیه شده است.
از سال 2004 میلادی، آموزش رسمی این هنر با همکاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری انجام میشود. از سال 2011 با وضع قوانین حرفه ای و استانداردهای تکنیکی، مدرک کارآموزان بر مبنای روش حرفه ای و تکنیکی صادر میشود. در حال حاضر بیش از سیصد نفر به عضویت تعاونی زنان و 206 نفر به عضویت تعاونی وزین خراشاد درآمدهاند. با تولید روزانه بالغ بر 1200 متر مربع، این محصول پس از فرش و گلیم پرفروشترین صنایع دستی استان است.