سال ثبت 1397
آباده در زبان فارسی به محلی آباد گفته میشود و قدمت آن به هزار سال قبل از میلاد میرسد. آباده در استان فارس و در میانه راه دو شهر مهم اصفهان و شیراز قرار گرفته که این امر باعث شده تاریخ و فرهنگی غنی داشته باشد.
هرچند رشته های مختلف صنایع دستی در آباده وجود دارد اما منبت کاری آن به قدری شاخص است که آباده را خاستگاه منبت کاری ایران و جهان میدانند. آباده در سال1397 به عنوان "شهر جهانی منبت" در فهرست جهانی صنایع دستی قرار گرفت. واژه منبت از نبات به معنای گیاه گرفته شده و در اصطلاح به نقش برجسته کاری روی چوب گفته میشود. این وجه تسمیه به این دلیل بوده که برجستگی گل و گیاه بر روی چوب مانند روییده گیاه بر روی آن بوده است.
ابزار اصلی این هنر وسیله ای به نام مغار است که انواع گوناگون آن برای کنده کاری استفاده میشود. عمق کنده کاری و ظرافت کار نقش تعیین کننده ای در ارزش آن دارد.
هنر منبت کاری کاربردهای مختلفی دارد و تنها به ساخت جعبه جواهرات و مجسمه و عصا و مانند آن محدود نمیشود. این هنر حتی در ساخت در و پنجره و مبلمان نیز کاربرد دارد. نمونه های نفیس و تاریخی قاشقهای شربت خوری ساخت آباده، حتی تا موزه ویکتوریا و آلبرت انگلستان نیز راه یافته است.
احمد امامی یکی از قدیمیترین نامهای شناخته شده این هنر، اهل آباده بود که شاهکار منبت کاری کاخ مرمر یادگار اوست.