آبشار گنج‌نامه

آبشار گنج‌نامه با سنگ‌نبشته کنده‌کاری‌شده‌اش در دل کوه، نزدیکی شهر همدان و در دامنه صخره‌های  کوه الوند قرار دارد. نام این آبشار در شمار فهرست آثار طبیعی ایران جای دارد.
آبشار گنج‌نامه ۱۲ متر بلندا دارد که در پایین آن گودال‌هایی درگذر زمان و فشار آب پدید آمده است. آب آبشار، رودخانه 6 کیلومتری گنج نامه را می سازد و دشت‌های اطراف را سیراب می کند و به باغ های پیرامون می رسد. این آبشار که در سراسر سال جاری است در زمستان ها یخ‌ و قندیل می بندد که جذابیتی خاص را برای یخ نوردان  به ارمغان می‌آورد همچنین در تابستان نیز کوه نوردان و سنگ نوردان را برای صعود به دیواره های آبشار گنج نامه و پیرامون آن می کشاند.
در زبان فارسی گنج‌نامه معنی حکایت و داستان گنج را می‌دهد و بیشتر مردم فکر می‌کردند که راز و رمز گنجی نهان در این لوح‌ها حجاری‌شده است. کتیبه‌ها گنج‌نامه برجسته نیستند بلکه  به سمت داخل فرورفته‌اند و هرکدام مربع‌مستطیل ۳۰ سانتی‌متر هستند همچنین در اطراف کتیبه‌ها سوراخ‌های منظمی وجود دارد و تاریخ‌نگاران بر این باورند شاید این سوراخ‌ها برای در و یا پوششی بوده که به‌مرورزمان از بین رفته است.
در کنار آبشار دو کتیبه‌ی سنگی  از دوران هخامنشی دیده می‌شود که 2500 سال عمر دارند. سنگ‌نوشته‌ها به دستور داریوش بزرگ شاهنشاه هخامنشی، پس از فرمان برافراختن سنگ‌نوشته بیستون، در اینجا استوارشده است. در سوی راست سنگ‌نوشته داریوش، سنگ‌نوشته‌ای از شاهنشاه خشایارشا نیز به یادگار مانده است. هر یک از این دو در سه ستون بیست سطری و به سه خط میخی عیلامی، اکدی و فارسی باستان بر روی لوح‌های سنگی درروی صخره‌ی بزرگی تراشیده شده است.
هدف پادشاهان هخامنشی از حجاری این سنگ‌نوشته‌ها در گنج‌نامه این بود که علاوه بر ستایش اهورامزدا، اندیشه‌ها و باورهای قلبی خود را برای رهگذرانی که از این منطقه عبور می‌کردند یادآوری کنند. این سنگ‌نبشته‌ها گنج نامه، جنگ نامه و نبشت خدایان نیز نامیده شده است. «خدای بزرگ است اهورامزدا که این سرزمین را آفرید که مردم را آفرید که شادی را برای مردم آفرید که داریوش را شاه کرد.
الواح‌ گنج‌نامه در سال 1320 توسط اوژن فلاندن، نگارگر و باستان‌شناس فرانسوی و به همراه متخصصان خطوط باستانی رمزگشایی و ترجمه شدند و در سال 1373 در ضلع دیگر محوطه‌ی گنج‌نامه بر روی دوتخته سنگ کنده‌کاری‌شده است.
ساختار زمین‌شناسی الوند سنگ های گرانیت و کوارتز و آهک را نشان می دهد، به دوران کرتاسه نزدیک به 100 میلیون سال پیش بازمی‌گردد و درون سازند آهکی قم جای دارد. از پوشش گیاهی پیرامون آبشار گنج نامه می توان گیاهانی همچون آزربه، آویشن و ریواس را نام برد.
 بخش گردشگری مجموعه تفریحی گنج نامه دارای بخش‌های مختلفی می‌باشد:
تفریحی: سورتمه ریلی، غار آکواریوم، شهربازی، سینما سه‌بعدی، تله‌کابین گنج‌نامه، سرسره پرواز در آسمان
ورزشی: پیست اسکی ارسباران، دیواره سنگ‌نوردی، بانجی جامپینگ، تعادل هوایی، رنجر یا تیرول
طبیعتی: آبشار گنج‌نامه همدان، تخت نادر، دشت میشان، کوهستان الوند
اقامت: سوئیت‌های VIP یا اقامت ویژه، ویلاهای کوهستانی
آدرس: استان همدان، شهر همدان، دهکده توریستی، ورزشی و تفریحی گنج‌نامه