ایذه یکی از شهرهای خوش آبوهوای استان خوزستان است که به آن بزرگترین موزهی سنگی روباز دنیا هم میگویند. خونگ اژدر یکی از آثار تاریخی ارزشمند ایذه به شمار میرود.
ایذه به فاصلهی ۲ ساعت و نیم رانندگی تا اهواز قرار گرفته است. در ۱۵ کیلومتری شهر، نگارکند ارزشمندی به نام خونگ اژدر وجود دارد که از دورهی اشکانی بهجا مانده و به ثبت ملی رسیده است.
با ورود به جادهی پیان و کمی رانندگی، تابلوی راهنمای میانگَران علیا نمایان میشود. اکنون باید راه سمت راست را انتخاب کرد و همان را ادامه داد تا تابلوی قبرستان بهشتآباد دیده شود. کمی دقت لازم است، چراکه این تابلو چندان بزرگ نیست.
با پشت سر گذاشتن روستا، دشت بزرگ و سبزی پدیدار میشود که طبیعتی بسیار زیبا دارد. کنار کوه، تخته سنگ بزرگی دیده میشود که سنگنگارهها روی آن کنده شدهاند.
دو طرف این تخته سنگ حکاکیهایی وجود دارد که یکی از آنها به دورهی ایلامی برمیگردد. اگرچه که این سنگنگاره تقریبا محو شده و از بین رفته است اما باید طرف دیگر تختهسنگ را هم دید. سنگنگارهی خونگ اژدر یادگاری از دورهی اشکانی و الیماییست. این اثر تاریخی، نقش پررنگی در بررسی تاریخ الیمایی داشته است.
الیماییان در دورهی اشکانی در شمال شرق خوزستان حکمرانی میکردند و ایالتی خودمختار بهحساب میآمدند. مناسبت این نگارکند نیز اعطای قدرت خودمختاری از سوی مهرداد اشکانی به حاکم الیمایی بوده است.
در سمت چپ خونگ اژدر، مهرداد اشکانی سوار بر اسب دیده میشود و ملازم در پشت سرش میآید. مردی در وسط قرار گرفته و سه نفر در سمت راست حکاکی دیده میشود و این طور به نظر میرسد که مردان به شاه درود میگویند.
مردی که در میانه دیده میشود، یکی از حاکمان محلی است. قد و قامتش از مردان پیادهی دیگر بلندتر و دست چپش روی شمشیر قرار گرفته است. میان سه نفر سمت راست، اولی روحانی است و آنچه در دستش دیده میشود، شباهت زیادی به میوهی کاج دارد. بهنظر میرسد دو نفر دیگر نگهبان هستند.
دو کبوتر میان شاه اشکانی و حاکم الیمایی حکاکی شده که نوک آنها حلقهی قدرت شاهی را بهنمایش میگذارد. یکی رو به شاه اشکانی دارد و دیگری بهطرف شانهی حاکم الیم رفته است.
کسانی که تا خونگ اژدر میروند، از جاذبههای گردشگری دیگر ایذه نیز دیدن میکنند؛ مانند نقشبرجستههای اشکفت سلمان در سه کیلومتری ایذه، خونگ علیوند در پنج کیلومتری شمال شهر، کول فرح و نقش برجستهی دشت بندون که همگی از آثار جالب توجه این سرزمین هستند.