قالی بافی ((سیستان و بلوچستان))

قالی بافی ((سیستان و بلوچستان))

قالی بافی ((سیستان و بلوچستان))

0

استان سیستان و بلوچستان به­ عنوان پهناورترین استان در جنوب­ شرق ایران واقع شده است. سرزمین اساطیری سیستان و بلوچستان از دو ناحیه شمال و جنوب تشکیل شده که سیستان امروزی قسمت شمالی استان را در برمی­ گیرد و سرزمین بلوچستان امروزی ناحیه جنوبی استان را تشکیل می ­دهد. قالی­ بافی این منطقه یکی از اصیل­ترین انواع تولیدات قالی در کشور ماست. تولیدات قالی در این استان شامل دو منطقه­ ی سیستان و بلوچستان است. در بلوچستان بیشتر گلیم و کمتر قالی و در سیستان بیشتر قالیچه بافته می ­شود که گونه­ ای از آن به­ نام قالیچه ی بلوچی سیستان معروف است که آن را بخشی از عشایر بلوچ که در زابل و در کنار رودخانه­ ی هیرمند به­سر می­ برند و هم­چنین روستاییان سیستان می­ بافند.

فرش دست باف سیستان دارای ویژگی­ های خاص خود بوده که متاثر از محیط طبیعی آن نیز هست. نقش و رنگ این فرش متاثر از عواملی هم­چون محیط طبیعی، فرهنگی و تاریخی منطقه است. نقوش به­ کار رفته در این نوع قالی­ ها با طرح ­های هندسی و گاهی نیمه­ هندسی اجرا شده و رنگ ­بندی به­ کار رفته در قالب تیره مانند انواع رنگ­ های قرمز، آبی, ­سرمه ­ای، سبز، تیره و روشن، زرد، قهوه­ ای، شتری سیاه ­و­سفید است. گره این نوع قالی ­ها نامتقارن و دارهای بافندگی از نوع افقی است. یکی از طرح­ های معروف بلوچی طرح مشهد- بلوچی است که در آن متن قالیچه به­ صورت مشبک تقسیم­ شده و در داخل هر­یک از خانه­ های این شبکه شکل الماس مانندی بافته شده است. رنگ زمینه این قالیچه­ ها اغلب به ­رنگ قرمز و خطوط شبکه به ­رنگ آبیِ فیلی و پرزهای آن بلند و ابریشم مانند است. بلوچ ­ها به تقلید از بافندگان ایل افشار قالیچه ­هایی با طرح­ های مرغی نیز می­ بافند. طرح طاووسی یکی از انواع آن است. در این طرح چهار طاووس قرمز و سبز در زمینه سرمه ­ای فرش ترنج کوچک الماس مانندی را در بر­گرفته ­اند و ممکن است این موتیف چهار طاووسی در طول فرش در چند نوبت تکرار شود. از عمده ­ترین و شناخته­ ترین طرح­ های قالیچه­ های بلوچ که به­ صورت ذهنی بافته می­ شود عبارتند از: گل شفتالو، سه­ خشتی، سنگ چولی (نام یکی از طایفه­ های قدرتمند بلوچ که اکثر این طرح­ ها در مرکز و شرق خراسان چون تربت حیدریه و تربت جام ساکن است)، فتح ­الله ­خانی، یعقوب­ خانی، دختر­قاضی، گوزنی، چشمه­ گل، مدد­خانی، چهار­مرغ، طاووسی، کشمیری، گاو و برج، گل­اشرفی، برگ­ تاکی و گل بادامی.


افزودن دیدگاه جدید