صدر الدین محمد شیرازی معروف به صدر المتالهین و ملاصدرا، حکیم، عارف، محدث و مفسر بزرگ شیعه و اسلام در سال 979 یا قمری درشیراز به دنیا آمد.
ظاهراً ملاصدرا در سن شش سالگی به همراه پدر به قزوین رفته و در کنار اساتید فراوانی که در همه رشته های علمی در آن شهر بودند به آموزش مقدماتی و متوسط پرداخته و زودتر از دیگران به دوره عالی رسیده است. ملاصدرا در قزوین با دو دانشمند و نابغه بزرگ، یعنی شیخ بها الدین عاملی (شیخ بهایی) و میرداماد که نه فقط در زمان خود که حتی در طی چهار قرنی که از آنها گذشته بی نظیر و سرآمد بوده اند آشنا شد و به پای دروس آنان رفت. در ظرف مدتی کوتاه سرآمد شاگردان آنها شد. ملاصدرا بیشترین بهره ی خود را در فلسفه و عرفان از میرداماد گرفت و همواره او را مرشد و استاد حقیقی خود معرفی می کرد. او به احتمال قوی در حدود سال 1010 هجری قمری به شهر خود شیراز بازگشت.
رقبای او که از طرفی موقعیت اجتماعی خود را نزد دیگران در خطر می دیدند یا با انگیزه دفاع از عقاید خود و حسادت بنای بد رفتاری را با وی گذاشتند و عقاید نو او را به مسخره گرفتند و به او توهین کردند این رفتارها با روح ملاصدرا سازگار نبود از اینرو شیراز را به قصد قم ترک کرد وی در خود شهر قم هم نماند و به روستایی به نام کهک در نزدیک شهر قم منزل گزید. ملاصدرا مدتی درس و بحث را رها کرد و همانگونه که خود در مقدمه ی کتاب بزرگ خود اسفار گفته است عمر خود را به عبادت و روزه و ریاضت گذراند و از این فرصت که برایش فراهم شده بود استفاده کرد و مراحل و مقامات معنوی را طی کرد. وی مدت زیادی را در روستای کهک ماند و شاگردان بسیار پرورش داد. فیاض لاهیجی و علامه فیض کاشانی از معروف ترین شاگردان و پیروان او هستند. در حدود سال 1040 هجری به شیراز بازگشت و چنین برمی آید در آن دوره نیز مانند دوره ی اول اقامت در شیراز زیر فشار بدگویی ها بوده است ولی این بار مقاوم شده و در برابر فشار آنها پایداری کرد. از اندیشه های اوست "بدن در سیر تکامل خود تبدیل به روح می شود، نه اینکه تصور کنیم روح چیزی دیگر است و موقع تولد روح را در جسم فرو می برند، و یا در وقت موت روح از بدن خروج می کند. او می گوید طبیعت و ماورا طبیعت متضادی ندارند بلکه آنها مثل دو مرتبه از یک وجود هستند، مرتبه ی اول ناقص تر و در مرتبه ی بعدی کامل تر. می گوید همین من، این من روزی گندم بوده حالا شده من، ولی حالا یک جوهری است، خیال نکن که از بین می رود این ماده متغییر ناپایدار تبدیل به وجود ثابت پایدار می شود."
ملاصدرا در مسیر هفتمین سفر زیارتی خانه ی خدا در شهر بصره بیمار شد و جهان فانی را وداع گفت.