استان گلستان از استان‌های شمالی کشور است که قبلا بخشی از استان مازندران بوده است. آب‌وهوای معتدل، طبیعت زیبا و متنوع، وجود جنگل و صحرا در فاصله کم و هم‌جواری با دریای کاسپین (دریای خزر) همه از دلایلی است که استان گلستان را به گزینه‌ی خوبی برای گذراندن تعطیلات و گشت‌وگذار تبدیل می‌کند.
تاریخچه
استان گلستان از سال ۱۳۷۶ از استان مازندران جدا شد و هویت مستقل خود را پیدا کرد. پیشینه‌ی تاریخی این استان به دوران پارینه سنگی باز می‌گردد. استان گلستان که در ابتدا با نام‌های دیگری مانند ورگانه (در کتیبه داریوش در بیستون)، گورکان (در نوشته‌های پهلوی) و استرآباد (در زمان خشایارشا) خوانده می‌شد، از سال ۱۳۱۶ گرگان نامیده شد. اکنون شهر گرگان، مرکز استان گلستان است.
غیر از شهرهایی مثل گرگان و گنبد کاووس که از شهرهای مهم و قدیمی استان گلستان به حساب می‌آیند، سایر شهرهای این استان در واقع روستاهای متمرکز و به هم پیوسته‌ای بوده‌اند که در طول زمان گسترش یافته و به شهر تبدیل شده‌اند.
جغرافیا
استان گلستان در بین استان‌های سمنان، مازندران و خراسان شمالی واقع شده است و هم‌مرز با کشور ترکمنستان است. گلستان، استانی سرسبز با آب و هوایی معتدل است. بخش‌هایی از رشته‌کوه البرزِ شرقی از سمت غرب به شرق استان کشیده است و هر چه به سمت شرق می‌رویم از ارتفاع کوه‌ها کاسته می‌شود.
آب و هوا
استان گلستان آب‌وهوایی معتدل و نیمه‌مرطوب دارد اما هر چه به قسمت‌های شمالی و مرز این استان با ترکمنستان نزدیک می‌شویم، آب‌وهوای آن گرم و خشک می‌شود. بهارهایی خنک و معتدل، تابستان‌هایی گرم و زمستان‌هایی سرد همراه با بارش برف و باران را در این استان تجربه خواهید کرد.
در حالی‌که به دلیل نوع طبیعت و آب‌وهوای استان گلستان در هر فصلی از سال می‌توان به آن سفر کرد، بهترین زمان سفر به این خطه، پاییز و بهار است.
شهرهای استان گلستان
استان گلستان از ۱۴ شهرستان به نام‌های آزادشهر، آق قلا، گرگان، گنبد کاووس، بندر ترکمن، گمیش تپه، رامیان، کردکوی، بندرگز، علی‌آباد کتول، گالیکش، کلاله، مراوه تپه و مینودشت تشکیل شده است.
گرگان
گرگان، مرکز استان گلستان است که در شمال شرقی کشور واقع شده است. از معروف‌ترین تفرجگاه‌های این شهر پارک جنگلی ناهارخوران است که در چهار کیلومتری جنوب شهر گرگان قرار دارد. بازار تاریخی نعلبندان نیز از بازارهای گرگان است که در بافت قدیمی گرگان واقع شده است و قدمت آن به سال ۳۵۷ هجری قمری باز می‌گردد. پارک النگ‌دره، جنگل توسکستان، روستا و آبشار زیارت، تپه تاریخی تورنگ، آبشار رنگو و پارک جنگلی قُرق از دیدنی‌های شهر گرگان هستند.
از آثار تاریخی گرگان و اطراف آن می‌توان به مدرسه عمادیه، مسجد جامع گرگان، خانه باقری، خانه تقوی‌ها و خانه امیرلطیفی اشاره کرد.
گنبد کاووس
گنبد کاووس، دومین شهر بزرگ استان گلستان بعد از گرگان است که بیش از نیمی از جمعیت این شهرستان را ترکمن‌ها تشکیل می‌دهند. مهم‌ترین جاذبه دیدنی این شهر گنبد کاووس یا قابوس است که در فهرست آثار فرهنگی ایران در یونسکو به ثبت رسیده است. نام این شهر نیز برگرفته از همین برج است.
در محدوده شهرستان کلاله، زیارتگاه و گورستان خالد نبی و هزاردره اطراف آن ارزش بازدید دارند. همچنین تالاب‌های آلماگل، آجی‌گل و آلاگل و گل‌فشان‌های مسیر اینچه برون از بهترین مقاصد پرنده‌نگری و طبیعت‌گردی منطقه هستند.
بندر ترکمن
همان‌طور که از نامش پیداست، بندر ترکمن از شهرهای بندری استان گلستان است که در سواحل شرقی دریای کاسپین (دریای خزر) واقع شده است و در فاصله ۴۰ کیلومتری از مرکز استان قرار دارد. این شهر که در دوران پهلوی و در سال ۱۳۰۶ بنا شده است در ابتدا بندر شاه نام داشت. اکثر اهالی شهر، ترکمن و سنی مذهب هستند.
از مناطق دیدنی بندر ترکمن که در کنار جذابیت گردشگری، از منظر اقتصادی نیز اهمیت زیادی دارد جزیره آشوراده است که در غرب بندر ترکمن واقع شده است. برای بازدید از این جزیره باید به اسکله بندر ترکمن بروید و از آن‌جا با قایق‌های محلی خود را به آشوراده برسانید.
غیر از جزیره‌ی آشوراده، اسکله و بازارچه‌ی ساحلی بندر ترکمن نیز از مناطق دیدنی این شهر هستند. همچنین اسب‌های ترکمن شهرتی جهانی دارند که برای تماشای اسب‌های اصیل ترکمن و مسابقات اسب‌دوانی می‌توان به روستای قره قاشلی در ۱۰ کیلومتری بندر ترکمن سفر کرد.
اقامت‌گاه‌ها
هتل قصر بوتانیک در گرگان، هتل کانیار در علی‌آباد کتول، هتل جهان‌گردی ناهار خوران در گرگان و هتل قصر در مینودشت از هتل‌های خوب این استان هستند. اقامت‌گاه‌های بوم‌گردی شاریسه و ساسنگ در مینودشت، اقامت‌گاه خالد نبی و اقامت‌گاه ریگ چشمه در علی آباد از مکان‌هایی است که برای تجربه‌ی سفری اقتصادی‌تر در دل طبیعت می‌توان انتخاب کرد.
رستوران‌ها
از رستوران‌های خوب گرگان در منطقه پارک جنگلی ناهارخوران، رستوران عمارت است که از رستوران‌های شیک و ممتاز گرگان به حساب می‌آید. در منوی رستوران عمارت در کنار انواع غذاهای محلی، غذاهای دریایی، انواع کباب‌ها و فست فود نیز طبخ می‌شود. همچنین رستوران اکبر جوجه نیز در گرگان شعبه دارد که جوجه و مرغ‌ترش آن بسیار معروف است. این رستوران در ابتدای کمربندی گرگان واقع شده است.
رستوران غذای ترکمنی و رستوران گندم از بهترین رستوران‌های گنبدکاووس هستند. رستوران کاسپین در بندرترکمن نیز از رستوران‌های خوبی است که می‌توان غذاهای دریایی و محلی بندرترکمن را در آن امتحان کرد.
غذاهای محلی
هلی‌آش از غذاهای سنتی استان گلستان است که بعضی به آن آش‌آلو هم می‌گویند. از نخود، لوبیا، برنج، سبزی و گوجه‌سبز برای طبخ این آش استفاده می‌شود. ماش پلو، گوجه آش و بولامه از دیگر غذاهای سنتی استان گلستان هستند. بولامه غذایی شبیه به حلیم است که معمولا در هفتمین روز تولد نوزاد و برای پذیرایی از میهمان‌ها در جشنی زنانه طبخ می‌شود.
چِکدِرمه از غذاهای محلی بندرترکمن و تا حد زیادی شبیه به استامبولی پلو است و با دوغ و سبزی سرو می‌شود.
سوغات
حلوای اُماج نوعی حلوای محلی است که معمولا برای ایام نوروز تهیه می‌شود. این حلوا را که معمولا به شکل لوزی برش می‌زنند می‌توان از شیرینی‌فروشی‌ها تهیه کرد. سرغربیلی از دیگر شیرینی‌های محلی گلستان است که در تهیه خمیر آن از شیر یا ماست استفاده می‌شود.
از معروف‌ترین شیرینی‌های این استان که ثبت ملی شده، نان پادِرازی است که در دو نوع خشک و روغنی تهیه می‌شود.
صنایع دستی
ابریشم بافی، جاجیم‌بافی و گلیم بافی از صنایع دستی استان گلستان به حساب می‌آیند. پلاس‌بافی نیز از دیگر هنرهای دستی این استان است که نوعی قالی بدون پرز و از فرش‌های گره‌دار است که در شهرهای مختلفی از این استان به ویژه مینودشت، رامیان، کلاله و در شهرها و روستاهای ترکمن‌نشین بافته می‌شود.
نمدمالی، سوزن‌دوزی و پوستین‌دوزی نیز از دیگر صنایع دستی این استان است.
آداب و رسوم
یکی از رسوم جالبی که در استان گلستان و در میان مردم ترکمن معروف است، جشن آق‌آش است. هر یک از مردان ترکمن که به ۶۳ سالگی می‌رسند به دلیل هم‌سن شدن با طول عمر حضرت محمد (ص) با دعوت از نزدیکان و آشنایان خود و طبخ غذای چکدرمه، جشنی را تحت عنوان آق‌آش برگزار می‌کنند. این جشن در فهرست آثار ملی و معنوی کشور ثبت شده است و دارای برنامه‌های متنوعی چون مولودی‌خوانی، شعرخوانی و اجرای موسیقی سنتی است.
s.jpg)
ww.jpg)