«قلعه دِزَک» در جنوب خاوری روستای دزک، در شهرستان کیار، یکی از محالهای چهارگانه بختیاری، حدود ۳۵ کیلومتری شهرکرد جای دارد. این دژ که بر سینه خود نشانی از فعالیتهای مشروطه خواهان ایران دارد، امروزه در فهرست آثار ملی ایران بر شمرده میشود. گمان میرود واژه «دِزَک» از دز است که تغییرشکل یافته دژ باشد، و در اینجا «دژ کوچک» است.
دژ دزک در سال 1325 قمری، به دستور «لطفعلی خان امیر مفخم بختیاری»، خان هفت لنگ بختیاری، با برداشتی از معماری کوشکهای اروپایی سده 17 و 18 میلادی و همچنین بهره گیری از معماری ایرانی ساخته شد. پسر امیر مفخم، «فتحعلی خان سردار معظم»، خان بختیاری و نماینده مجلس در این دژ زیسته و فرزندش سپهبد «تیمور بختیار» نیز همینجا زاده شد.
این بنا میزبان یکی از بزرگان فرهنگ و ادب ایران یعنی علی اکبر دهخدا بوده است که برای نوشتن واژه نامه دهخدا از کتابخانه امیر مفخم در دژ دزک بهره برد.
دژ دزک ساختمانی دو طبقه دارد با 4 برج، پیهای ستبر و نمای آجری بیرونی. طبقه نخست دژ دزک یک هشتی در میانه ساختمان دارد که از هر دو سو به بخشهای درونی سازه پیوسته است. در دو سوی این هشتی، 4 ایوان، 2 تا رو به شمال و 2 تا رو به جنوب جای گرفته است. ستون های این ایوان ها گچبری شده است.
از ایوان شمالی در طبقه نخست، پلکانی برای راهیابی به طبقه دوم هست. پس از پلکان، بخشی به نام حوضخانه جای دارد. اتاقهای طبقه دوم با دربهایی از چوب گردو، 2 ایوان جدا از هم در سوی شمال و 3 ایوان پیوسته به هم در جنوب دارد. در میان 2 اتاق سه دربی در ایوانهای شمالی و 2 اتاق سه دربی همانند در ایوان جنوبی، تالاری به نام دیوانخانه جای داده شده است، که سفره خانه هم نامیده میشود.
در دیوانخانه فرشی 50 متری جای داشته است. در نوار کناری آسمانه این تالار نگاره هایی از فرشته، شیر و شکار و فرهاد از هفت پیکر نظامی و نیز نگارههایی از خانه ای بختیاری کار شده است. در کنار دیوان خانه، اتاق آینه با 2 اتاق گوشواره جای دارد. اتاق آینه که «آینه خانه» نامیده می شود، دارای آذین بندیهای گره چینی و نقش‌بُری و شیشه نقاشی با بنمایه های گل و مرغ و سوار است. نگارگریهای دیواری آینه‌خانه سه بعدی است. از بخشهای افزوده به آینه خانه می توان 4 آینه بزرگ را نام برد که پشت آنها چراغی برای روشنایی به کار رفته است و «شب چراغ» نام دارد.
سقف سازه دژ دزک از تیر چوبی است، پنجره ها و درها با تکنیک سیم کوبی و دستگیره ها دو زبانه ساخته شده است.
از موزه پوشاک و همچنین موزه سنگ چهارمحال و بختیاری می‌توان در دژ دزک بازدید کرد که از چهار سده پیش تا به امروز سنگ‌های متنوعی را در خود جای داده است.