کویرهای ایران، شهرت جهانی دارند و از دیرباز از اصلیترین مقاصد گردشگران خارجی بودهاند. آرامش کویر و وسعت بیانتهای دیدی که پیش چشم میهمانان خود میگذارد و از طرفی شگفتیهای غیرمنتظره پوشش گیاهی و جانوری، باعث شده که کویر و بیابان همواره مشتریهای خود را داشته باشد.
یکی از مقاصد زیبای کویری در شرق ایران کویر همت آباد است. پهنهای زیبا و دیدنی در استان خراسان جنوبی که از نظر غنای اکوسیستم یکی از کویرهای شاخص شرق کشور به شمار میآید. این منطقه را تا همین چند سال گذشته فقط بومیها میشناختند و توجه چندانی به آن نداشتند اما در سالهای اخیر با معرفی این کویر زیبا، اکنون یکی از پتانسیلهای گردشگری خراسان جنوبی محسوب میشود.
نام همت آباد به واسطه وجود روستایی به همین نام در جنوب این کویر است. نامگذاری ریگزار بر اساس روستای همت آباد در جنوب آن است. روستای همت آباد در۱۵۰کیلومتری شهرستان قاینات و ۶۵ کیلومتری شهر زیرکوه در استان خراسان جنوبی و در نزدیکی مرز افغانستان و «دق پترگان» قرار دارد. دق پترگان یکی از دقهای مشهور ایران است که در سفرنامهها از آن یاد شده است. از طرفی این منطقه بخشی از سرزمین قهستان قدیم بوده که ارزش تاریخی مضاعفی به آن داده است.
پرندگانی مانند زاغ بور که گونه اندمیک ایران است؛ به این معنی که در تمام کره زمین فقط در ایران یافت میشود؛ را میتوان در کویر همتآباد جستجو کرد. هوبره، کبک، تیهو و پستاندارانی از قبیل گربه شنی، روباه شنی، کفتار، گرگ و خرگوش از دیگر ساکنان این کویر شرقی ایران هستند.
زمان سفر به کویر از نیمه پاییز شروع میشود و تا نیمه بهار ادامه پیدا میکند اما شاید بهترین زمان اسفند و فروردین باشد. در واقع بهار کویر از همین زمان آغاز میشود و تا اواسط اردیبهشت ادامه دارد. فصل پاییز برای آنهایی که دنبال آب و هوای خنکتری هستند مناسبتر است.
از جمله دیدنیهای کویر همت آباد، سد بزرگ حاجی آباد است که با حجم آبگیری بالا، امکان انجام انواع تفریحات را در حاشیه خود به وجود آورده است. دریاچه سد باعث حضور پرندگان مهاجر در این منطقه شده است که در فصل پاییز و زمستان فرصت مناسبی را برای پرندهنگری فراهم میکند. همچنین دشت زیبای «اسفدن» و تنوع گیاهی و جانوری آن، یکی از مقاصد جذاب مسافران همت آباد است.
شگفت اینکه در مجاورت این کویر، ارتفاعات کوهستانی «شاسکوه»، «زیرکوه» و «آهنگران» با مسیرهای جذاب کوهنوردی، صخره نوردی و غارنوردی، امکان انجام ورزشهای کوهستانی را نیز برای طبیعتگردان به ارمغان آورده است.
برگزاری تورهای سافاری صحرا، تورهای کویرنوردی و همچنین تماشای گله های بزرگ شتر و شترسواری، و امکان خرید سوغاتیهای محلی و محصولات طبیعی از جمله زرشک و زعفران از بومیها از جمله امکانات موجود منطقه است.
بازدید از روستای ییلاقی «تجنود» به همراه آبشار و رودخانه زیبا در فاصله ۱۰ کیلومتری کویر همت آباد و همچنین دیدار از آثار تاریخی منطقه از جمله مقبره بزرگمهر، قلعه قدیمی قائن و مسجد جامع قائن، لذت سفر به همت آباد را تکمیل خواهد کرد.