این شهرستان با مرکزیت شهر نورآباد با وسعت 5438 کیلومتر مربع در شمال غربي استان فارس و غرب رشته كوه زاگرس قراردارد و از شمال به سپیدان و کهگیلویه و بویر احمد ، از غرب به بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد ، از جنوب به کازرون و بوشهر و از شرق به شیراز و سپیدان محدود می گردد.
ارتفاع اين شهرستان از سطح دريايي 920 متر و آب و هوايي آن معتدل است. ابن بطوطه كه در سال 730 هجري قمري از كازرون ديدن كرده بيان مي¬دارد كه اطراف كازرون را بلاشول گويند كه امروزه به نام شولستان معروف مي¬باشد. مرحوم فرصت الدوله شيرازي در آثارالعجم راجع به توصيف اين شهرستان چنين بيان مي¬دارد. (شولستان «ممسني» هوايش سردسير، مايل به اعتدال، اراضي آن بسيار و اهاليش بي¬شمار است. محصولش گندم و جو و ساير حبوبات و پنبه، انگور. در اين جلگه دو رودخانه عبور مي¬نمايد يكي را شولستان گويند كه منبع آن سپيدان است ديگري را كيت¬كور نامند كه سرچشمه¬اش «ده رود» و «ده شاه» است.)
وجود جنگل‌ها و مراتع گسترده، منابع غنی آب و خاک، دشت‌های حاصلخیز کم شیب، تنوع آب و هوایی و گیاهی همه‌ی شرایط مناسب را برای شکل‌گیری تمدن‌های اولیه در این سرزمین پهناور در برداشته است.
یادمان‌های تاریخی این شهرستان از دوران پیش از تاریخ مربوط به هزاره‌ی سوم تا هشتم پیش از میلاد به‌جا مانده که در قالب تپه‌های باستانی نمودار است. گویش مردم ممسنی لری است که قرابت آن به دوران ساسانی برمی‌گردد. و اهالی بخشهای مرکزی، دشمن زیاری و رستم و قسمتی از بخش ماهور میلاتی به این زبان تکلم می‌کنند
بخشی از ایلات و عشایر بخش ماهور میلاتی نیز به زبان ترکی تکلم می‌کنند که تیره‌هایی از ایل بزرگ قشقایی در قالب دو طایفه کشکولی و دره‌شوری هستند.
ساکنین دو روستای عرب خنیمه و خاکک در دهستان رستم ۲ به زبان عربی تکلم می‌کنند و همچنین به لهجه لری هم تسلط کامل دارند.
این شهرستان متشکل از چهار طایفه دشمن‌زیاری، رستم، جاوید، بکش با فرهنگ طایفه‌ای و عشیره‌ای اعتقادات عمیق مذهبی و دینی توام با آداب و رسوم و سنن نیک چند هزار ساله است. سلحشوری، مهمان‌نوازی، شجاعت و دلیری توام با صفا و صمیمیت روستایی با عرف و عادتهای جمعی و سنتی از روحیه غالب این شهرستان است..
