انارک شهری کویری تاریخی است که در 230 کیلومتری شمال شرق اصفهان در شهرستان نائین قرار دارد، شهری با قلعه و حصارهایی که قدمتش به دوران صفویه بر میگردد، زمان شاه عباس اول صفوی. انارک را به سبب وجود باغهای انار به انارک میخوانند علاوه بر برج و باروهایی که قسمت زیادی از آن از بین رفته این شهر دارای حمام، حسینیه، مسجد جامع و بادگیرهای ریز و درشتی است که هنوز زیبای و قدمتش را حفظ کرده است.
یکی از آثار تاریخی انارک که در محله قدیمی شهر-محله رباط- در فاصله 10 کیلومتری از جاده اصلی قرار دارد و قدمتش به دوره قاجار میرسد، کاروانسرای انارک است. کاروانسراها بناهایی بودهاند که بین راههای مراسلاتی احداث میشده است تا محل استراحت کاروانیان و مسافران باشد. این کاروانسرا نیز در حاشیه مسیر ترانزیتی – زیارتی اصفهان –مشهد قرار دارد. طبق کتیبه مرمر نصب شده در دیوار کاروانسرا، این بنا در سال 1310 ه.ق. توسط حاج محمد علی حاج حیدر انارکی ساخته شده است. از این سنگ مرمرین دیگر خبری نیست چرا که در بهمن سال 1378 خورشیدی به سرقت رفته است.
این بنای قاجاری که به کاروانسرای «مشجر» نیز معروف است مربع شکل و به سبک چهار ایوانی ساخته شده است. از در که وارد میشوید حیاط بزرگی که دورتادورش را اتاق یا همان حجره فرا گرفته و دو شاهنشینی که در سمت غرب و شرق قرار دارد، دیده میشود. ورودی این بنا دارای شش صفه با مالبندهایی است که محل بستن احشام و نشستن مالداران بوده است.
مصالح به کار رفته در این کاروانسرا از سنگ و خشت و آجر است که نمای داخلی و بیرونی آن آجری است. مساحت این بنا 1600 متر مربع و در سال 1385 ثبت ملی شده است. چند سالی است که مسئولین وقت به مرمت دیوارهای فرسوده و کاشیهای فروریخته پرداختند و ورودی نمای اصلی و ایوان روبروی آنرا مورد بازسازی قرار دادند. بعد از مرمت و بازسازی، این کاروانسرای زیبا محلی شده برای میزبانی مسافران و گردشگران؛ مسافرینی که قصد ماندن در کویر را دارند، یا میخواهند یک سفر طبیعتگردی را تجربه کنند میتوانند در انارک هم کویر را ببینند و هم کوهستانهای مجاورش را یا میتوانند در این اقامتگاه روز و شب خاطره انگیزی را در یک فضای سنتی برای خود رقم بزنند. گردشگران در سفر به انارک و اقامت در این کاروانسرا میتوانند اجرام آسمانی را مشاهده کنند و به رصد ستارگان نیز بپردازند، در کنارش شترسواری هم داشته باشند. اقامت در این کاروانسرای تاریخی میتواند یک سفر تاریخی طبیعی برای شما باشد.