گیلان سرزمینی است با تنوع جغرافیایی زیاد که همین تنوع به این استانِ سبز تنوع فرهنگی هم بخشیده است و اقوام مختلفی چون گیلک، تالش ، گالش، ترک و کرد از دیر باز در آن به صورت مسالمتآمیز در کنار یکدیگر زیستهاند. رودخانهی سپیدرود هم تاثیر بسیار زیادی بر معیشت و معماری این منطقه گذاشته و آن را به سه بخش شرق، غرب و مرکز تقسیم کرده است. برای دیدن این تنوع جغرافیایی لازم نیست همه شهرها و روستاهای گیلان را بگردید، «موزهی میراث روستایی گیلان» با مساحت 260 هکتار بزرگترین اکوموزهی خاورمیانه است که توانسته همهی زیباییهای سرزمین زمردین گیلان را به تصویر بکشد.
بنابراین اگر قصد سفر به استان زیبای گیلان را داشته باشید، بازدید از این موزه را هم میتوانید در برنامهی سفر خود بگنجانید و برای ساعاتی از هیاهوی زندگی شهری جدا شده و خود را به سادگی زندگی در روستا بسپارید و از همنشینی با زنان و مردانی با لباسهای زیبا و رنگارنگ محلی و لمس تمام جوانب فرهنگی منطقه لذت ببرید.
داستان شکلگیری «موزهی میراث روستایی گیلان» داستان غمانگیزی است، بعد از زلزلهای که سال 1369 رودبار و شهرهای دیگر گیلان را لرزاند، بسیاری به این فکر افتادند که بخشی از فرهنگ گیلان در سازههای معماری سنتی آن نهفته است و میتوان با ایجاد یک موزه -هر چند در شکل نمادین- این فرهنگ راحفظ کرد. اما مطالعات مردمشناسی و معماری و ساخت موزه به زمان زیادی نیاز داشت و سرانجام موزه میراث روستایی گیلان در سال 1385 در پارک جنگلی سراوان افتتاح شد.
موزه میراث روستایی گیلان موزهی منحصر به فردی است که در واقع بازتابی است از آنچه که در روستاهای متنوع گیلان وجود دارد؛ در واقع برای ساخت این موزه، خانههای در حال فراموشی و در حال خراب شدن در گیلان شناسایی شدهاند و مصالح و اجزای آنها به موزه منتقل شده و خانه دوباره ساخته شده است و فضای طبیعی و محیط زیست مربوط به خانههای روستایی مثل مزرعه، باغ، درختانِ میوه و چمنزارها هم همانطور که در روستا بوده، بازسازی و حفظ شده و حتی اهالی این روستاها با دست و دلبازی وسایل خانه و ابزارهای قدیمی کار خود را هم به موزه بخشیدهاند. برای همین با قدم زدن درون این موزه انگار دارید همه گیلان را با پای پیاده میگردید و صفا میکنید.
موزه علاوه فضاهای روستایی، مکانهایی هم برای نمایش و بازی سنتی، پرورش گیاهان بومی و دارویی، کارگاههای صنایع دستی، مزارع برنج و باغهای چای، پارک بازی کودکان، چایخانه و رستورانهای سنتی، اردوگاه تفریحی دارد که با گشت و گذار در آنها می توانید لذت ببرید و سفر خود را کامل کنید.