بین دو گوش گربه ایران، یکی از جذابترین مناطق ایران برای گردشگری واقع شده است. حدود 130 کیلومتر که از تبریز به سمت شمال برانید، به جلفا میرسید که از سال 1382 مرکزیت یکی از مناطق آزاد ایران را گرفته است با نام منطقه آزاد ارس.
در سال 1382 خورشیدی منطقه آزاد ارس طبق مصوبه مجلس و با هدف ایجاد اشتغال و انجام هرچه سریعتر امور زیربنایی، عمران و آبادانی و از سویی دیگر، حضور فعال در بازارهاي جهاني و منطقهاي، توليد و صادرات كالاهاي صنعتي ایجاد شد. این منطقه در شمال غرب ايران و در نقطه صفر مرزي قرار گرفته است. جایی در مجاورت کشورهای جمهوری آذربایجان، ارمنستان و جمهوري خودمختار نخجوان.
منطقه آزاد ارس مساحتی بالغ بر 9700 هکتار را به خود اختصاص داده است که بخشهايي از 2 شهرستان جلفا و كليبر را زیر پوشش دارد و در 3 بخش منفصل نیز قسمتی از شهرستان كليبر به وسعت 24 هزار هكتار با نام قلي بيگ لو و اراضي اطراف سد خدآفرين به وسعت 6100 هكتار و محدوده گمرك نوردوز در مرز ایران با ارمنستان به وسعت 240 هكتار جمعاً به وسعت 51000 هكتار كل محدوده منطقه آزاد ارس را تشكيل ميدهد.
این منطقه میزبان یکی از آثار ثبت جهانی ایران است. کلیسای سنت استپانوس که با عنوان کلیساهای ارامنه ایران در یونسکو به ثبت رسیده است و یکی از 3 کلیسای ثبت شده با این موضوع است. دیدنیهای طبیعی و تاریخی زیادی در این محدوده واقع شدهاند که مجاورت آنها با رود مرزی ارس، بر جذابیت آنها افزوده است.
کاروانسرای خواجهنظر، عبادتگاه چوپان، آبشار آسیاب خرابه، روستای اشتَبین، ساحل رود ارس، دریاچه سد ارس، کلیسای مریم مقدس، یادبود شهدای شهریور 1320 در کنار پل آهنی، حمام و قلعه کردشت از دیگر جاذبههای گردشگری منطقه آزاد ارس است.
ساکنین منطقه آزاد ارس، با مرکزیت شهر جلفا آذری بوده و به زبان ترکی آذربایجانی سخن میگویند. معیشت اهالی این منطقه با کشاورزی و دامداری تأمین میشود. البته بهدلیل مرکزیت و اداری بودن جلفا و وجود ادارات مختلف دولتی و خصوصی در آن، عدهای نیز بهکار در اینگونه مراکز مشغول شدهاند. اما به عادت مرزنشینان سایر نقاط، عده ای از مردم این شهر نیز به کار تجارت فرامرزی مشغول هستند.
همچنین علاقمندان به خرید باید زمان کافی برای گشت و گذار در بازار مرزی و مراکز خرید جلفا در نظر بگیرند.
شاید برایتان جالب باشد که برای نخستین بار در ایران، تاکسی هوایی بین تبریز و منطقه آزاد ارس راهاندازی شده است. پس اگر به سفرهای هوایی علاقه مند هستید، بهتر است بدانید امکان تردد مسافران به این منطقه در زمان ۴۰ دقیقه به وجود آمده است. علاوه بر این قطار برقی بین تبریز و جلفا هر روز تردد میکند و میتوانید به صورت زمینی از مسیر زیبای بین این دو شهر عبور کنید.