اگر دوست دارید صبح زود با شنیدن صدای خروس از خواب بیدار شوید، بوی نان محلی هوش از سرتان ببرد و وقتی از خانه بیرون می‌آیید خودتان را در یک محله سنتی درست وسط یک روستای تاریخی بیاید که قدمت آن نزدیک به هزار سال است باید سری به ماسوله بزنید؛ یکی از تاریخی‌ترین و زیباترین روستاهای به جای مانده از قرن هشتم در شمال ایران.
پژوهشگران و زبان شناسان در مورد معنای لغوی ماسوله اتفاق نظر ندارند؛ برخی این شهر را به معنای« کوه بلند»، برخی دیگر« سرزمین ماه کوچک» و عده‌ای نیز «سرزمین ماسال‌ها» می‌نامند اما معنای شهر ماسوله را درست وقتی می‌فهمید که یک شبانه روز را در آن سپری کنید. ماسوله یکی از معدود شهرهای بدون وسیله نقلیه موتوری در دنیاست؛ معماری این شهر، کوچه باغ‌های تنگ و تو در تو، پله‌های بسیار و شیوه قرار گیری خانه‌ها امکان عبور را برای وسایل نقلیه منتفی کرده است و شما می‌توانید با خیال راحت زندگی را که سال‌ها پیش در این خطه جاری بوده امروز نیز تجربه کنید. اما جدای از زندگی روستایی که در ماسوله جریان دارد شهرت این شهر به معماری شگفت انگیز خانه‌های آن بر می‌گردد که نشان از سخاوت مردم این سرزمین دارد؛ در ماسوله پشت بام یک خانه حیاط خانه دیگر است و این پلکانی و زنجیره وار بودن خانه‌ها منظره‌ای حیرت انگیز را خلق کرده است که هر توریستی را به خود جذب می‌کند. اگر در ورودی روستا بایستید می‌توانید در یک نظر کل ماسوله را رو به رویتان ببنید؛ منظره‌ای که تا سال‌ها در ذهنتان ثبت خواهد شد. به تمام این جاذبه‌های هیجان انگیز باید طبیعت بکر محلی را هم اضافه کنید؛ ماسوله مانند یک نگین در فاصله کوه و جنگل‌های سرسبز می‌درخشد. آب و هوای ماسوله کوهستانی است و مه صبحگاهی آن خستگی زندگی در دنیای مدرن را از تنتان بیرون می‌برد.
از بازار تا موزه
منظره ماسوله به قدری زیباست که از تماشای آن سیر نمی‌شوید اما از آنجایی که عمر سفر کوتاه است بهتر است دست بجنبانید تا جاذبه‌های این شهر تاریخی را از قلم نیندازید. بازار ماسوله یکی از بایدهای سفر به این شهر است؛ اگر می‌خواهید از ایران برای خودتان یادگاری و سوغاتی ببرید اینجا جایی است که صنایع دستی و لوازم تزئینی سنتی مناسبی پیدا خواهید کرد. در بازار ماسوله انواع لباس‌ها و پارچه‌های محلی، کیف، گلیم و عروسک به فروش می‌رود و علاوه براین شما در این بازار سبک خرید به شکل سنتی رایج در شرق را هم تجربه خواهید کرد؛ چانه زنی و ارتباطی که بین فروشنده و خریدار صورت می‌گیرد از لذت‌های خرید در ماسوله است.
موزه مردم شناسی ماسوله که مجموعه‌ای از وسایل زندگی مردم و شیوه سبک زندگی آن‌ها را در معرض دید قرار می‌دهد هم یکی از نقاط دیدنی شهر است. اگر اهل ماجراجویی و کشف طبیعت بکر هستید باید سری به آبشار کوشم که در انتهای دره جنگلی ماسوله قرار گرفته بزنید؛ آبشاری که ارتفاع آن 30 متر است و برای دسترسی به آن یک ساعت پیاده روی در شیب ملایم را باید پشت سر بگذارید. قلعه رودخان که در نزدیکی ماسوله قرار دارد هم یکی از نقاط دیدنی فومن است. این قلعه که به هزار پله نیز مشعور است در زمان ساسانیان احداث و در ادوار تاریخی گوناگون مورد بازسازی قرار گرفته. قلعه رودخانه علاوه بر جاذبه تاریخی منظره زیبایی دارد که برای گردشگران جذاب است.
ماسوله که به نگین شمال ایران هم مشهور است یکی از زیباترین و تاریخی‌ترین شهرهای ایران است که بازدید از آن برای توریست‌هایی که به فرهنگ و سنت‌های گذشته ایران علاقه دارند ضروری است و در آخر به قول سهراب سپهری شاعر مشهور و معاصر ایرانی؛«ماسوله را نمی توان نوشت، ماسوله را باید دید.»