سرای وثوق‌الدوله تهران
تهرانتهران خانه‌های تاریخی زیبا و ارزشمندی دارد که از سال‌های گذشته برای پایتخت به‌یادگار مانده‌اند. یکی از این خانه‌ها سرای وثوق‌الدوله است که با معماری جذابش، بیننده را میخکوب می‌کند.
در خیابان امیرکبیر، نرسیده به چهارراه سرچشمه به پاساژ خلیج فارس می‌رسید. آن‌جا تابلوی کوچه میرزا محمود وزیر یا علیرضا جاویدی را می‌بینید. وارد کوچه می‌شوید. نیازی به خواندن پلاک خانه‌ها ندارید. خانه‌ی آجری وثوق با درِ چوبی قهوه‌ای رنگش چشم را خیره خواهد کرد.
این خانه را در سال ۱۲۱۱ خورشیدی ساختند، یعنی در دوره حکومت محمد شاه قاجار. صاحب آن میرزا محمد مستوفی قوام الدوله بود، فرزند میرزا محمد تقی آشتیانی که در آن دوران فردی سرشناس به‌حساب می‌آمد. مشخص نیست خانه به‌شکل موروثی به وثوق الدوله، نخست‌وزیر ناصرالدین شاه، رسیده است یا او خانه را خریداری کرده است! درهر صورت این بنا به خانه وثوق الدوله یا سرای قوام الدوله معروف است.
مانند عمارت‌های دوره‌ی قاجار، تقارن چشم‌نوازی در خانه دیده می‌شود. در حیاط بیرونی آن حوض و چند باغچه طراحی شده و حیاط اندرونی قرینه‌ی آن است. حیاط‌ها با چند راهرو به هم راه دارند.
در طبقه اول سرای وثوق دو تالار بزرگ به نام‌های آینه و سفره‌خانه و سه اتاق وجود دارد. سفره‌خانه در ضلع جنوبی خانه ساخته شده و زمستان‌نشین است. تالار آینه درواقع اتاق پذیرایی از مهمانان بوده و اُرُسی‌های این تالار با شیشه رنگی تزیین شده‌اند.
در طبقه دوم شش اتاق طراحی شده که در طول دو راهرو قرار گرفته‌اند. سه اتاق در غرب و سه اتاق در ضلع شرقی قرار دارند. راه دسترسی به زیرزمین از حیاط اندرونی برقرار می‌شود.
دو بادگیر خانه ویژگی برجسته‌ی آن به‌حساب می‌آیند، دو بادگیر قرینه که نمای آجری دارند. شیروانی کوچکی بین دو بادگیر خودنمایی می‌کند. یکی از جذاب‌ترین بخش‌های خانه اتاق هفت‌دری است که هنرمندانه تزیین شده است.
این خانه چند بار مرمت شده که مهم‌ترین دوران مرمت آن بین سال‌های ۱۳۴۵ و ۱۳۵۰ بوده است. سرای وثوق الدوله یا خانه قوام ۱۲ هزار متر مربع وسعت داشت و درِ آن به حمام قوام الدوله باز می‌شده است که اکنون چیز زیادی از آن باقی نمانده است. در حال حاضر ساختمان خانه به بنای اندرونی و بیرونی محدود می‌شود. فضای سبزی که در آن‌جا قرار دارد، درواقع پارکینگ کالسکه‌ی خانه قوام بوده که کنار خانه قرار داشته است.
عمارت دیگری به‌نام کوشک وثوق الدوله در باغ سلیمانیه تهران وجود دارد که لوکیشن سریال شهرزاد و خانه‌ی بزرگ آقا بود.
