بسیاری شیراز را به تخت جمشید و پاسارگاد میشناسند، بعضی هم شیراز را از سر ارادت به حافظ و سعدی، دوشاعر نغزگوی فارسی دوست دارند، اما گروهی هم «بهار شیراز» را میستایند و سفر به شیراز برایشان گشت و گذار در باغهای مصفایی است که در بهار شکوفه باران میشوند و با دیدن آنها گویی آدم روی همین زمین به بهشت سفر کرده است.
بهار که به شیراز کوچ میکند، «باغ جهان نما»، «باغ دلگشا»، «باغ عفیف‌آباد»، «نارنجستان قوام»، «باغ ارم» و سایر باغهای زیبای شیراز انگار رختی نو به تن میکنند، سرخاب و سفیداب کرده و منتظر ملاقات با بهار میشوند. هریک از این باغها هم زیبایی منحصر به فرد خود را دارند و به شیوه خود دلبری میکنند؛ اما «باغ ارم» سرگُل باغهای شیراز است. باغی با تنوع گیاهی بسیار، عمارتی با اصالت، بوتههای رنگ به رنگ رُز، لالههای چند رنگ، سروهای سر به فلک کشیده و نارنجهایی که در بهار، عطری مدهوش کننده ارزانی میکنند.
مسیر طولانی مالکیت از اشرافیت تا علم
تاریخ دقیقی از زمان ساختِ باغ زیبای ارم در دست نیست، اما بر اساس منابع تاریخی به نظر میرسد قدمت این باغ به پیش از سلجوقیان باز میگردد. اما عمارتِ سه طبقه باغ ارم در در زمان قاجاریه ساخته می‌شود و اکنون به عنوان یکی ازنمونههای بسیار زیبا از بناهای قاجاری شناخته می‌شود که با ظرافت و هنرمندی بسیار ساخته شده است. ستونهای بنا به سبک تخت جمشید طراحی شده و پیشانی بنا با کنگره های بزرگ و کوچک و تزئین شده با کاشی های رنگین عمارت باغ را متمایز و یگانه کرده است. زیبایی بنا با کاشیهای رنگین و گجبری های ظریف و کتیبههایی از شعرهای شوریده شیرازی صد چندان شده است. طبقه زیرین بنا که حوضی در میان دارد و برای اقامت تابستانه طراحی شده اکنون بدل به موزهای از سنگهای قیمتی شده است.در مقابل بنا هم حوضی بزرگ قرار گرفته که تصویر بنا در آن منعکس می‌شود و در فصل بهار حاشیه حوض پوشیده از لالهها و آلالههای رنگین می‌شود. این بنا در دوران قاجار در اختیار خانهای قشقایی بوده که در دوران پهلوی ستانده و مرمت می‌شود و در اختیار دانشگاه شیراز قرار میگیرد. هنوز هم این باغ در اختیار دانشگاه شیراز است.
گذشته از بنای بسیار زیبای باغ، دلیل اصلی آوازه باغ ارم، حیاط مصفای آن‌است که گیاهانی با تنوع بسیار زیاد از گونههای غیربومی و گرمسیری دارد. درختانی چون کاج، افرا، بیدمجنون، بید مشک، سپیدار، انار، ازگیل، به چینی، سیب و گلابی از این جملهاند. اما در میان آنها، بوته های رُز که به رنگهای مختلف، طاقی چون دروازه نصرت شکل دادهاند و درختهای نارنج که چون خیابانهای مصفا راه را برای عابران باز کردهاند و همچنین سروهای همیشه بهار و سر به فلک کشیده از زیبایی‌های این باغ است. این باغ همچنین بلندترین سروِناز شیراز را هم که سروی سی و پنج متری ست در خود جای داده است و همین ویژگیها سبب شده که با قدم زدن در آن احساس سبکی و فراغ بالی به آدمی دست دهد. در گذشته دورتادور باغ دیواری گلی کشیده شده بوده که حالا حصارهای نرده‌ای حافظ باغاند و پیجهای امینالدوله با ظرافت و دقت از آنها بالا رفتهاند و نمای باغ زیبای ارم را دل رباتر کردهاند.
