اگر تصور شما از طبس، طوفان شن معروفی است که تنها چند عکس بیکیفیت از آن دیدهاید بهتر است بدانید که طبس زیباییهای شگفت انگیزی برای اکتشاف دارد. تصور اولیه من هم برای سفر به این شهر همین بود بنابراین هنگامی که از خراسان جنوبی به سمت تهران حرکت میکردم با دیدن اسم طبس روی نقشه تصمیم گرفتم یک نصفه روز در این شهر اقامت کنم اما جاذبههای این شهر باعث شد بعد از دو روز با وجودی که هنوز بسیاری از نقاط را ندیده بودم شهر را ترک کنم. اگر برای سفر به طبس راهی میشوید توصیه من این است که حدود 5 روز را برای گردش در شهر اختصاص دهید اگر مشکل زمانی دارید بهتر است به همین برنامه سفر که برای دو روز تنظیم شده اکتفا کنید و از کشف این منطقه لذت ببرید.
اگر از تهران به سمت طبس حرکت کنید حدود 10 ساعت زمان میبرد تا به این شهر برسید. اما اگر از شهرهای جنوبی راهی طبس میشوید نباید از روستای اصفهک که حدود35 کیلومتری جنوب طبس قرار دارد غافل شوید. روستایی که با تابلوی «اصفهک روستای گردشگری» به شما خوش آمد میگوید. زمانی که پایتان را به این روستا بگذارید احساس میکنید که به یک تونل زمان وارد شدید و مقصد شما عمق تاریخ است. خانههای کاهگلی قدیمی با فانوسهایی که گوشهی کوچهها گذاشته شده و یک آسمان صاف پرستاره و ستارههایی اینقدر نزدیک که هر لحظه فکر میکنید سرتان به آنها گیر خواهد کرد در این روستا انتظارتان را میکشد. اگر خسته شدهاید بهتر است سری به «لمکده» روستا بزنید؛ خانهای قدیمی که صاحبهای خوش ذوقش در آن قهوه خونهای صمیمی درست کرده و محصولات سنتی روستاشون را عرضه میکنند. نان و ماست لمکده طعم فراموش نشدنی دارد. در اصفهک چندین خانه بومگردی وحود دارد که در جذب توریستها موفق بودهاند. مردم محلی در مورد این روستا داستانهای زیادی برای گفتن دارند. امیر جوان پر انرژی که صاحب یکی از این خانههای بومگردی است از تلاش اهالی روستا و کمک یک استاد معماری برای بازسازی روستا صحبت میکند. بازسازی که خوشبختانه با حفظ بافت قدیمی شهر همراه بوده و توانسته برای جوانترهای روستا هم اشتغال زایی کند. اگر نتوانستید از اصفهک دل بکنید میتوانید شب را در یکی از این خانهها به صبح برسانید و صبح باقی سفرتان را به طبس طی کنید.
ورودتان به طبس قطعا برایتان خاطره انگیز خواهد شد؛ تماشای روستایی که درست در میان کویر برهوت سرسبزی و زیبایی خاصی دارد حیرت انگیز است. بعد از اینکه از گردش در خیابانهای شهر خسته شدید باید به سمت چشمه مرتضی علی حرکت کنید که حدودا در 40 کیلومتری طبس قرار دارد. پس از اینکه پلههای ممتد را به عمق دره پشت سر بگذارید در کف دره رودخانه کم عمقی قرار دارد که آب خنکاش جان میدهد برای راه رفتن. آب این رودخانه به گونهای است که در میان سردی بسیار، در برخی از نواحی ناگهان زیر پایتان گرم میشود. بعد از یک پیاده روی حدودا دو ساعته و تماشای تصاویر بکر و بی نظیر به نزدیکی سرچشمه آب گرم خواهید رسید. البته این نزدیکی را حتما از گرم شدن آب زیر پایتان احساس خواهید کرد. سرچشمه آب گرمی که در داخل یک تونل سنگی به اندازهای که عبور یک آدم از آن به سختی انجام میگیرد چشم انتظارتان است تا در آن آب تنی کنید. بعد از آب تنی اگر مسیر رودخانه را به سمت بالا ادامه دهید به دیوارههای کوه برخورد میکنید که آب با دماهای مختلفی از آن جاری است. اختلاف دمای طبیعی که بسیار شگفت انگیز است.
کمی جلوتر دیوار طاق عباسی را خواهید دید که ظاهرا زمان شاه عباس در بالادست رودخانه ساخته شده تا دبی جریان آب را کنترل کند. دیوار مثل یک سد در نازکترین بخش دره ساخته شده با این تفاوت که یک دهنه کوچیک پایین سد تعبیه شده تا اگر جریان آب به اندازه دهنه بود به راحتی از زیر دهنه طاق رد شود و اگر جریان از حد دهنه بیشتر باشد و احتمال وقوع سیل را در پایین دست رودخانه بالا ببرود این طاق جلوی این اتفاق را میگیرد. این سازه به نوبه خودش اختراع بسیار خلاقانهای در زمینه مدیریت آب محسوب میشده و جالب اینکه بعد از گذر این همه سال هنوز هم پابرجاست. در مسیر برگشت به شهر میتوانید یک آش رشته محلی خوشمزه را مهمان دستفروشهای پایین رودخانه باشید.
معروفترین باغ طبس گلشن نام دارد که نخلها و درختهای سربه فلک کشیده و نهر آب بزرگی که از وسط باغ رد شده زیبایی این مکان را چند برابر کرده است. بازدید از باغ گلشن به قدری لذت بخش است که صحبت کردن از آن به نظر بی فایده میرسد؛ شما میتوانید در زیر سایه یکی از درختان این باغ به خواب بروید و اطمینان داشته باشید که این خواب یکی از لذتبخشترین خوابهای عمرتان بوده است. مردم میگویند که یک پلیکان زمان مهاجرت با سرسبزی باغ تصمیم میگیرد که در این مکان فرود بیاید و استراحتی بکند اما او هیچ وقت نتوانسته باغ طبس را ترک کند و هنوز هم همانجا سکنی دارد. صحت و سقم داستان پلیکان مهاجر چندان مشخص نیست اما این ماجرا در بین مردم محلی با اطمینان کامل پذیرفته شده است.
اگر اهل ماجراجویی هستید باید سری هم به دره کال جنی بزنید که در نزدیکی آن یک دهکده عشایری وجود دارد. پیدا کردن دهکده «دیکاکو» کار چندان آسانی نیست؛ شما باید در وسط یک بیابان وسیع به دنبال چند چادر عشایری بگردید اما مطمئن باشید زمانی که به این چادرها رسیدید از آمدنتان راضی خواهید بود. چای آتیشی در زیر ستارههای بی شمار آسمان کویر انتظارتان را میکشد به همراه سکوت و دیگر هیچ.
دره کال جنی حدود یک کیلومتری دیکاکو قرار دارد که با چند نخل زیبا و یک نهر باریک توجه شما را جلب خواهد کرد؛ نهری که آرام آرام تبدیل به دریاچه میشود. دره کال جنی درست وسط کویر یک زیبایی تکرار نشدنی است. داخل دیوارههای دره یک سالن بزرگ تعبیه شده که ظاهرا در گذشته جایگاه ریاضت کشیدن مغهای زرتشتی بوده است. راه رفتن در یک دره باریک با دیوارههای بلند تجربهای است که باید امتحانش کنید تا بدانید چقدر لذت بخش است. برای گردش در دره کال جنی بهتر است چند ساعتی زمان بگذارید تا در نهایت بتوانید از این زیبایی دل بکنید.
مسیر بعدی کویر حلوان است؛ دریای رملهای بی کران با فضایی جادویی که شما را مسخ خواهد کرد. اگر ماشین مناسب آفرود هم ندارید نگران نباشید راندن در فضای بسیار بزرگی که کنار این کویر قرار دارد میتواند برایتان تجربه مشابهی بسازد. در روستای ازمیغان میتوانید شالیزارهای برنج و نخلهای خرما را در کنار هم ببینید! دو محصولی با نیازهای کاملا متفاوت در کنار هم در این مکان تولید میشوند که نشان از تنوع گیاهی بی نظیر این منطقه دارد. روستای خرو که در 25 کیلومتری شرق طبس قرار دارد میتواند مقصد بعدیتان باشد. حتما تا اینجا متوجه شدهاید که طبس یک شهر شگفت انگیز است که برای بازدید از آن نباید هیچ تردیدی به خودتان راه دهید؛ شهری با روستاهای ناشناخته که هر کدام جاذبههای بسیاری دارد.