قمصر

قمصر یکی از شهرهای استان اصفهان، از توابع کاشان و واقع در 27 کیلومتری جنوب این شهر و در 40 کیلومتری شهر نظنز است. این شهر با این که در محدوده سیاسی اداری استان اصفهان قرار دارد، از منظر تقسیمات استانی زیرمجموعه کاشان به شمار می‌رود. قمصر در واقع یک دره وسیع و مملو از بوته‌ها و درختچه‌های گل محمدی است. شهرت جهانی این شهرِ کاشان نیز مرهون همین گل و گلاب مرغوب آن است. 

قمصر در قدیم قم سر نامیده می‌شده و از شهرهایی بود که در مسیر جاده ابریشم قرار داشت و مسافران را به سیلک کاشان می‌رساند. اسناد و شواهد تأییدشده باستان‌شناختی که در میان آنها سکه‌های ضرب‌شده در دوران هخامنشی، سلوکی و اشکانی معتبرترین است، گواه قدمتی 2500 ساله برای این شهر زیباست. شهری باستانی که گورستان‌های یافت‌شده و اشیاء موجود در آنها نیز مهر تأیید دیگری بر این تاریخ‌گذاری است. بر اساس سرشماری نفوس و مسکن در سال 1395 جمعیت شهر قمصر 3877 نفر است. اکثر مردم این شهر به زبان فارسی صحبت می‌کنند. آنها عموماً مسلمان و پیرو مذهب تشیع هستند. 

در رابطه با حیات این شهر در دوران اسلامی نیز مشخصاً از دوران سلجوقی منابعی وجود دارد که در حمله ملک سلجوقی بن محمد ملکشاه به ناحیه کاشان در سال 532 هـ.ق. قمصر ویران شد. در سده‌های بعدی نیز اشاراتی تاریخی در رابطه با سکونت در این منطقه وجود دارد. اما جایگاه آن از دوران صفوی به بعد محرز است که خانه ملا محسن فیض کاشانی در اینجا بوده و شاه عباس دوم صفوی برای دیدار فیض به این شهر رفت و آمد داشته است.  در حال حاضر نیز یکی از آثار تاریخی این شهر گورستانی در نزدیکی خانه فیض است. گفته می‌شود قدیمی‌ترین قبر موجود در این گورستان مدفن بانویی به نام سکینه است که احتمالاً نوه ملا محسن فیض کاشانی بوده است. 

با وجود شهرت قمصر به گلاب‌گیری، که یکی از زمینه‌های اصلی اشتغال مردمان این سرزمین است، صنایع‌دستی نیز از رونق بالایی در این منطقه برخوردار است؛ قالیبافی، صابون‌پزی، جوزقندسازی از جمله شغل‌های رایج در این شهر است. انواع میوه‌‌های سردسیری از جمله بادام، گردو، فندق، زردآلو، گلابی، آلو زرد، سیب درختی، به، گیلاس، خرمالو، انگور، هلو، و آلوچه در باغ‌های قمصر رشد می‌کند. چرا که خاک آن از مرغوبترین کیفیت برخوردار است. سد قمصر یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی این شهر مربوط به دوران سلجوقی است که در شمال شهر و 300 کیلومتری جنوب کاشان واقع شده است. 

اگر قصد سفر به قمصر را دارید، ابتدا باید به کاشان بروید. این شهر در جنوب کاشان و فاصله آن تا پایتخت 246 کیلومتر است. انواع وسایل نقلیه عمومی در ترمینال‌های تهران نیز آماده هستند تا شما را به کاشان برسانند. شما می‌توانید در فاصله 160 کیلومتری از شهر اصفهان از مسیر جاده قهرود و در 180 کیلومتری اصفهان از طریق اتوبان تهران-کاشان-اصفهان به قمصر برسید. از کاشان تا قمصر حدود 30 کیلومتر مسافت دارید. با توجه به توضیحاتی که داده شد، پر واضح است که بهترین فصل سفر به شهر زیبای قمصر اواسط بهار است. برای اقامت در این شهر علاوه بر پارک‌های عمومی و امامزاده‌ها، می‌توانید خانه بومیان قمصر را نیز اجاره کنید. 

شهر قمصر پایتخت گل و گلاب‌گیری ایران است و همه ساله در اواسط فصل بهار، از میانه اردیبهشت تا میانه خرداد، جشنواره باشکوه گلاب‌گیری با حضور خیل بی‌شماری از گردشگران در کارگاه‌های گلاب‌گیری قمصر برپا می‌شود. گلاب قمصر نه تنها به زعم ایرانیان بهترین است، که در کل جهان نیز شهرتی این‌چنینی دارد. در سال‌های اوایل دهه 60 خورشیدی گل سرخ محمدی این منطقه را کارشناسان بلغاری آزمایش و در مقایسه با نمونه‌های مشابه در جهان مقایسه کردند. نتیجه این بررسی‌ها کیفیت منحصربه‌فرد گل این منطقه از ایران بود که توانسته در طول دهه‌ها صنایع پیشرفته عطرسازی دنیا را به خود جذب کند. 

قمصر در مجاورت کویر مرکزی ایران واقع شده، اما جالب است که هوایی بسیار معتدل و دل‌انگیز دارد. این آب و هوا به دلیل اقلیم کوهستانی و ارتفاع 2000 متری از سطح دریاست. چنین موقعیتی برای قمصر تابستانی مطبوع و معتدل و زمستانی با سرمای ملایم و قابل تحمل می‌سازد. 

اگر برای جشنواره گلاب به قمصر آمدید بازدید از سایر جاذبه‌های متنوع این شهر از جمله منطقه حفاظت‌شده قمصر و برزک، امامزده پیرداوود، سوراخ وروو، موزه گلاب قمصر، مسجد جامع قمصر، کاروانسرای شاه‌عباسی، چشمه آب معدنی صالح، سد قمصر و سرای خاتون را از دست ندهید.