تربت حیدریه در فاصله 142 کیلومتری جنوب مشهد و در ارتفاع 1365متری از سطح دریا قرار دارد. این منطقه از دو بخش کوهستانی تشکیل شده است. آب و هوای این شهر در نواحی کوهستانی شمال آن سرد و معتدل و در جنوب غرب نیمه بیابانی است.
شهرستان تربت حیدریه دارای چهار بخش«مرکزی»، «جلگه رخ»، «کدکن» و «بایگ»، چهار شهر و هشت دهستان است.
قرارگیری در مرز شمال شرقی ایران که از محورهای مهم ارتباطی این استان با کشورهایی نظیر افغانستان است و ایفای نقش ترانزیتی در منطقه و ایران از جمله محورهای بسیار مهم اقتصادی، سیاسی و امنیتی این منطقه است و موجب گسترش فعالیت صنعتی و کشاورزی در این منطقه نیز شده است. وضعیت خاص این منطقه تاثیر مهمی در توسعه شهر میگذارد.
تربت حیدریه بعد از سبزوار وسیع ترین شهرستان استان خراسان رضوی است. این شهر بزرگ ترین تولیدکننده زعفران در جهان و بزرگ ترین تولید کننده پسته در سطح استان است. وجود معادن غنی نظیر معادن سیلیس، بهعنوان غنی ترین منابع سیلیس جهان، این شهر را به یکی از قطب های معدنی استان خراسان رضوی تبدیل کرده است. تربت حیدریه در بخش صنعت دارای صنایع و کارخانجات بزرگ است. یکی از شهرهای تربت حیدریه، به نام بایگ، به مرکز ابریشم ایران مشهور است. همچنین معادن طلای زرمهر تربت حیدریه، در روستای زرمهر، تولید کننده اولین شمشهای طلا در ایران بهشمار میرود. جاذبه های طبیعی، تاریخی، فرهنگی و هنری متعدد این شهر را در زمره نقاط گردشگری ایران قرار داده است.
مردم تربت حیدریه به زبان فارسی و گویش محلی تُربتی سخن میگویند. بیشتر مردم این شهر مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.