اين شهرستان در فاصله 480 كيلومتري جنوب غرب تهران در درههاي خوش آب و هوا با درختان انبوه و جويبارهاي پر آب و در ميان كوههاي بلند واقع شده و به لحاظ طبيعت خاص خود داراي مناظر ديدني و تفرجگاههاي ديدني فراواني است.
از لحاظ قدمت تاريخي، اين شهر با تاريخ چند هزار سالهاي كه دارد، يكي از شهرهاي قديمي ايران به شمار ميآيد كه در طي تاريخ دستخوش تغييرات زيادي شده است. در داخل و اطراف شهر آثار و اشياي متعددي از تمدنهاي كاسي، بابلي، عيلامي، ساساني، سلجوقي، خوارزمشاهي و... به دست آمده است كه گوياي قدمت خرمآباد است.
پيشينه تاريخي دره خرمآباد
دره خرمآباد به طول 15 و عرض 12 كيلومتر با ارتفاع 1170 متر از سطح دريا در طول جغرافيايي 48َ ْ21 و عرض جغرافيايي 30َ ْ32 در مركز استان لرستان واقع شده و شهر خرمآباد و قلعه تاريخي فلكالافلاك در داخل همين دره واقع شده است. به علت وجود كوههاي اطراف كه منبع ذخيره آب هستند، دره خرمآباد داراي چشمههاي آب خنك و هواي دلپذير ميباشد. موقعيت طبيعي ممتاز و مواهب خدادادي در اين دره سبب سكونت انسانهاي اوليه در غارهاي پنجگانه پيش از تاريخ، شكلگيري شهر قديمي شاپورخواست (دوره ساساني) و ايجاد آثار شاخص فرهنگي- تاريخي دورههاي مختلف در اين دره زيبا شده است. همچنين چشمهها، سرابهاي فراوان، درياچه دلانگيز كيو در مركز شهر و موقعيت ارتباطي آن در گذشته به عنوان راه مواصلاتي غرب به جنوب، اين شهر را در زمره يكي از شهرهاي توريستي و زيباي ايران قرار داده است.
شهرستان خرم آباد دارای چهار بخش«پاپی»، «چغلوندی»، «زاغه» و«مرکزی»، چهار شهر و 17 دهستان است.
خرم آباد به دلیل قرار گرفتن بر سر شاهراه تهران-خوزستان از اهمیت ارتباطی و اقتصادی ویژه ای در استان لرستان برخوردار است. علاوه بر وجود صنایع و کارخانجات مهم نظیر پتروشیمی، کشت و صنعت خرم آباد، فولاد و نیروگاه، محصولات دامپروری و کشاورزی نیز در شکوفایی اقتصاد این شهر موثر هستند.
خرمآباد، شهري فرهنگي، تجاري، خدماتي و توريستي است. قلعه فلكالافلاك/ مناره آجري/ سنگ نوشته/ گرداب سنگي/ پل شكسته/ پل كشكان/ پارك و درياچه كيو/ مسجد جامع/ مقبره باباطاهر/ سراب چنگائي/ بازار سر پوشيده ميرزا سيد رضا/ پارك جنگلي مخملكوه/ پارك جنگلي شوراب/ آبشار بيشه/ آبشار نوژيان/ آبشار گريت از مهمترين جاذبههاي اين شهرستان به شمار ميآيند.
گویش مردم خرم آباد، لری خرم آبادی است. گویش های لری، فارسی و لکی نیز در میان مردم مشاهده می شود. مذهب مردم این شهر شیعه است.