شهر کاشان در دوران شاه عباس کبیر مرکز بافت قالی های درباری بود و به دستور شاه کارگاه های قالی بافی در این شهر برپا شد. قالی های ابریشمی، نقره باف و زرباف که به نام قالی شاه عباس معروف است به این محل نسبت داده می شود. از لحاظ تاریخی قالی کاشان به دو دوره ی تاریخی تقسیم میشود: یک دوره ی طلائی و یک دوره که پس از تعطیلی حدود دو قرن کارگاه های قالی بافی این شهر آغاز به کار کردند.
قدیمی ترین قالی های کاشان را متعلق به قرن یازدهم هجری میدانند؛ این قرن را همچنین عصر طلایی صنایع کاشان نامیده اند. از ویژگی های فرش کاشان، بافت بسیار ریز و ظریف است و همین ویژگی باعث می شود نقش های به کار رفته حالت برجسته داشته باشند. زمینه ی اکثر قالی ها لاکی با حاشیه هایی به رنگ سرمه ای است. با وجود اینکه امروزه قالی کاشان در اندازه و ابعاد مختلفی بافته می شود، شهرت آن به علت بافت قالی در ابعاد سجاده ای است. طرح هایی که در قالی کاشان استفاده می شود از طرحهای قالی های اصفهان اقتباس شده است، که از معروف ترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: ترنج، محراب، گلدانی و درختی، شکارگاه، بته جقهای، سجادهای و فرش پنج پر.
گره قالی کاشان فارسی باف، و پشم مورد استفاده در این قالی پشم مرینوس است؛ حدود 120 سال قبل در زمان حکومت قاجار مردی به نام ملاحسن در شهر کاشان واردکننده ی پشم مرینوس بود که پس از مواجه شدن با رکود صنعت، پشم های باقیمانده را به کمک همسرش به قالی تبدیل کرد و از آن زمان استفاده از پشم مرینوس در بافته های این منطقه مرسوم است؛ به دلیل مرغوبیت این پشم قالی های دستباف کاشان سطحی بسیار نرم و مخملی دارند.
رنگرزی نخها یکی از صنایع دستی مرتبط با قالی بافی کاشان است که به صورت گیاهی انجام میشود؛ پوست گردو، پوست انار و برگ انگور از جمله گیاهانی است که برای رنگرزی پشم ها استفاده می شوند.
عباس کاشانی در وصف رنگ های قالی کاشان چنین سروده است: "قالی کاشان بهشت رنگهاست / رنگهایش نغمۀ آهنگ هاست."
قالی کاشان در سال 2010 میلادی به فهرست میراث فرهنگی و معنوی بشر یونسکو افزوده شده است.
