دریاچه ی گهر

دریاچه ی گَهَر از زيباترين درياچه‌هاي كوهستاني ايران است كه در 121 كيلومتري شرق استان لرستان به مركزيت خرم‌آباد و در 35 كيلومتري جنوب شرقي شهر دورود واقع گرديده است . دریاچه ی گهر یکی از زیباترین دریاچه های کوهستانی ایران است که در میان منطقه ی حفاظت شده ی اشترانکوه و در ارتفاع 2400 متری ازسطح دریا واقع شده است. گهر شامل دو دریاچه ی گهر بالا (کوچک تر) و گهر پایین (بزرگ تر) می شود.

دریاچه ی گَهَر شمال دو بخش به نامهاي گهر بزرگ (گله گهر) و گهر كوچك (كره گهر) مي‌باشد. وسعت گهر بزرگ حدود 100 هكتار و عمق درياچه بين 4 تا 28 متر و عرض آن بين 400 تا 800 متر و طول آن 1500 متر مي‌باشد. ميزان بارش ساليانه در منطقه حدود 931 ميلي‌متر است كه بيشتر به صورت بارش برف مي‌باشد. در سال‌هاي پر برف سطح درياچه يخ بسته و مناظر بديع و دل‌انگيزي را براي علاقه‌مندان به طبيعت و گردشگران به وجود مي‌آورد.این دریاچه ی طبیعی از ذوب برف های اشترانکوه و انباشت آب آن در پشت سد یا آب بندی که از ریزش کوه تشکیل شده پدید آمده است و فراوانی آب های ورودی به این دریاچه سببِ سَرریز آب آن به دریاچه ی پایینی یا اصلی گهر می شود.

دریاچه ی گَهَر مانند یک آبگیر از چشمه ها، آبشارها و سراب های اشترانکوه پر شده و آب آن در تابستان و زمستان ثابت و بیش تر سطح دریاچه در زمستان یخ می بندد. ساحل این دریاچه به جز قسمت ورودی دریاچه (ضلع غربی) و قسمت مقابل  آن (ضلع شرقی) ساحلی ماسه ای و در سایر نقاط دارای ساحلی صخره ای است. محصور بودن دریاچه در میان کوهساران اشترانکوه، پوشش متنوع جانوری و گیاهی، درختان و گل هایی نظیر شقایق، لاله های واژگون و غیره، مناظر خیره کننده ای را در این منطقه ایجاد کرده است. کوه نوردی، ماهیگیری با قلاب، شنا، قایقرانی، امکان اسکی روی آب، دیدن حیات وحش و راهپیمایی در کنار رودخانه های آن از جمله جاذبه های اکوتوریستی این منطقه به شمار می روند. 

پوشش گياهي
پوشش گياهي، مرتعي و گونه‌هاي متنوع درختان جنگلي شامل: بلوط، بيد،‌ بادام، پسته وحشي و... اطراف درياچه را به صورت يك پارك طبيعي درآورده است. جنگل‌هاي منطقه اشترانكوه با گونه غالب بلوط ايراني و گونه‌هاي ديگر كيكم، بادام كوهي، پسته وحشي، ارغوان، گلابي وحشي، چنار، نارون، بلوط مازو و دار گردو، انجير، زبان گنجشك، سيب، زالزالك، ارژن كنار، كهور، انار، گز و مو وحشي مي‌باشند. مراتع مرغوب وسيع شامل گونه‌هاي گياهي خانواده غلات، بقولات و چتريان، لاله‌هاي واژگون، گل شقايق، زنبق، لاله وحشي، تاج خروس، اختر مي‌باشند و محصولاتي كه از اين مراتع به دست مي‌آيند، عبارتند از: موسير، گز، انگبين، كتيرا، ني، جلبك آويشنو علف گاوزبان.
حيات وحش
منطقه حفاظت‌شده اشترانكوه با حيات وحش متنوع شامل حيواناتي از قبيل بز، قوچ، آهوف كل، پلنگ، گرگ، گراز، خرس قهوه‌اي، كفتار، روباه، شغال، خرگوش وحوش كوچك، انواع پرندگان مانند عقاب، كبك، شاهين،‌ تيهو و ديگر پرندگان بومي يك پارك وحش طبيعي به وسعت منطقه فراهم آورده است. مار ماهي، لاك‌پشت، قورباغه، ماهي قزل‌آلا،، ماهي رنگين كمان و ماهي خال قرمز از ديگر جانوراني هستند كه به لحاظ شرايط مساعد محيطي در اين درياچه زيست مي‌نمايند.
جاذبه‌هاي درياچه
واقع شدن درياچه در ارتفاع 2350 متري از سطح دريا،‌ محصور بودن آن در ميان كوهساران اشترانكوه، رويش متنوع گل‌ها و گياهان دارويي مانند گل‌هاي لاله واژگون، شقايق، اختر، زنبق وحشي، لاله وحشي و... در فصول مختلف سال به ويژه فصل بهار و تابستان چشمان هر بيننده‌اي را به خود خيره مي‌نمايد. كوهنوردي، ماهيگيري باقلاب، شنا، قايقراني، امكان اسكي روي آب، حيات وحش، راهپيمايي در كنار رودخانه‌هاي آن از جمله جذابيت‌هايي است كه خاطرات خوشي را براي هر بازديدكننده‌ به يادگار خواهد گذاشت.
زمان بازديد از درياچه
مناسب‌ترين فصل بازديد از درياچه تابستان است. همه ساله بيش از 20 تا 30 هزار نفر از علاقه‌مندان طبيعت و گردشگران داخلي و خارجي از اين درياچه بازديد مي‌كنند. در فصول بهار، پاييز و زمستان نيز همراه با تجهيزات و امكانات فني كوهنوردي و راهنماي محلي با تجربه مي‌توان لحظات خوشي را در كنار درياچه سپري نمود.
امكانات رفاهي و خدماتي
در كنار درياچه گهر امكانات، خدمات بهداشتي- درماني سرپايي، پاسگاه نيروي انتظامي، پاسگاه محيط زيست، كمپ موقت تابستانه با تعداد 30 چادر و 10 سرويس بهداشتي در اطراف درياچه وجود دارد. حاشيه درياچه داراي سيستم روشنايي از طريق باطري‌هاي خورشيدي بوده و سطح حاشيه محل استقرار گردشگران داراي لوله‌كشي آب مي‌باشد.
اگر مي‌خواهيم: ما و فرزندانمان همه‌ي دوستداران طبيعت، امروز، فردا و فرداهاي ديگر به درياچه گهر بيايند و با خود خاطرات خوشي را به ارمغان ببرند بايد همه با هم در حفظ و پاكيزگي آن بكوشيم چراكه: حفاظت از محيط زيست يك وظيفه انساني است.
 

راههاي دسترسي به درياچه
عمومي‌ترين راه دسترسي به درياچه گهر از مسير شهر دورود به طرف روستاي درب آستانه (امامزاده پيروالي و سپس چشمه خيه است. از شهر دورود تا چشمه خيه حدود 17 كيلومتر جاده آسفالته و از چشمه خيه تا درياچه گهر به مساحت 18 كيلومتر مالرو مي‌باشد. با استفاده از چهارپايان كه توسط افراد بومي جهت حمل بار و سواري كرايه داده مي‌شود مي‌توان به درياچه رسيد. علاوه بر اين مسير از طريق شهرستان اليگودرز بسمت جاده شول‌آباد، كناره رودخانه مورزرين و گردنه تاپله را مي‌توان با وسيله نقليه طي كرد و از آنجا تا درياچه‌اي كه مسافت آن حدود 12 كيلومتر مي‌باشد، راهپيمايي نمود. مسير ديگري كه مسير كوهنوردان با تجربه مي‌باشد از طريق روستاي تيان ميان شهر دورود و ازنا و صعود به قلعه 4150 متري اشترانكوه (سن بران) و سپس فرود به سمت مسير شن اسكي آبشار و درياچه گهر مي‌باشد.