به دیار مادها بروید و طعم طلای سرخ را بچشید

اینجا را دیار مادها می‌نامند. دیاری که برخی نام آن را وجه تسمیه تغییر یافته کلمه «مادوند» و «مارند» می‌دانند و برخی بنای آن را به نام دختر ترسائی به نام «ماریا» نسبت می‌دهند. نام این دیار مرند است. بطلیموس (جغرافیادان یونانی که پیش از میلاد زندگی می‌‌کرد) این شهر را «ماندگار» نامیده و آن را یکی از آبادترین شهرها در تاریخ می‌خواند. طبق دایرةالمعارف اسلامی، مرند مرکز حکومت اقوامی مهم در دوره «کلده» و «آشور» بوده است.

این دیار قدمتی دیرین در پس تاریخ خود نهفته دارد. تاریخی که این روزها به واسطه تپه‌های باستانی، قلعه‌ها، آتشکده‌ها و بناهای تاریخی به مرحله ظهور گذاشته شده. در این میان میزبانی جشنواره‌ها نیز بهانه‌ای دیگر برای جذب گردشگران است. جشنواره‌ای که نام طلای سرخ را بر خود دارد و هر ساله میزبان صدها گردشگر می‌شود.  

چگونه برسید؟

برای رسیدن به مرند اگر تهران را به عنوان پایتخت، مبدا سفر قرار دهید، مسیرهای مختلف از هوایی و زمینی را در بسته سفر خود خواهید داشت. سفرهای زمینی نیز از طریق قطار، اتوبوس و البته ماشین شخصی امکان‌پذیر است.

اگر تصمیم داشته باشید سفر خود را با وسیله شخصی در پیش بگیرید، می‌توانید در مسیر تهران- کرج قرار بگیرید و بعد از عبور از هشتگرد و قرار گرفتن در اتوبان کرج – قزوین از آبیک، قزوین، حصار خروان و زیباشهر عبور کنید و در دوراهی به سمت اتوبان قزوین-زنجان برانید. بعد از عبور از زنجان وارد اتوبان زنجان-تبریز شوید و مسیر را تا تبریز ادامه دهید. بعد از گذشتن از تبریز به سمت صوفیان بروید و بعد از آن به مرند می‌رسید.

اگر اتوبوس را برای سفر خود به مرند انتخاب کرده باشید، هر روز در ساعات مختلف اتوبوس از پایانه غرب (آزادی) به سمت مرند و خوی حرکت می‌کند. البته می‌توانید از پایانه بیهقی (آرژانتین) هم به مقصد تبریز بروید و از آنجا با تاکسی به سمت مرند حرکت کنید.

باتوجه به طولانی بودن مسیر تهران تا مرند، قطعا سفر هوایی بهترین گزینه خواهد بود ضمن آنکه مسیر هوایی تهران- تبریز هر روز در ساعات مختلف پروازهای متعدد را در سبد سفر شما قرار داده است. سفر با قطار نیز گزینه دیگری است که پیش رو خواهید داشت. در این میان دو مقصد تبریز و جلفا را می‌توانید انتخاب کنید و بعد از رسیدن به مقصد با تاکسی به سمت مرند حرکت کنید.

مرند از تاریخ کهن تا زعفران

مرند در ۷۰ کیلومتری شمال غرب تبریز قرار دارد و تاریخی کهن در پس آن خفته است چنانکه بر اساس نوشته‌‌های تورات، مادر حضرت نوح در شهر مرند دفن شده و در روایتی احتمال دفن حضرت نوح نیز در این شهر آمده است. مرند نه تنها یکی از مناطق خوش آب و هوای آذربایجان شرقی است بلکه یکی از شهرهایی است که در مسیر جاده ابریشم و همچنین در مسیر ترانزیت ایران- اروپا و در مسیر بازرگان ماکو قرار دارد و منطقه‌ای ییلاقی و کوهستانی است از این رو گزینه مناسبی برای طبیعت‌گردی و گشت و گذار در طبیعتی بکر و زیبا به حساب می‌آید.

با رسیدن به مرند چند مسیر برای گردش پیش روی شما قرار دارد. فراموش نکنید که این مسیرها با توجه به محصولات مناطق از زعفران بناب و پسته یامچی گرفت تا سیب زنوز و انار کردشت متفاوت است.

از آنجا که پاییز از جمله فصل‌هایی است که جشنواره زعفران در آن برگزار می‌شود، می‌توانید با انتخاب مسیر شرقی شهر مرند به سمت محل برگزاری جشنواره طلای سرخ بروید. جشنواره زعفران در روستای بناب مرند برگزار می‌شود.

می‌توانید با قرار گرفتن در بلوار معلم و گذشتن از مسیر اردکلو و دانشگاه پیام نور بناب، به بناب برسید. هرچند بناب چند سالی است که تبدیل به شهر شده اما از قدمتی طولانی برخوردار است این قدمت را می‌توان در گشت و گذار در گورستان‌های تاریخی این منطقه شاهد بود. این منطقه علاوه بر آب و هوای خنکی که دارد با کوه‌هایی دربرگرفته شده که مملو از چشمه‌های آب معدنی هستند و رویشگاه گیاهان متنوع است. النجق و قینر و آبشارهای ارزیل و گل آخور نیز در مسیر رسیدن به بناب قرار دارد که می‌توانید از آنها نیز دیدن کنید.

بناب مرند به طلای سرخ معروف است. شاید برایتان عجیب باشد اما به غیر از شهرهای شرقی و شمال شرقی کشور، در شهرهای شمال غرب کشور نیز زعفران کشت می‌شود. بنابراین از دیدن مزارع گل‌های ارغوانی و بنفش رنگ زعفران متعجب نشوید. پاییز فصل برداشت زعفران است از این رو هر سال جشنواره زعفران در بناب مرند برگزار می‌شود.

جشنواره‌ای که انواع محصولاتی که از زعفران تهیه می‌شود در آن ارائه و به فروش می‌رسد. در کنار این جشنواره غرفه‌های فروش صنایع دستی و محصولات بومی منطقه نیز برپا و موسیقی محلی نواخته می‌شود. درعین حال می‌توانید به نظاره آداب و رسوم مردم مرند بنشینید و با مردم محلی هم کلام شوید.

طبیعت‌گردی در زیبای خلقت

مسیر دیگری که می‌توانید در پیش بگیرید به سمت دارانداش است. در این مسیر می‌توانید از مرند به سمت زنوز برانید. در مسیر زنوز به سمت جلفا در سه راهی زنوز به سمت شمال بپیچید و بعد از گذشت چند کیلومتر به زنوزق می‌رسید که یک روستای پلکانی است و خانه‌هایی از خشت و کاهگل را روبه‌روی خود می‌بینید. این روستا از جمله مراکز مهم میراث فرهنگی منطقه به حساب می‌آید و تمام راه‌های روستا سنگفرش شده و کسی اجازه ساخت و ساز غیرمجاز در روستا ندارد. سپس از زنوزق، کهندان عبور کنید و در نهایت به دارانداش برسید.

دارانداش به واسطه دره‌های پرپیچ و خم و البته کوه‌هایی که رودخانه‌ها در میان آن‌ها جاری هستند معروف است. قدم زدن در میان آب‌ها و نظاره کوه‌های سر به فلک کشیده؛ تجربه‌ای فراموش نشدنی خواهد بود. در دارانداش با آبشارهای هفتگانه که زیبایی خاصی دارند و چشم بیننده را به خود خیره می‌کنند، روبه‌رو خواهید شد. تمام مسیر کوهستانی، ییلاقی و بسیار زیباست و از هوای مطبوع کوهستانی می‌توانید لذت ببرید. دشت ماهار که محل زندگی عشایر مرند است و روستای کوه کمر که به واسطه بقعه آیت‌الله کوه کمری معروف است نیز از دیگر جاذبه‌های دیدنی این سفر خواهد بود.

کاروانسرای شاه عباسی تا تپه‌های باستانی

در مرند کاروانسرای شاه عباسی وجود دارد که بعد از بازسازی و تغییر کاربری تبدیل به محل اقامت شده است و این امکان برای گردشگران و مسافران وجود دارد که علاوه بر بازدید از این اثر تاریخی، اقامت نیز در آن داشته باشند. ضمن آنکه خدمات پذیرایی مانند رستوران و کافه نیز در این مجموعه درنظر گرفته شده است. درعین حال گردنه‌ پیام، پیست اسکی پیام در نزدیکی این مجموعه قرار دارد که می‌توانید از خدمات آن بهره‌مند شوید.

در شهر مرند نیز می‌توانید از قلعه‌ مانداگارانا دیدن کنید، قلعه‌ای که از زمان آشوریان به یادگار مانده و یادآور قدمت و تاریخ کهن منطقه است. در نزدیکی این قلعه آتشکده آن قرار دارد که دیدن این بنا نیز خالی از لطف نخواهد بود.

شاید اگر گشتی در بازار مرند بزنید علاوه بر خرید و دیدن یک بازار محلی بتوانید از محل دفن مادر نوح هم سراغی بگیرید. درعین حال جاذبه‌های دیگری مانند طاق و قلعه هلاکو، مسجد جامع مرند نیز که بیش از هزار سال قدمت دارد و تاریخ ساخت آن به دوره سلجوقیان می‌رسد، کلیسای هوانس مقدس، تپه‌های باستانی گرگر، حمام قاضی، حمام حاجی موسی و آرامگاه پیر خاموش از دیگر جاذبه‌های مرند هستند که دیدن آن‌ها لذت بخش خواهید بود.

از آبگوشت تا کوفته مرندی

در مرند نیز انواع غذاهای آذربایجان شرقی از کوفته و آبگوشت گرفته تا انواع آش و دلمه در رستوران‌ها و واحدهای بومگردی پخت می‌شود.

از پاساژگردی تا پسته و قیسی

یکی از جذابیت‌های مرند آن است که می‌توانید گزینه پاساژ گردی و خرید را در سبد سفر خود قرار دهید چراکه مرند بعد از مرکز استان، بیشترین پاساژها و مراکز خرید را دارد.

قیسی و زردآلو از محصولات معروف مرند است که به تبع باغات متعدد و وجود درختان قیسی، انواع محصولات از لواشک گرفته تا میوه‌های خشک را در اختیار شما می‌گذارد. ضمن آنکه هرچه به سمت یامچی بروید با انواع محصولات زعفران و پسته روبه رو خواهید شد. زغال اخته، آلبالو و بادام از دیگر سوغات این شهر زیبا به حساب می‌آیند.

از آنجا که خاک منطقه برای ساخت چینی و سرامیک مناسب است با انواع کارخانه‌ها و کارگاه‌های ساخت سرامیک روبه‌رو خواهید شد ضمن آنکه انواع سرامیک نیز در مرند ساخته می‌شود. در عین حال، مرند مرکز منبت‌کاری و چرم‌کاری نیز به حساب می‌آید. قالی‌بافی، فانوسکابافی و سبدبافی از دیگر صنایع دستی این شهر است. چنانکه فرش باروج، سبد بافی دیزج حسین بیگ و کشکسرای نیز از معروفیتی خاص برخوردارند.

کجا اقامت کنید؟

از آنجا که بناب، دارانداش و سایر روستاها و مناطق گردشگری فاصله اندکی تا مرند دارند، می‌توانید برای اقامت به مرند بازگردید. در مرند انواع اقامتگاه‌ها از هتل گرفته تا مهمان‌سرا و البته اقامتگاه بومگردی برای گردشگران در نظر گرفته شده است. ضمن آنکه کاروانسرای عباسی نیز درعین آنکه یکی از جاذبه‌های گردشگری منطقه است، محل اقامتی مناسب برای گردشگران خواهد بود.