جیرفت شهری‌ست بسیار قدیمی که در استان کرمان قرار گرفته است. کتیبه‌های آجری که باستان‌شناسان یافته‌اند، نشان از قدمت تاریخی این منطقه دارد. این شهر در دوره سلجوقی نیز بسیار پررونق بوده است.
جیرفت در گذشته اسم‌های دیگری داشته، همچون جردوس، کامادای، دقیانوس و قمادین. درحال حاضر همسایهی شمالی جیرفت، شهر کرمان است و همسایهی جنوبی، عنبرآباد. از شرق به بم راه دارد و از غرب به رابُر و بافت می‌رسد.
رودخانه هَلیل‌رود از دل شهر جیرفت می‌گذرد، اگرچه رودخانه‌های فصلی دیگری هم در این ناحیه جاری هستند. جیرفت ۷۲۰ متر از سطح دریا بالاتر است. تنوع آب‌وهوایی در این منطقه حاکم است و جیرفت سه اقلیم دارد. در ساردوئیه اقلیم سرد کوهستانی، در دلفارد و جبال بارز معتدل کوهستانی و در دشت جیرفت، گرم و مرطوب است.
جیرفت به‌معنی جلگه پست آبرفتی‌ست. اکنون این شهر دارای چهار بخش به نام‌های مرکزی، جبالبارز، ساردوئیه و عنبرآباد است و ۲۱ دهستان دارد. لهجه‌هایی مانند ساردوئی و جبالبارزی متدوال است.
زمین‌های این منطقه بسیار حاصل‌خیز است و یکی از ۵ استانی معرفی شده که ۱۰ محصول برتر کشاورزی کشور را تامین می‌کنند، محصولاتی همچون خرما، هندوانه، سیب‌زمینی، خیار و مرکبات.
طبیعت زیبای این منطقه در کنار آثار تاریخی و باستانی آن، جذابیت فراوانی برای گردشگران دارد، آثاری مانند مقبره میرحیدر در منطقه اسفندقه از دوره صفوی به‌جا مانده است. با سر زدن به موزه باستان‌شناسی جیرفت آثار تاریخی ارزشمندی را می‌توان دید. در محوطه باستان‌شناسی کنار صندل دو تپه به‌نام‌های تپه کنار صندل الف و ب قرار گرفته‌اند که ارزش تاریخی فراوانی دارند.
دریاچه سد جیرفت، آبشار دلفارد، ، بقایای مسجد شهر قدیم جیرفت، آبشار سرنکوه، ییلاق دربهشت یا درهزار، غار شعیب و قلعه سموران در نزدیکی روستای رود فرق از جمله دیدنی‌های دیگر جیرفت به‌شمار می‌روند.
روستای رمون، روستای انجیرسیاه، روستای دریاچه، روستای سرمشک و روستای دلفارد طبیعیت تماشایی دارند و گردشگران را جذب خود می‌کنند.
از سوغات جیرفت می‌توان به خرما و انواع مرکبات اشاره کرد. قالی گل‌سرخ، گلیم، محصولات حصیری و آینه‌دوزی نیز صنایع‌دستی این شهر به‌حساب می‌آیند.
غذاهای محلی جیرفت متنوع و خوش‌مزه هستند، مانند خورش آلوچه که با گوجه سبز و با سبزی خورشی می‌پزند. زیره پلو با گوشت یا مرغ سرو می‌شود. کشک کدو که بی‌شباهت به کشک بادمجان نیست، و خورش به‌آلو که با گوشت قرمز پخته می‌شوند.
بعضی از مردم همچنان لباس محلی بر تن می‌کنند. یکی از رسم‌های قدیمی این منطقه رقص چوب یا چوچاپ است که با موسیقی محلی همراه می‌شود.
