سفر به خلخال، سرعین و مشگین شهر

سپیدی برف از یک سو و زیبایی طبیعتی بکر که از هر گوشه‌ آن چشمه‌ آبگرم سر برآورده از دیگر سو ویژگی‌های سفر به دیاری خواهد بود که نه تنها تاریخی کهن در پس خود دارد بلکه زیبایی شگفت انگیز آن جادویتان می‌کند. حتا می‌توان در میان زمین و آسمان به نظاره خلقت آفریدگار نشست و از داشته‌ها لذت برد. سرما و گرما دو گزینه‌ایست که در سفر به استان اردبیل و دیدن شهرهایی مانند خلخال، سرعین و مشگین شهر می‌توانید در کنار هم داشته باشید و زمستان بیدار را در میهمانی برف و چشمه‌های آبگرم تجربه کنید.

چطور برسید؟

اگر تهران را به عنوان پایتخت، مبدا سفر قرار دهید، برای رسیدن به اردبیل مسیرهای مختلفی پیش رو خواهید داشت. با توجه به آنکه جشنواره زمستان بیدار و چندین جشنواره دیگر از جمله شتر دوکوهانه و آبدرمانی و ظرفیت‌های گردشگری استان در اواخر پاییز و زمستان برگزار می‌شود، شاید بهترین مسیر برای رسیدن به خلخال و اردبیل، از اتوبان قزوین و سپس زنجان بگذرد. در ادامه مسیر از سمتِ تازه‌کند، سرچم سفلی، یانبلاغ و مزرعه در سه راهی فیروزآباد به سمت جاده خلخال- میانه- سرچم برانید تا به خلخال برسید.

بعد از دیدن جاذبه‌های خلخال به سمت سه راهی فیروزآباد بروید و اینبار به جاده اردبیل-خلخال- زنجان برانید. هیر و اردبیل را پشت سر بگذارید و برای رسیدن به سرعین وارد بزرگراه شهید دادمان شوید و به سمت سرعین بروید. برای رسیدن به مشگین شهر هم می‌توانید از اردبیل راهیِ جاده اردبیل-مشکین شوید و به سمت مشگین شهر برانید. در طول مسیر هم می‌توانید از جاذبه‌های دیدنی منطقه بازدید کنید.

اگر وسیله نقلیه‌  متفاوتی را در نظر گرفته باشید می‌توانید با هواپیما به فرودگاه اردبیل بروید و از آنجا رهسپار سایر مقاصد شوید. اتوبوس گزینه دیگری برای سفر به اردبیل است چنانکه اتوبوس از پایانه غرب (آزادی) تهران به مقاصدی مانند خلخال، اردبیل و سرعین حرکت می‌کند و با رسیدن به هریک از این مقاصد و دیدن جاذبه‌های آن، می‌توانید با اتوبوس یا تاکسی به سمت مقصد دیگر حرکت کنید.

سفر در میان ابرها و درختان

یکی از جاذبه‌های خاص خلخال مسیر رسیدن به مقصد است. اگر مسیری که از استان گیلان و جاده اسالم- خلخال به این مقصد می‌رسد را انتخاب کنید، هرچند ممکن است مسیرتان طولانی‌تر شود اما در مسیری قرار می‌گیرید که یک طرف آن جنگل‌هایی با درختان سر به فلک کشیده قرار دارد و طرف دیگر افقی از ییلاق‌های تالش را پیش رو خواهید داشت. البته این منظره در بخش‌هایی از جاده که به آسمان نزدیک‌تر می‌شود، در میان ابرها قرار می‌گیرد و می‌توانید لذت رانندگی در میان ابرها را تجربه کنید. گاهی باران می‌بارد و گاهی هوا آفتابی است و در کل نمی‌توان در پیچ و خم‌های این جاده آنچه در پیچ بعدی انتظارتان را می‌کشد را پیش‌بینی کرد. انواع گیاهان جنگلی که هریک ویژگی خاص خود را دارد در این مسیر می‌روید و زیبایی خاص به جنگل و اطراف جاده می‌بخشد. اگر در جاده اصلی خلخال به اردبیل قرار گرفتید دیدن پل تمام شیشه‌ای هیر را فراموش نکنید.

خلخال یکی از بکرترین مناطق اردبیل برای تجربه گردشگری روستایی است چنانکه بیش از ۵ روستای هدف گردشگری استان در منطقه خلخال قرار دارد و می‌توانید گشتی در روستای هدف گردشگری کزج و اندبیل بزنید. خلخال طبیعتی زیبا دارد که در میان کوه‌های آق‌داغ قرار گرفته و مناظری شگفت انگیز پدید آورده. این منطقه شکار ممنوع است و از این جهت شاید شانس یارتان باشد و بتوانید چند گونه جانوری از کل و بز گرفته تا گوزن و حتا روباه و جوجه تیغی را ببینید.

دیدن موزه خلخال که در حمام نصر برپاست را فراموش نکنید. موزه‌ای که در بافت بازار قرار دارد و علاوه بر دیدن اشیای تاریخی آن می‌توانید گشتی در بازار هم بزنید و از محصولات محلی خریداری کنید.

اگر فصل زمستان را برای سفر به این منطقه انتخاب کرده باشید، می‌توانید با جشنواره «زمستان بیدار» همراه شوید. جشنواره‌ای که در بیشتر شهرهای استان اردبیل از خلخال گرفته تا سرعین و مشگین شهر برگزار می‌شود و گاه به شهرهای شمالی استان مانند بیله سوار هم می‌رسد.

با حضور در جشنواره زمستانی، آدم برفی بسازید و در جشنواره مجسمه‌های برفی شرکت کنید. به پیست‌های اسکی که در کوه‌های سبلان و در اطراف شهرهایی مانند خلخال، سرعین و مشگین شهر قرار دارند، بروید و علاوه بر لذت از روز برفی خود، انواع اسکی‌ از اسنوبورد گرفته تا پرش از تخته و اسکی مارپیچ و... را انجام دهید.

حتا می‌توانید تیوپ سواری کنید و با هیجان طبیعت در زمستان همراه شوید. در کنار این تفریحات از خدماتی مانند انواع نوشیدنی‌ها از چای گرفته تا دمنوش‌های مختلف که از گیاهان وحشی تهیه شده‌اند، بهره‌مند شوید و طعم غذاهای زمستانی از انواع آش گرفته تا انواع نان‌های مقوی و فتیر را بچشید. برگزاری موسیقی اقوام، غرفه‌های فروش صنایع دستی و غرفه‌هایی برای گرفتن عکس با لباس‌های محلی و... از دیگر برنامه‌های جشنواره زمستان بیدار است. ورزش درمانی، غذاهای بومی و محلی، ساخت تندیس‌های برفی و یخی، عکاسی از زمستان و... نیز از برنامه‌های همین جشواره است.

 تله سیژ اندبیل نیز خدمات گردشگری ارائه می‌دهد و می‌توانید بر فراز کوه‌های سبلان پرواز کنید. تنها آبگرم جنوب استان اردبیل در منطقه گیوی در نزدیکی خلخال قرار دارد که می‌توانید از استخرها و چشمه‌های آن که در دو قالب زنانه و مردانه خدمات ارائه می‌دهند، استفاده کنید. در کنار این آبگرم آلاچیق و کمپ خدمات گردشگری و پذیرایی و سرویس بهداشتی نیز قرار دارد.

آبگرم‌ها و خدمات آبدرمانی

سرعین را سرزمین چشمه‌های بهشتی از آبگرم‌ها گرفته تا آبهای معدنی می‌نامند. هر جا چشم بدوانی تبلیغات آبگرم می‌بینید. تقریبا می‌توان گفت در تمام هتل‌ها و مراکز اقامتی، بخشی به استخر و چشمه آبگرم و به نوعی آبدرمانی اختصاص دارد. شاید از همین جهت است که هر سال اواخر پاییز و اوایل زمستان، این منطقه میزبان جشنواره آبدرمانی می‌شود.

حتا مراکزی خاص به ارائه خدمات درمانی از آبگرم و ماساژ گرفته تا نمک درمانی و... اختصاص یافته‌اند و هر گردشگر با هر سلیقه و امکانات مالی، گزینه‌ای برای استفاده از خدمات آبگرم در سرعین در اختیار دارد. از چشمه آبگرم گاومیش گلی که از آن به عنوان سرچشمه و داغ‌ترین آبگرم منطقه یاد می‌شود و خدمات سنتی آبگرم را ارائه می‌دهد، گرفته تا مجموعه‌های ۵ ستاره که خدمات ویژه و مدرن ارائه می‌دهند.

در کنار تمام چشمه‌های آبگرم، سرعین در زمستان طبیعتی برفی دارد از این رو پیست اسکی و تله سیژ آلوارس گزینه خوبی برای برف بازی و اسکی خواهد بود. در منطقه اوجور نیز پیست اسکی به بهره‌برداری رسیده که خدمات گردشگری را به علاقه‌مندان ارائه می‌دهد.

انواع میوه‌ها از سیب، گلابی، آلوچه، آلوچه وحشی، زردآلو و گردو از جمله محصولات این منطقه است به این واسطه در گوشه و کنار شهر با دستفروشانی روبه رو می‌شوید که انواع آلو و آلوچه و لواشک و مشتقات خوشمزه آنرا روی چرخ‌هایی که چراغانی شده‌اند، می‌فروشند. درعین حال سرعین از جمله شهرهای گردشگرپذیری است که شب‌های زنده‌ای دارد و تا بامداد، رستوران‌ها، کافه‌ها و کبابی‌ها باز هستند و خدمات ارائه می‌دهند. دیزی، آش و سیرآب شیردون هم غذاهایی هستند که همیشه در دسترس‌اند و می‌توانید در هر ساعت از شبانه روز که اراده کنید، این امکانات را در هر گوشه از سرعین در اختیار داشته باشید. بازار سرعین در مرکز شهر قرار دارد و تقریبا در سراسر شهر شاهد مغازه‌ها، پاساژها و هتل‌هایی هستید که خدمات ارائه می‌دهند.

  زیبایی‌های معلق ماندن در میان آسمان و زمین

این منطقه هر ساله به میزبانی مراسم کوچ عشایر می‌شود از این رو جشنواره موسیقی اقوام برگزار می‌شود. جشنواره‌ای که موسیقی و معرفی آداب و رسوم، پایه و اساس آنرا تشکیل می‌دهند. جشنواره شتر دوکوهانه که خاص استان اردبیل است نیز گاها در کنار این جشنواره برگزار می‌شود. البته این جشنواره در دشت مغان و جعفرآباد بیله سوار هم برگزار خواهد شد. شترهای دوکوهانه زیبایی خاصی دارند و سواری روی آنها تجربه خاصی خواهد بود که عکس‌های زیبایی را رقم خواهد زد. حتا می‌توان رد و پای شتر دو کوهانه را در اوستا نیز جست.

پل معلق مشگین شهر یکی از جاذبه‌ها خاص منطقه است که بر روی دره‌ای نسبتا عمیق بنا شده و بخش‌هایی از آن شیشه‌ای‌ست تا بتوانید برای چند ثانیه هیجان قرار گرفتن بین آسمان و زمین را تجربه کنید. در این منطقه خدمات گردشگری از پذیرایی و رستوران گرفته تا امکاناتی مانند غرفه آش‌ها و نان‌های محلی، سرویس بهداشتی و... در اختیار گردشگران قرار می‌گیرد. بازی‌های مهیجی مانند زیپ لاین و بانجی جامپینگ نیز در این منطقه در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد. در نزدیکی این محوطه، شهر بازی نیز قرار دارد.

اگر به سمت دامنه‌های سبلان بروید، چشمه‌های آبگرم این منطقه خودنمایی می‌کنند. چشمه‌هایی که گاه برخی از آنها از دست انسان دور مانده‌اند و می‌توانید در میان طبیعت بکر که در زمستان با برف پوشیده می‌شوند، تنی به آب برسانید و در گرمایی که از دورن زمین می‌جوشد دمی بیاسایید و تلفیقی از تعامل گرما و سرما در طبیعیت را تجربه کنید.

درعین طبیعت زیبا، مشگین شهر دارای جاذبه‌های تاریخی از کهنه قلعه گرفته تا سنگ‌نبشته ساسانی و محوطه باستانی شهر یئری است.

از انواع آش‌ تا حلوای سیاه

اردبیل نیز مانند سایر مناطق ترک‌نشین ایران، از تنوع غذایی بالایی برخوردار است. چنانکه می‌توانید برای هر وعده غذایی از صبحانه گرفته تا ناهار،‌ شام و حتا میان وعده‌ها برنامه غذایی برای چند روز سفر خود در نظر بگیرید. برای صبحانه گزینه‌هایی مانند شیر محلی، سرشیر و عسل محلی و انواع مرباها را در نظر بگیرید. آش دوغ و پیچاق قیمه غذاهای معروف اردبیل هستند که در بیشتر شهرهای این استان از خلخال گرفته تا سرعین و مشگین شهر طبخ می‌شود.

پیچاق قیمه یا خورشت بادام با استفاده از خلال بادام، گوشت گوسفند، تخم‌مرغ، پیاز فراوان، زعفران، برگ بو، آب‌غوره، ادویه و کره محلی درست می‌شود و طرفداران بسیار زیادی دارد.

در شهرهای سرعین، خلخال و مشگین شهر و سایر شهرهای استان اردبیل تنوع زیادی در غذاهای آبکی و آش‌ها وجود دارد و انواع آش‌ها از دوغ و رشته گرفته تا شیر و... درست می‌شود. تاس کباب خوراکی، یرکوکی خورشی (خورشت هویج)، دمی یارما، باسترماپلو و قیساوا از دیگر غذاهای محلی این منطقه هستند. قرمه سبزی این منطقه نیز با توجه به سبزی‌های محلی که در آن استفاده می‌شود، عطر و طعم خاصی دارد.

حلوای سیاه یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های این منطقه است که در بیشتر مغازه‌ها به فروش می‌رسد و معمولا با دوغ خورده می‌شود و تلفیقی از طعم شور و شیرین را بوجود می‌آورد. قیقاناق (خاگینه)، قویماق (کاچی)، حلوای زنجبیل و حلوای زرد هم از شیرینی‌های این منطقه است. همچنین می‌توانید طعم چغندر قند و ذرت‌های خوشمزه‌ای را بچشید.

کجا اقامت داشته باشید

سرعین از جمله مناطق گردشگرپذیر اردبیل به حساب می‌آید از این رو انواع مراکز اقامتی از هتل گرفته تا هتل آپارتمان، خانه معلم، مهمان‌پذیر و... را داراست و حتا بسیاری از واحدهای مسکونی در قالب خانه مسافر خدمات ارائه می‌دهند از این رو در سفر به این منطقه با مشکل اسکان روبه رو نخواهید بود. ضمن آنکه نزدیکی مراکز گردشگری مانند خلخال، سرعین و مشگین شهر به یکدیگر و به اردبیل سبب می‌شود تا بتوانید از گزینه‌های اسکان سایر بخش‌ها استفاده کنید. در خلخال و مشگین شهر چندین اقامتگاه بومگردی خدمات ارائه می‌دهند و می‌توانید درعین اقامت در این واحدهای بومی با روش زندگی سنتی آشنا شوید و طعم غذاهای سنتی را بچشید.