سبزه میدان رشت

سبزه میدان در قلب گیلان به عنوان یکی از نوستالژی­ های شهری رشت شناخته می‌شود. سبزه میدان در کنار كتابخانه ملى، عمارت كلاه‌فرنگى، ساختمان شهردارى، ساختمان بانک ملی، كاروانسراى لات، بازار بزرگ، دبيرستان شاهپور، حمام آقا بزرگ، پارک شهر و دیگر نمادهای ساختار شهری رشت، بخش اصلی از حافظه تاریخی این شهر را تشکیل می‎دهند.

سبزه‌ میدان فراتر از یک میدان است و امروزه تبدیل به الگویی برای گردشگری پیاده و خیابانی ایران شده است.

نام سبزه میدان رشت نشان از سبزه­زارانی میان دو کوی قدیمی استاد سرا و کیاب در این شهر دارد. در این چمن­زار گسترده استخر و گورستانی بوده است که در دوران ناصرالدین شاه قاجار با آمدن خان­های شَفت و فومن و به فرمانداری رسیدن میرزا قاسم خان والی، کاربری این بخش دگرگون شد.

روند نوسازی سبزه میدان، پس از قاسم خان، در دوران حکومت مظفرالدین شاه قاجار با فرمانداری محمدولی خان تنکابنی، معروف به نصرالسلطنه گسترش یافت. سپهدار اعظم از زمینه سبز این محل بهره برد و دستور به خیابان­کشی، باغچه­بندی و درخت­کاری میدان و زمین­های پیرامون آن داد. این برنامه شهرسازی قاجاری با ساخت مدرسه اشرف مظفری، چرخ آب و خانه­سازی بافت شهری، سبزه میدان را دگرگون کرد.

سبزه میدان خاطرات بسیاری از اصلاحات دوران ناصرالدین شاه، انقلاب مشروطه، یورش روس­ها در جنگ جهانی نخست، اعلام جمهوری مستقل میرزا کوچک خان و خاطراتی از دوران ایران معاصر دارد. امروزه نام این میدان در شمار فهرست آثار ملی ایران جای گرفته است که نشانگر جایگاه تاریخی، فرهنگی و شهری آن است.

ساختار بنیادین سبزه میدان به همان شکل روزگار قاجار حفظ شده است که هم با نقشه ­برداری­های آن دوران و هم با نخستین عکس در دسترس از میدان در دهه 40 خورشیدی هماهنگ است. سبزه میدان رشت 29 هزار و 700 متر مربع وسعت دارد. در میانه میدان آبنما، آبسنگ، چند تندیس از سرشناسان گیلان، کتابخانه و از این دست زیرساخت­های شهری دیده می­شود.

سبزه میدان چون گذشته هم‌چنان یکی از فعال‌ترین مناطق شهر رشت است. شهروندانی که روزانه گذارشان به آن می­افتد، با هم گفتگو می­کنند، از یکدیگر عکس و فیلم یادگاری می­گیرند، روی چمن­ ها نشسته غذای خانگی می­خورند، به کافه ها و رستوران­ های پیرامون این میدان رفته و همنشینی می­کنند، پشت میزها شطرنج و دومینو بازی می­کنند و برای هم کُری می‌خوانند، به درختی تکیه داده جدول حل می­کنند و برای گربه­ ها و کبوتران و گنجشک ­ها غذا می‌آورند.

سبزه‌میدان رشت هر ساله میزبان مراسم و جشنواره‌های مختلف مانند جشنواره تئاتر و سرودخوانی به زبان گیلکی و راهپیمایی خانوادگی است.