دشت فسیلی مراغه، منطقهایست با فسیلهایی با قدمت حدود هفت میلیون سال! این دشت که در حوالیِ شهرِ مراغه در استان آذربایجان شرقی قرار دارد، به عنوان نخستین اثر طبیعی فسیلی ایران شناخته میشود. فسیلهای موجود در این دشت فسیلی شامل بقایای ماموتها، زرافه، کرگدن، ببر، گورخر، فیل و کفتار و مانند آن است. قدمت این فسیلها یا لایههای سنگوارهای به چهار تا هفت میلیون سال پیش میرسد.
وسعت این منطقه به 40هزار هکتار میرسد که تقریبا یک چهلم آن با عنوان اثر طبیعی ملی توسط سازمان محیط زیست حفاظت میشود. ثبت دشت فسیلی مراغه به عنوان اثر طبیعی ملی باعث شده است از هر گونه دخل و تصرف در این منطقه پیشگیری شود.
به گفته رییس سابق سازمان حفاظت از محیط زیست، بیش از سه هزار قطعه فسیل در سایت فسیلی مراغه کشف شده است که مربوط به پستانداران و سایر مهره داران میشود.
این سایت اولین بار نزدیک به دویست سال پیش توسط یک محقق فسیلشناس روس شناسایی شد. جالب است که اولین یافتهها از سایت فسیلی مراغه شامل بقایای یک فیل پیش از تاریخ بود که توسط این فسیلشناس روس برای فروش به اروپا برده شد.
پیش از انقلاب اسلامی، نزدیک به 1500 قطعه از فسیلهای دشت مراغه برای تحقیقات توسط محققان دانشگاه هاروارد به امریکا برده شده بود که پس از تغییر و تحول سیاسی در ایران، دیگر به محل اصلی خود بازنگشت. سرانجام با رای دادگاه لاهه، در سال 1394 عملیات انتقال و بازگرداندن این فسیلها به کشور انجام شد.
افسانهها و باورهای مردمی، استخوانهای منطقه فسیلی مراغه را به آدمهای قویهیکل، آدمهای شاخدار، اسب شاخدار و دیو منتسب میدانند! اما در طی مطالعات انجام شده در دهههای اخیر توسط دیرینشناسان و باستانشناسان در این منطقه فسیلهای مهرهدارانی یافت شده است که عموما یا مربوط به پیش از تاریخ میشدهاند و یا در افریقا زندگی میکنند.
برای دسترسی به این مجموعه فسیلی ارزشمند و منحصربهفرد باید از شهرستان مراغه، به سمت شرق راهی شد و سراغ آن را در حوالی دو روستاي «شليلوند» و «قرتاول» گرفت.
مراغه از آن دسته شهرهایی است که بازدید از آن شما را شگفتزده میکند. رصدخانه مراغه، برجهای تاریخی و قلعه ضحاک از جمله مشهورترین دیدنیهای مراغه هستند.