شب یلدا/چله

1
شب یلدا/چله

شب یلدا/چله پرونده‌ای چندملیتی است که پس از بررسی در هفدهمین کمیتۀ بین‌المللی پاسداری از میراث ناملموس در شهر رباط مراکش، ثبت جهانی شد. با ثبت این پرونده در فهرست میراث ناملموس یونسکو، شمار آثار ثبت‌شدۀ ایران در این فهرست به 19 پرونده رسید. 

یلدا/چله سنتِ بسیار محبوبِ بزرگداشت خورشید و گرمای حیات در میان ایرانیان است. آیین یلدا یا بلندترین شب سال، در آخرین شب پاییز، برپا می‌شود. در این شب رسم بر آن است که خانواده‌ها مهمان منزل بزرگترها هستند و همه با هم گرد سفره‌ای مزین به انواع خوراکی‌ها و اشیاء نمادین جمع می‌شوند. در این سفره چراغ نماد نور، آب نماد پاکی، و میوه‌های قرمزرنگی چون انار، هندوانه، انگور، چغندر و عناب نماد گرماست. افزون بر این، خانواده‌ها سفره را با خوراکی‌های دیگری چون انواع شیرینی، میوه‌های خشک و آجیل پر و در این شب دور هم تناول می‌کنند. قصه‌گویی، بازی، نواختن موسیقی، تفأل به حافظ و هدیه دادن از جمله فعالیت‌های رایج در این شب است. 

بزرگداشت شب یلدا نشان از احترام به هویت ایرانی، طبیعت، زن، دوستی، تنوع فرهنگی، مهمان‌نوازی و همزیستی صلح‌آمیز است. فرهنگ بزرگداشت شب یلدا و معنای عمیق آن برای ایران و افغانستان به‌شکل غیررسمی در میان خانواده‌ها منتقل می‌شود، هر چند رسانه نیز نقش مهمی در بازشناسی آن در سال‌های اخیر ایفا کرده است. 

شب یلدا/چله پیش از این در سال 1387 در فهرست ملی میراث ناملموس ثبت شده بود. در پروژۀ یونسکو، افغانستان، با ایران همکاری می‌کند. پیش از این، ‌ ۱۷ میراث ناملموس از جمله مهارت سنتی قالی‌بافی در کاشان، ردیف‌ موسیقی ایرانی، تعزیه، موسیقی بخشی‌های خراسان، نقالی و داستان‌سرایی نمایشی در ایران، نوروز، هنر ساختن و نواختن کمانچه، آیین‌های پهلوانی یا زورخانه‌ای، مهارت ساخت و نواختن دوتار، دانش ساخت لنج، فرهنگ پخت و تقسیم نان لواش، قالی‌شویان، مهارت‌های سنتی قالی بافی در فارس، چوگان، نگارگری ایرانی، آیین زیارت کلیسای تادئوس و برنامه ملی پاسداری از هنر خوشنویسی، به نام ایران و یا مشترک با کشورهای دیگر در یونسکو ثبت شده است.

برچسب‌ها

میراث ناملموس

افزودن دیدگاه جدید