موج بافی ((ایلام))

موج بافی ((ایلام))

موج بافی ((ایلام))

0

موج ­بافی از جمله هنرها و صنایع ­دستی مردمان مناطق غربی ایران است که از قدمتی دیرینه برخوردار است و سالیان سال با مردم عشایر و روستایی همراه و همسفر بوده است. موج، پارچه­ ای است دست باف با طرح­ های چهار­خانه و هندسی درشت که تار و پود آن، تماماً از پشم دست­ریس است. این دست­بافته بر روی دستگاه نساجی سنتی چهار­وردی بافته شده و در رنگ­های سرمه­ای، آبی ­سیر، زرد و قرمز دیده می­ شود. در کارگاه موج ­بافی به­ طور کلی دو نوع تولید وجود دارد 1- جانماز یا سجاده، که به­ عنوان زیرانداز برای ادای نماز تولید می­ شود. قطع جانماز معمولا 100 در 150 سانتی متر است. 2- موج یا رختخواب ­پیچ، موج­ ها معمولا به ­صورت سفارشی بافته می­ شود. موج­ از چهار تخته تشکیل شده که طول آنها همیشه دو متر و عرض آنها نسبت به کلفتی و نازکی نخ­ های تابیده شده از 45 تا 75 سانتی­متر است.

در گذشته در خانواده­ های خود­کفای عشایر و روستائی منطقه­ ی باختران، تهیه این رختخواب پیچ­ ها یکی از مشغله­های ایام فراغت افراد خانواده بوده است که به­صورت یک صنعت و هنر خانگی ظاهر شده است. مواد اولیه آن پشم است و همیشه در جامعه ­ی دامدار این منطقه وجود داشته و دستگاه بافت آن نیز کاملا ساده بوده است. کار بافندگی معمولا در تمام طول سال جریان دارد و شدت آن از اواخر بهار تا اوایل زمستان است. هر ­چقدر تعداد نقوش در یک موج بیشتر باشد به­ همان میزان تعداد ماکوهایی که در بافت موج به کار می­ روند بیشتر خواهد شد و به­ همین دلیل مستلزم کار و زمان بیشتر است. به ­طور کلی مرغوبیت موج و کیفیت بافت و نقش آن در بین بافندگان از روی تعداد ماکویی که به­ کار گرفته شده و همزمان در بافت موج به کار می ­روند سنجیده می ­شود. در سال­ های اخیر که موج­ها صرفاً جنبه ی تزیینی پیدا کرده­ اند در اندازه، شکل، مواد اولیه و نقش آنها تغییراتی ایجاد شده است. از نقش­های رایج در موج می ­توان به کشکولی، حوضی، چخماقی، نقش­های ریز، چهارخانه، ساده، سه­ حوضی، کبکی، گله گله (گل­های جدا از هم) و بسیاری دیگر اشاره کرد. به هر رنگ که در نقش به ­کار می ­برند یک ماکو می­ گویند و هر جا هم که رنگ­ ها همدیگر را قطع می­ کنند آن را نیز یک ماکو می ­­نامند، بنابراین هر چه تعداد ماکوهایی که در بافت به ­کار برده می­ شود بیشتر باشد نقش پُر تر و پیچیده ­تر و ارزش و کیفیت آن بالاتر است.


افزودن دیدگاه جدید