سیستان و بلوچستان
اینجا دیار رازها و عجایب است. سرزمینی با مردمانی مهمان‌نواز که هرچه در سفره دارند برای مهمان است. نه تنها مهربان هستند بلکه غیور و پهلوان‌اند چنانکه فردوسی در شاهنامه خود از بلوچ‌ها به عنوان ستون فقرات سپاه ایران در جنگ علیه تورانیان در دوران کیکاووس و کیخسرو نام برده و می‌گوید:
کسی در جهان پشت ایشان ندید / برهنه یک انگشت ایشان ندید
سپاهش ز گردان کوچ و بلوچ / سگالیده جنگ و برآورده خوچ
درفشی بر آورده پیکر پلنگ / همی از درفشش ببارید جنگ
اینجا بلوچستان است. پر رمز و راز و زیبا، با طبیعتی بکر و فراموش نشدنی. قدمت آن به پیش از تاریخ می‌رسد و حتی به عنوان «پایتخت مکران» شناخته میشود. برخی از مناطق آن چنان سرسبز و آباد است که در ذهن نمی‌گنجد. قصر قند یکی از مناطق بلوچستان است که به واسطه رودخانه‌های پرآب، چشمه‌های جوشان و کوهپایه حاصلخیز از دیرباز مامن کوچ‌نشین‌ها و دامداران بود. از چابهار و کوه‌های مریخی تا قصرقند و رودخانه‌های پرآب آن، راهی نیست؛ فقط کافی است دل به جاده بسپارید تا بتوانید به شهر انبه و انباگ برسید.
چطور برسید؟
اگر تهران را به عنوان پایتخت مبدا سفر خود قرار دهید با استفاده از مسیرهای زمینی، ریلی و هوایی می‌توانید به مقصد برسید.
درصورت استفاده از خودرو شخصی با وارد شدن به آزادراه خلیج فارس و عبور از شهرستان‌های اسلامشهر، رباط کریم، قم، مشکات، بادرود، مهاباد، اردستان، نایین، عقدا، اردکان، میبد، یزد، مهریز، رفسنجان، بم، محمدآباد، ایرانشهر و طی مسیر ۱۸۰۰ کیلومتری به نیک شهر خواهید رسید و تا قصر قند فقط چند کیلومتر فاصله خواهید داشت. باتوجه به آنکه مسیر نسبتا طولانی را در پیش خواهید داشت، باید عاشق سفر و اهل لذت بردن از تمام زیباییهای مسیر باشید تا سفر خوبی را تجربه کنید.
البته مسیرهای دیگری نیز پیش رو خواهید داشت که از سمت جاده گرمسار و سمنان می‌گذرد و بعد از رسیدن به جندق دو مسیر دیگر پیش روی شما می‌گذارد که یکی از دل بیان خور و دیگری به سمت میبد می‌رود. با انتخاب مسیر خور به سمت طبس خواهید رفت و مسیر پرهیجانی پیش‌رو خواهید داشت. هر دو مسیر در نهایت از کرمان به بعد با مسیر نخست همسو خواهند شد با این تفاوت که زمان بیشتری برای رسیدن به مقصد در پیش خواهید داشت.
با این گرانی بنزین و هزینههای تمام شده سفر با خودرو شخصی، اگر خواهان سفر با اتوبوس هستید، بد نیست بدانید که اتوبوسهای پایانه جنوب تهران به مقصد چابهار همه روزه در ساعات مختلف حرکت می‌کنند و امکان سفر با اتوبوس برای شما مهیا خواهد بود.
اگر به دلیل کوپههای راحت و صمیمی، قطار انتخاب شما و همسفرانتان است. باید بگوییم که سفر با یکی از طولانیترین مسیرهای ریلی کشور را تجربه خواهید کرد و در طول سفر از ایستگاههای قم، کاشان، یزد، کرمان، بم، گذر کرده و به زاهدان خواهید رسید که بعد از رسیدن به ایستگاه زاهدان می‌توانید با استفاده از تاکسیها به نیک شهر و قصر قند برسید.
و اما اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که سفرهای طولانی برای شما کلافه کننده است می‌توانید از گزینه سفر هوایی به مقصد فرودگاه چابهار در شهرستان کنارک استفاده کنید و از آنجا با اتوبوس و تاکسی‌های خطی به سمت قصر قند حرکت کنید.
عطر خشت و گل تا طبیعت بکر
با رسیدن به قصر قند، شهری با سبک و سیاق سنتی پیش روی شما نمایان میشود که به هر گوشه و کنار آن نگاه بیاندازید خانه‌های خشت و گلی با سقف و ستونهای چوبی می‌بینید که بوی گذشتگان را می‌دهند. البته در برخی از نقاط نیز خانه‌هایی با سبک مدرن سبز شده‌اند که تعداد آنها اندک است. در مرکز شهر هم قلعه تاریخی قصرقند قرار دارد که قدمت این منطقه را فریاد می‌زند.
قصر قند طبیعتی بکر و زیبا دارد و شاید سرسبزی منطقه که به واسطه وجود شالیزارها و درختان مناطق گرمسیری پدید آمده، تصور شما نسبت به بلوچستان را تغییر دهد. البته به دلیل رودخانه‌های پرآب، در این منطقه پل‌های تاریخی تبدیل به یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری شده است و در کنار آن، قنات‌ها مسیری شگفت‌انگیز برای پیمایش درون زمین پیش روی شما می‌گذارند.
پنجشنبه هر هفته بازار محلی "پنج شنبه بازار" در این شهرستان برپا میشود و اهالی آن به فروش صنایع دستی و لباسهای محلی خود می‌پردازند. اگر شما هم جزء آن دسته از کسانی هستید که به واسطه سفر به مناطق مختلف با خرید صنایع دستی آن یاد و خاطره سفر را ثبت میکنید، در این بازار می‌توانید تحفهای از سوزندوزی، سکه‌دوزی، خامه‌دوزی، سفال، سیاه‌دوزی، مصنوعات آهنی، شال، عروسک‌های محلی، طلا و جواهر سنتی که از جمله صنایع دستی مردم این شهرستان است با خود به همراه ببرید. ضمن آنکه در این بازار روزها انواع محصولات کشاورزی محلی ارائه و به فروش می‌رسد.
سنگ نگاره‌های اطراف قصر قند که روی سنگ قبرها، دیوار قلعه‌ها، سنگ‌های کوه‌ها و... نقش شده‌اند از معروف‌ترین میراث به‌جای مانده از گذشتگان هستند و قدمت آنها به هزاره‌های سوم و دوم قبل از میلاد می‌رسد. قلعه بُگ و قلعه تلنگ از دیگر آثار تاریخی قصر قند هستند که بازدید از آنها خالی از لطف نخواهد بود.
»انباگ» خوش یمن
قصر قند به شهر انبه و انباگ معروف است شاید به همین جهت است که هر ساله در اوایل زمستان این منطقه میزبان برگزاری جشنواره انباگ میشود. همانطور که نام این جشنواره جالب و سئوال برانگیز است طعم و عطر آن نیز خاص و منحصر به فرد است. انباگ نام غذایی است که بیش از ۴ قرن قدمت دارد. قدمتی که ریشه‌های آن را می‌توان در فرهنگ و آداب و رسوم مردم بلوچ جستجو کرد. به اعتقاد مردم بلوچستان «انباگ» خوش یمن است و موجب گرمی و صمیمیت درخانه و زندگی میشود.
قصر قند محل رویش انواع گیاهان از جمله شنبلیله است و انباگ نیز از ترکیب شنبلیله، پیاز، مرغ و ادویه محلی درست میشود. با حضور در جشنواره انباگ می‌توانید در عین همراه شدن با آداب و رسوم محلی به پخت انباگ بپردازید و در مسابقه آشپزی شرکت کنید و دستپخت‌تان را در معرض داوری قرار دهید. اجرای موسیقی و نمایشهای محلی و معرفی صنایع دستی از دیگر برنامه‌های جشنواره انباگ است.
چه بخورید؟
بلوچستان منطقه‌ای با خوراکی‌های خاص است و به جرات می‌توان گفت شیرچای بلوچی یکی از معروف‌ترین آنهاست. انواع خوراکی‌ها از مسقطی و حلواهای سلطنتی که بیشتر به حلوای عمانی شناخته میشود، گرفته تا کلوچه و نان تفتان و انواع خرماها و میوه‌های عجیب که برای مردمان مناطق استوایی و گرمسیر چیزی عادی به حساب می‌آید.
بلوچستان نیز مانند سایر مناطق جنوبی کشور، سمبوسه‌های خوشمزه‌ای دارد که پر از ادویه است. در کل بیشتر غذاهای این منطقه با انواع ادویه‌های محلی طعم دار می‌شوند و عطر و مزه خاص خود را دارند. پکوره و پشمک هم از دیگر خوراکی‌های خوشمزه این منطقه به حساب می‌آید.
انواع خرما، مرکبات و انبه که ترشی‌ها و مرباهای آن نیز در بازار موجود است از دیگر خشمزه‌های این سفر خواهد بود.
کجا اقامت داشته باشید؟
برای اقامت، هتلهای متعددی در بلوچستان و شهرهای اطراف قصر قند وجود دارد. ضمن اینکه می‌توانید از اقامتگاه‌های بومگردی ایجاد شده در این بخش و مناطق اطراف مانند چابهار و کنارک نیز استفاده کنید.